خوشنویس، طاهر

خوشنويس، طاهر

نام	خوشنويس، طاهر
نام‎های دیگر	خ‍وش‍ن‍وي‍س‌ ت‍ب‍ري‍زي‌، طاه‍ر خوشنويس، طاهر بن عبدالرحمن
نام پدر	عبدالرحمان
متولد	1267ش
محل تولد	آذربایجان
رحلت	1355ش
اساتید
برخی آثار	هداية الطالب إلی أسرار المكاسب قرآن مجید با ترجمه فارسی و خواص سور و آیات ترجمه و شرح صحیفه کامله سجادیه
کد مؤلف	AUTHORCODE14626AUTHORCODE

طاهر خوشنویس (۱۲۶۷-۱۳۵۵ش)، از سردمداران فن خوشنویسی و از نسخ‌نویسان قرن‌های سیزدهم و چهاردهم شمسی، که خوشنویسی قرآن كریم، صحیفه سجادیه و مفاتیح‎الجنان، از جمله آثار وی است. او به جز خط نسخ بر خط نستعلیق و شکسته نستعلیق نیز تسلط داشت.

یکی از افرادی که نستعلیق را به اوج خود نزدیک کرد استاد میرزا طاهر خوشنویس بود. وی در سال 1306ق/ 1267ش در یکی از روستاهای آذربایجان در یک خانواده روحانی پا به عرصه حیات نهاد. در سال 1309 به تبریز آمد. پدر وی همواره قرآن به همراه داشت و هر ماه یک قرآن ختم می‎کرد ضمن اینکه از فنون قرائت و تجوید نیز بهره‎ای داشت و در پنج‎سالگی کم کم سواد فارسی و قرآن را به فرزند یاد داد^[۱].

میرزا طاهر در 7 سالگی به مکتب رفت و در یادگیری صرف و نحو عربی و خط نسخ کوشید و در اندک مدتی با مقدمات تحریر خط نسخ آشنا شد. چون استعداد سرشار به خوشنویسی در وجودش نهفته بود بدون تعلیم و راهنمایی فقط به یمن ذوق و عشق مفرط به خوشنویسی آن‎قدر از خطوط شیوای استادان خط مشق کرد تا کم کم به کیفیت و رموز و قواعد آن پی برد^[۲].

در 9 سالگی جز سی‎ام قرآن را برای یکی از کتاب‎فروشی‎ها نوشت که چاپ شد. در 12 سالگی نیز صرف و میر و تصریف و عوامل را نوشت که آن‎ها نیز چاپ شدند^[۳].

کتاب بعدی وی در 14 سالگی معالم (در اصول) بود که آن نیز به چاپ رسید، ضمن اینکه هنوز نسخه‎های آن موجود و مورد استفاده طلاب علوم دینی است. میرزا طاهر سپس به نوشتن قرآن پرداخت و اولین قرآن را در سال 1321ق شروع کرد که کار نوشتن آن قرآن چهار سال تمام طول کشید^[۴].

وی در سن 17 سالگی تدریس را آغاز کرد و 35 سال به شغل شریف معلمی پرداخت. وی در عرض 64 سال فعالیت هنری به تحریر بیش از دویست جلد کتاب رساله علمی اخلاقی و دینی از قبیل مکاسب مفاتیح‎الجنان (شش جلد) قرآن جلد منتهی الآمال جامع المقدمات شرح جامی کتاب رجال (پنج جلد) کفایة الاصول و... پرداخت^[۵].

وی در سال 1334ش تقاضای بازنشستگی کرد که آن موقع قریب به 70 سال سن داشت. آخرین کتابی که وی نوشته، کتاب آسمانی قرآن بود که در سال 1353ش به پایان رسید^[۶].

میرزا طاهر خوشنویس سرانجام پس از سپری کردن قریب به 90 سال عمر پربار، در 14 تیرماه 1355ش در تهران به معشوق حقیقی پیوست و در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد. در بزرگداشتی که آذر‌ماه ۱۳۷۶ در تبریز برای وی برگزار شد، مقرر شد که قبر او از تهران به تبریز انتقال یابد و نهایتاً در تاریخ ۱۰ بهمن‌ماه ۱۳۸۴ قبر میرزا طاهر خوشنویس از تهران به مقبرةالشعرای تبریز انتقال یافت.

بی‎شک برای به کمال رسیدن هنر خوشنویسی تلاش‎های بسیاری از سر ذوق و زیباشناسی صورت گرفته و افراد زیادی در این راه از جان‎ودل مایه گذاشته‎اند که میرزا طاهر خوشنویس در زمره سرآمدترین آن‎هاست.^[۷].