رساله توضیح المسائل آیت‌الله بروجردی با حواشی امام خمینی (موسوعه جلد 30)

نسخهٔ قابل چاپ دیگر پشتیبانی نمی‌شود و ممکن است در زمان رندر کردن با خطا مواجه شوید. لطفاً بوکمارک‌های مرورگر خود را به‌روزرسانی کنید و در عوض از عمبکرد چاپ پیش‌فرض مرورگر خود استفاده کنید.

رساله توضيح المسائل، اثر آيت‌الله بروجردى است كه با حواشى امام خمينى(ره)، منتشر شده است.

رساله توضیح المسائل
رساله توضیح المسائل آیت‌الله بروجردی با حواشی امام خمینی (موسوعه جلد 30)
پدیدآورانمؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)- دفتر قم (محقق)

بروجردی، حسین (نویسنده)

موسوی خمینی، سید روح‌الله (حاشيه نويس)
عنوان‌های دیگرحاشیه بر توضیح المسائل توضیح المسائل
ناشرمؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)
مکان نشرتهران - ایران
سال نشر1392 ش
چاپ1
شابک978-964-212-345-2
موضوعفتواهای شیعه - قرن 14 فقه جعفری - رساله عملیه
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏9‎‏ ‎‏/‎‏خ‎‏8‎‏ح‎‏2*
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

از قرن دوازدهم به بعد، با توجه به لزوم تقليد از مرجع زنده، فقهاى زنده، بر رساله‌هاى عمليه فقهاى سابق، حاشيه مى‌نوشتند كه سيد بحرالعلوم و شيخ انصارى، جزء حاشيه‌نويسان بر رساله‌هاى پيش از خود بوده‌اند. اما با توجه به تحول و تطور در زبان و تعبيرات، رساله‌هاى عمليه نوشته‌شده در قرون قبلى، براى خوانندگان قرن چهارده قمرى، روشن و به‌آسانى قابل فهم نبوده است. بر همين اساس در زمان آيت‌الله بروجردى (متوفى 1380ق) كه پس از وفات آيت‌الله سيد ابوالحسن اصفهانى(متوفى 1365ق) مرجعيت مطلق شيعه را بر عهده داشت، عده‌اى به فكر تغيير انشاء و نوشتار رساله عمليه برآمدند[۱]

اين كار به دستور آيت‌الله بروجردى انجام شد و در مرحله بعد از نگارش، تنى چند از علما و فضلا با دقت به مطابقت رساله نوشته‌شده با فتاواى آن مرجع و فقيه بزرگ پرداختند و سرانجام با نام «توضيح المسائل» چاپ و انتشار يافت[۲]

پس از رحلت آيت‌الله بروجردى و نياز مقلدين به فتاواى امام خمينى(ره)، نخست رساله «نجاة العباد» براى استفاده عموم انتشار يافت؛ پس از آن، حضرت امام بر توضيح المسائل حاشيه نگاشت كه شامل همه ابواب و كتب توضيح المسائل بوده و تعدا حواشى امام، يك هزار مورد مى‌باشد و با عنوان «حاشيه توضيح المسائل» در سال 1381ق منتشر گرديد. اين چاپ تنها شامل جملاتى از توضيح المسائل است كه حاشيه امام ناظر به آن بوده و به شكل جدول صفحه‌آرايى شده است.[۳]

پس از آن، متن توضيح المسائل به‌همراه حواشى حضرت امام منتشر گرديد، سپس در ضمن توضيح المسائل با حواشى تعدادى از مراجع تقليد توسط انتشارات جاويدان و فراهانى منتشر شد كه در آن، حواشى مربوط به امام بدون ذكر نام و همراه با پرانتز خالى ()، مشخص شده است.[۴]

گرچه پس از چاپ حاشيه امام بر توضيح المسائل؛ توضيح المسائلى با در نظر گرفتن فتاواى امام و تغييراتى كه يافته بود، منتشر شد و ده‌ها سال، محل مراجعه مؤمنين بوده و مى‌باشد؛ اما مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(ره)، در جهت احياى آثار و نظرات حضرت امام، اقدام به چاپ كتاب حاضر كه خود، اثرى علمى و به قلم ايشان است، نموده و با دقت در تعيين محل حواشى و ويرايش كامل، آن را در موسوعه امام خمينى(ره) منتشر كرده است.[۵]

مطالب كتاب، در قالب «مسئله» مطرح گرديده و حواشى امام، در پاورقى‌ها ذكر گرديده است؛ به‌گونه‌اى كه كتاب، داراى مجموعا 2840 مسئله مى‌باشد.

فهرست مطالب، در ابتداى كتاب آمده است.

پانويس

  1. ر.ک: مقدمه، ص نوزده
  2. همان
  3. ر.ک: همان، ص بيست
  4. همان
  5. همان

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.