نمایش مبدأ برای رساله توضیح المسائل آیت‌الله بروجردی با حواشی امام خمینی (موسوعه جلد 30)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR37018J1.jpg
| عنوان =رساله توضیح المسائل
| عنوان‌های دیگر =حاشیه بر توضیح المسائل

توضیح المسائل
| پدیدآوران = 
[[موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) - دفتر قم]] (محقق)

[[بروجردی، حسین]] (نویسنده)

[[موسوی خمینی، سید روح‌الله]] (حاشيه نويس)
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏9‎‏ ‎‏/‎‏خ‎‏8‎‏ح‎‏2*
| موضوع =
فتواهای شیعه - قرن 14

فقه جعفری - رساله عملیه
| ناشر = 
موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی(س)
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1392 ش 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE37018AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| شابک =978-964-212-345-2
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''رساله توضيح المسائل'''، اثر [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] است كه با حواشى [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره)، منتشر شده است.

از قرن دوازدهم به بعد، با توجه به لزوم تقليد از مرجع زنده، فقهاى زنده، بر رساله‌هاى عمليه فقهاى سابق، حاشيه مى‌نوشتند كه سيد بحرالعلوم و [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]]، جزء حاشيه‌نويسان بر رساله‌هاى پيش از خود بوده‌اند. اما با توجه به تحول و تطور در زبان و تعبيرات، رساله‌هاى عمليه نوشته‌شده در قرون قبلى، براى خوانندگان قرن چهارده قمرى، روشن و به‌آسانى قابل فهم نبوده است. بر همين اساس در زمان [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] (متوفى 1380ق) كه پس از وفات آيت‌الله [[اصفهانی، ابوالحسن|سيد ابوالحسن اصفهانى]](متوفى 1365ق) مرجعيت مطلق شيعه را بر عهده داشت، عده‌اى به فكر تغيير انشاء و نوشتار رساله عمليه برآمدند<ref>ر.ک: مقدمه، ص نوزده</ref>

اين كار به دستور [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] انجام شد و در مرحله بعد از نگارش، تنى چند از علما و فضلا با دقت به مطابقت رساله نوشته‌شده با فتاواى آن مرجع و فقيه بزرگ پرداختند و سرانجام با نام «توضيح المسائل» چاپ و انتشار يافت<ref>همان</ref>

پس از رحلت [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] و نياز مقلدين به فتاواى [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره)، نخست رساله «نجاة العباد» براى استفاده عموم انتشار يافت؛ پس از آن، [[خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام]] بر توضيح المسائل حاشيه نگاشت كه شامل همه ابواب و كتب توضيح المسائل بوده و تعدا حواشى امام، يك هزار مورد مى‌باشد و با عنوان «حاشيه توضيح المسائل» در سال 1381ق منتشر گرديد. اين چاپ تنها شامل جملاتى از توضيح المسائل است كه حاشيه امام ناظر به آن بوده و به شكل جدول صفحه‌آرايى شده است.<ref>ر.ک: همان، ص بيست</ref>

پس از آن، متن توضيح المسائل به‌همراه حواشى [[خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام]] منتشر گرديد، سپس در ضمن توضيح المسائل با حواشى تعدادى از مراجع تقليد توسط انتشارات جاويدان و فراهانى منتشر شد كه در آن، حواشى مربوط به امام بدون ذكر نام و همراه با پرانتز خالى ()، مشخص شده است.<ref>همان</ref>

گرچه پس از چاپ حاشيه امام بر توضيح المسائل؛ توضيح المسائلى با در نظر گرفتن فتاواى امام و تغييراتى كه يافته بود، منتشر شد و ده‌ها سال، محل مراجعه مؤمنين بوده و مى‌باشد؛ اما مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره)، در جهت احياى آثار و نظرات [[خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام]]، اقدام به چاپ كتاب حاضر كه خود، اثرى علمى و به قلم ايشان است، نموده و با دقت در تعيين محل حواشى و ويرايش كامل، آن را در موسوعه [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره) منتشر كرده است.<ref>همان</ref>

مطالب كتاب، در قالب «مسئله» مطرح گرديده و حواشى امام، در پاورقى‌ها ذكر گرديده است؛ به‌گونه‌اى كه كتاب، داراى مجموعا 2840 مسئله مى‌باشد.

فهرست مطالب، در ابتداى كتاب آمده است.

==پانويس ==
<references />
== منابع مقاله ==

مقدمه و متن كتاب.



[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده: فقه و اصول]]
[[رده: فقه مذاهب]]
[[رده: فقه شیعه]]