رازی حبلرودی، خضر بن محمد

نجم‌الدین خضر بن شیخ شمس‌الدین محمد بن على رازى حبلرودى نجفى (متوفای حدود 839ق)، عالم، دانشمند، فقیه، متکلم قرن نهم هجرى و از شاگردان سید شریف جرجانى

رازی حبلرودی، خضر بن محمد
نام رازی حبلرودی، خضر بن محمد
نام‎های دیگر ح‍ب‍ل‍رودی‌، ن‍ج‍م‌ال‍دی‍ن‌ خ‍ض‍ر

رازی‌، خ‍ض‍رب‍ن‌ م‍ح‍م‍د

رازی‌ ح‍ب‍ل‍رودی‌، ن‍ج‍م‌ال‍دی‍ن‌ خ‍ض‍ر

بعلرودی، نجم‌الدین خضر

نام پدر محمد
متولد
محل تولد فیروزکوه
رحلت احتمالا بعد از ۸۳۹ق
اساتید سید شریف جرجانی
برخی آثار التوضیح الأنوار بالحجج الواردة لدفع شبه الأعور

شرح الغرة فی المنطق

کد مؤلف AUTHORCODE01724AUTHORCODE

ولادت

از تاریخ دقیق تولد او اطلاعی در دست نیست.

اصل وی از حبلرود - حبل‌رود نام رود و دهستانی در سیمین‌دشت فیروزکوه مازندران است- بوده و ظاهرآ پدرش، شمس‌الدین محمدبن علی رازی، از علما بوده است.

خود او از عالمان دوره شاه اسماعیل اول و شاه طهماسب اول صفوی و معاصر علامه دوانی بوده و در منابع، جامع بیش‌تر علوم زمانه خود دانسته شده است.  حرّ عاملی علم و اعتقاد وی را ستوده است.

تحصیلات

از محضر سید شریف جرجانی معقول را فراگرفت و سپس به شهر حلّه مهاجرت کرد و پس از آن در جوار بارگاه علوى در نجف اشرف مقیم گشت.

او کتابدار (خازن) کتابخانه حرم امام علی علیه‌السلام بود. صاحبان تراجم از وى به عنوان عالم متکلّم، فقیه جلیل، جامع اکثر دانش‌ها و غیره یاد کرده‌اند. از زندگانى وى اطلاع چندانى در دست نیست.

وفات

حبل‌رودی در نجف وفات یافت و همانجا به خاک سپرده شد. تاریخ دقیق وفات وی در منابع نیامده، اما براساس سال تألیف برخی آثارش، احتمالا بعد از ۸۳۹ق درگذشته است. بغدادی وفات او را حدود ۸۵۰ق دانسته است.

آثار

  1. جامع الدرر، در شرح باب حادى عشر که در کلام است و اصل آن از علامه حلى است.
  2. مفتاح الغرر، که منتخب و چکیده‌اى از جامع الدرر است.
  3. التحقیق المبین فى شرح نهج المسترشدین، که اصل آن از علامه حلى است و در تاریخ 828 هجرى در حله از تألیف آن فراغت یافته است.
  4. جامع الاصول در شرح ترجمه رسالة الفصول، تألیف نصیر‌الدین طوسى در کلام، این کتاب را، رکن‌الدین محمد بن على گرگانى به عربى ترجمه کرده است.
  5. نسخه‌اى خطى و قدیمى از تعریب رسالة الفصول نصیر‌الدین طوسى در دسترس داریم که موریانه برگ اول آن را خورده و نویسنده در آخر رساله آورده است: «رساله نصیریه به قلم بنده نیازمند خدا، حسن بن محمد بن حسین معروف به والد... که خدا او را ببخشد در شب سه‌شنبه اول جمادى الآخر سال نهصد و یک به اتمام رسید». شاید این همان کتابى است که گرگانى آن را به عربى ترجمه کرده است.
  6. تحفة المتقین فى اصول‌الدین.
  7. کاشف الحقائق، در شرح رساله درة المنطق، که از استاد اوست.
  8. کتاب القوانین.
  9. حقائق العرفان و خلاصة الاصول و المیزان.
  10. او در کتاب دیگر خود التوضیح الانوار بالحجج الواردة لدفع شبهة الاعور کتاب یوسف بن مخزوم واسطى اعور را که در رد امامیه است، مورد انتقاد قرار داده همچنان که شیخ‌ عز‌الدین حسن بن شمس‌الدین محمد بن على مهلبى حلبى نیز در کتابى به نام الانوار البدریة فى رد شبه القدریة به رد اعور پرداخته است[۱].

پانویس

  1. نعمه، عبدالله، ص262-263

منابع مقاله

نعمه، عبدالله، فلاسفه شیعه، ترجمه جعفر غضبان، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى‌‏، جاپ یکم، 1367ش.

وابسته‌ها