شفیع، محمد

    از ویکی‌نور
    شفیع، محمد
    نام شفیع، محمد
    نام‎های دیگر
    نام پدر
    متولد 6 آگوست 1883م
    محل تولد قصبه کسور در استان پنجاب
    رحلت 14 مارس 1963م
    اساتید
    برخی آثار مطلع سعدین و مجمع بحرین

    تتمه صوان الحکمة

    کد مؤلف AUTHORCODE18924AUTHORCODE

    مولوی محمد شفیع (1883–1963م)، از اساتید زبان‌شناسی و ایران‌شناسی پاکستانی و مسلط بر زبان‌های فارسی و عربی بود.

    ولادت

    پرفسور مولوی محمد شفیع در 6 آگوست 1883م در قصبه کسور در استان پنجاب متولد شد.

    تحصیلات

    تحصیلاتش را در همانجا گذراند و در سال 1905 وی کارشناسی خود را در رشته ادبیات انگلیسی از دانشگاه پنجاب به پایان رساند و سپس کارشناسی ارشد خود را در رشته ادبیات عرب به پایان رساند.

    در سال 1906 ، وی در گروه آموزش به عنوان استاد دوم در مدرسه عادی ، لاهور و بعداً به عنوان بازرس مدارس کار کرد.

    مولوی محمد شفیع در سال 1915 با بورسیه دولت هند برای تحصیلات عالیه به انگلستان رفت و تا سال 1918 در دانشگاه کمبریج تحصیل کرد. وی پس از گذراندن دوره کارشناسی از آنجا ، به تحقیق در زمینه زبان عربی ادامه داد و سپس از آنجا کارشناسی ارشد را گذراند و در همین حال ، در سال 1918 ، فرصت تدریس زبان و ادبیات اردو را در آنجا یافت.

    وی به لاهور بازگشت و در فوریه 1919 به عنوان استاد زبان عربی در دانشگاه پنجاب منصوب شد و در اینجا به تدریس در بخش زبانهای عربی و فارسی ادامه داد. محمد شفیع به عنوان مدیر موقت به جای وی منصوب شد. پروفسور محمد شفیع از سال 1921 معاون اصلی شد و پس از مرگ آقای AC Wolner در 22 ژانویه 1936 وی مدیر کالج شرقی دانشگاه پنجاب شد. در 30 سپتامبر 1942 ، مولوی محمد شفیع به عنوان استاد عربی و مدیر کالج استعفا داد. از طرف دولت در سال 1942 به وی لقب خان بهادر داده شد.

    پروژه دائرةالمعارف اردو اسلام که با تلاش و کوشش دکتر سید عبدالله اجرا شد. وی پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه ، نظارت بر ترجمه دائرةالمعارف به زبان اردو را آغاز کرد. دائرةالمعارف اردو از اسلام: این بخش در سال 1950 برای ترجمه چهار جلد از دائرةالمعارف لیدن تأسیس شد. کار ترجمه تا سال 1960 به پایان رسید.

    پس از بازنشستگی ، وی همچنین به عنوان مدرس موقت (نیمه وقت) در گروه کالج شرقی اردو کار کرد و همچنین در زمان‌های مختلف تا سال 1961م به عنوان رئیس دانشکده کار کرد.

    تخصص‌ها

    استاد دکتر مولوی محمد شفیع، در زبان‌های فارسی و عربی متبحر بود و در ایران‌شناسی و علوم اسلامی در مرتبه والایی قرار داشت. استاد بدیع‌الزمان فروزانفر در قصیده‌ای وی را ستوده که مطلعش این است:

    دهر و دوران کم آورد فرزند چون محمد شفیع دانشمند

    استاد دکتر شفیع در 1954م، ریاست اولین هیئت عالی‌رتبه فرهنگی پاکستان را - که از ایران دیدن کرد - ‌به‌عهده داشت که به عضویت و شامل 14 تن از استادان برجسته ایران‌شناسی و ادب فارسی وقت از دانشگاه‌های پنجاب، سند، کراچی، پیشاور و داکا بوده است[۱].

    وفات

    سرانجام این اندیشمند بزرگ پاکستانی در نیمه شب 18 شوال 1372ق ، برابر با 14 مارس 1963م در لاهور درگذشت.

    آثار

    1. تصحیح مثنوی وامق و عذرای عنصری بلخی؛
    2. تتمه صوان الحكمة از علی بن زید بیهقی: ترجمه فارسی موسوم به درة الأخبار (تدوین و تحشیه)؛
    3. مطلع السعدين عبدالرزاق سمرقندی (تدوین و تحشیه با معانی و فرهنگ)؛
    4. مکاتبات رشیدی، از رشیدالدین فضل‌الله همدانی (متن فارسی با تعلیقات مشروح)؛
    5. تذکره میخانه، از ملا عبدالنبی فخرالزمانی قزوینی (متن با تعلیقات مشروح)[۲].

    پانویس

    1. ر.ک: پایگاه اینترنتی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، زبان و ادبیات فارسی در پاکستان طی قرن بیستم میلادی
    2. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    1. پایگاه اینترنتی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، زبان و ادبیات فارسی در پاکستان طی قرن بیستم میلادی
    2. روزنامه پاکستان


    وابسته‌ها