حکمت‌نامه لقمان
| نام کتاب | حکمت نامه لقمان |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | عربی - فارسی |
| پدیدآورندگان | غلامعلی، مهدی (نويسنده)
آریانی، جعفر (مترجم) محمدی ری‌شهری، محمد (نويسنده) |
| زبان | فارسی
عربی |
| کد کنگره | BP 248 /ح3م3 |
| موضوع | احادیث شیعه - قرن 14
لقمان - احادیث اخلاقی لقمان - کلمات قصار |
| ناشر | موسسه علمی فرهنگی دار الحديث، سازمان چاپ و نشر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1388 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE18163AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى:
«حكمت‌نامه لقمان» اثر محمد محمدى رى‌شهرى، با همكارى مهدى غلامعلى و ترجمه جعفر آريانى، در سال 1385ش، در موضوع شخصيت لقمان حكيم و كلمات حكيمانه او تأليف شده است.
انگيزه نگارش اين كتاب، ارائه اندرزهاى ارزنده مشهورترين حكيم در تاريخ اديان ابراهيمى، به صورتى نو و با كاربردى آسان مى‌باشد. (پيشگفتار، ص 7)
شخصيت مشهور لقمان حكيم و توجه پيامبر اسلام و ائمه معصومين(ع) به بيان حكمت‌هاى او، همچنين جامعيّت و استناد مطالب اين كتاب، اهمّيت و جايگاه اين كتاب را روشن مى‌سازد.
ساختار:
كتاب براساس پيشگفتار، درآمد و ده فصل تنظيم شده است.
مؤلف، اين كتاب را با دسته‌بندى موضوعى حكمت‌هاى لقمان كه از منابع متعدد به دست آمده به شيوه نقلى محض، تأليف كرده است.
گزارش محتوا:
پيشگفتار شامل برشمارى فصول، حكمت‌هاى منسوب به لقمان، كه در هيچ يك از منابع يافت نشده و افسانه‌هاى مربوط به وى مى‌باشد. (پيشگفتار، ص 7)
مؤلف در مقدمه‌اى با عنوان «درآمد»، معناى حكمت در قرآن و حديث را عبارت از مقدمات استوار علمى، عملى و روانى براى نيل به مقصد والاى انسانيت دانسته است. وى بر همين اساس، حكمت را به سه نوع علمى، عملى و حقيقى تقسيم مى‌كند و سرآمد حكيمان را انبياى الهى و اصياى آنان معرفى مى‌نمايد. (درآمد، ص 13)
مؤلف در فصل يكم با عنوان «زندگى‌نامه لقمان» به بررسى تبار، تاريخ زندگى، شغل، شاگردان، طول عمر و آرامگاه وى با نقل اخبار تاريخى گوناگون و حتى متعارض پرداخته است. ايشان در ادامه به سؤالاتى چون پيامبرى لقمان؟ رمز دستيابى لقمان به حكمت؟ و همانندان لقمان در امت اسلامى؟ پاسخ گفته است. (متن كتاب، ص 19)
فصل دوم شامل حكمت‌هاى لقمان در قرآن، به همراه اخبارى در موضوعات شرك، نقش اعمال، كارهاى بزرگ، تكبر و غرور مى‌باشد. (همان، ص 36)
مؤلف در فصل سوم ده داستان حكيمانه لقمان را از منابع گوناگون جمع‌آورى كرده است.
در فصل چهارم حكمت‌هايى درباره علم و معرفت آمده است، كه در آن ارزش و نشانه‌هاى عقل و عالم، دانش‌آموزى و آداب آن، ارزش و فوائد علم، فضيلت دانشمند و ادب همنشينى با او و نكوهش علاقه به نادان و دشمنى با دانا، بررسى شده است. (همان، ص 66)
نويسنده در فصل پنجم با عنوان «عوامل خودسازى»، حكمت‌هايى از لقمان پيرامون موضوعاتى چون نصيحت‌پذيرى، يقين، تواضع، جهاد با نفس، استغفار، تقوا، ذكر، توكّل، زهد، قناعت را بيان كرده است.(همان، ص 88)
فصل ششم شامل حكمت‌هايى در باب آفت‌هاى خودسازى مانند ظلم، حسد، ريا، دروغ، بداخلاقى و نگاه حرام مى‌باشد. (همان، ص 130)
در فصل هفتم آداب اخلاقى و اجتماعى مانند: آداب خنده، مشورت، خوردن، ميهمانى، داورى، فقر، سفر و انتخاب دوست در حكمت‌هاى لقمان ذكر شده است. (همان، ص 146)
مؤلف در فصل هشتم و نهم به ترتيب، مثل‌هاى حكيمانه و حكمت‌هاى لقمان را در موضوعات گوناگون گردآورى نموده است.(همان، ص 207 و 215)
از آنجايى كه مؤلف، حكمت‌هاى لقمان در فصول گذشته را از لحاظ موضوعى و مباحث جزئى تدوين نموده بود، در فصل آخر بسيارى از آن حكمت‌ها را به صورت جامع و كامل از منابع اخبار بدون تقطيع و پراكندگى نقل نموده است. (همان، ص 230)
وضعيت كتاب:
فهرست اجمالى كتاب، در ابتداى آن و فهرست‌هاى آيات، اشخاص، جمعيت‌ها و قبيله‌ها، مكان‌ها، منابع و فهرست تفصيلى كتاب در پايان كتاب آمده است. (همان، ص297)
پاورقى‌ها شامل آدرس آيات، احاديث، اشعار و منابع كتاب مى‌باشد.
منابع مقاله:
پيشگفتار، درآمد و متن كتاب.
وابسته‌ها
پیوندها