خورموجی، محمدجعفر بن محمدعلی
| نام | خورموجی، محمد جعفر بن محمد علی |
|---|---|
| نامهای دیگر | حقایق نگار
خورموجی دشتستانی |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 1301 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE4050AUTHORCODE |
حاج ميرزا جعفر، حقايق‌نگار خورموجى مورخ و محقق معروف قرن سيزدهم؛ يعنى عصر ناصرى است كه در خورموج متولد شده و پس از كسب كمالات و تحصيلات دانش در جوانى ضابطى خورموج كه از پدر به و ارث رسيده بود، نايل گشت و تا 1285ق بدين شغل منصوب بود؛ اما در اين سال بر اثر اختلافاتى كه بين او و حاجى‌خان حكمران كل دشتى و پدر محمدخان دشتى در گرفت از اين شغل معزول شد و به شيراز رفت و به امارت ديوان خانه عدليه شيراز منصوب شد. در 1276ق كتاب آثار جعفرى در تاريخ و جغرافياى مملكت فارس را نوشت.
سپس به تهران رفت و به حضور ناصرالدين شاه رسيد. شاه او را مامور تهيه كتاب حقايق تاريخ ايام خود كرد. پس خورموجى با كمال صداقت به جمع‌آورى اخبار و درج آن اقدام كرد و كتاب حقايق‌الاخبار ناصرى را نوشت و به لقب حقايق‌نگار ملقب گرديد. به قول مرحوم عباس اقبال آشتيانى در ياداشتى كه بر مقدمه كتاب به تصحيح شادروان حسين خديوجم نوشته است، اين كتاب كه تاريخ مختصر قاجار و تاريخ بالنسبه مفصل سلطنت ناصرالدين شاه تا سال 1284 ق. است، ظاهرا مقبول نظر شاه نيفتاد و حاجى محمد جعفر مغضوب شد و به عراق مهاجرت نمود و در آن جا مقيم شد تا آن كه به سال 1301 در همان ديار وفات يافت.
زندگى علمى محمدجعفر خان از زمان هجرت آغاز گرديد. ايشان صاحب تأليفات ارزشمندى مى‌باشد كه همگى از بهترين كتاب‌هاى عصر قاجاريه هستند. مشهورترين و زبده‌ترين اثر اين دانشمند مورخ حقايق الخبار ناصرى است. او در اين كتاب براى اولين بار قتل اميركبير را افشا مى‌كند. او در باب قتل اميركبير كه همه مورخان معاصر او، درگذشت اميركبير را بر اثر ناخوشى و تورم دست و پا و آماس بدن دانسته‌اند او اين واقعه را به صراحت قتل نوشته است. و به همين سبب موجب غضب دربار قرار گرفته و به عراق مهاجرت مى‌كند.
آثار
آثار جعفرى، حقايق الخبار ناصرى، نزهه الخبار، حقايق المصيبه در تاريخ كربلا.