نمایش مبدأ برای فتح الأبواب بين ذوي الألباب و بين رب الأرباب في الاستخارات

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR01508J1.jpg
| عنوان =فتح الأبواب بين ذوي الألباب و بين رب الأرباب في الاستخارات
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران = 
[[ابن طاووس، علی بن موسی]] (نویسنده)

[[خفاف، حامد]] (مصحح)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏‎‏BP‎‏ ‎‏272‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ف‎‏2
| موضوع =
استخاره

استخاره - احادیث
| ناشر = 
مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1409 ق 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01508AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01508
| کتابخوان همراه نور =01508
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''فتح الأبواب بين ذوي الألباب و بين رب الأرباب في الاستخارات''' تألیف [[ابن طاووس، علی بن موسی|سيد رضى‌الدين، على بن طاووس حلى]] (589 - 664 هجرى) در موضوع اثبات جواز و مشروعيت استخاره و انواع آن و استدلال‌هاى مخالفين و جواب آنها مى‌باشد.

==پيشينه==


پيرامون مسئله استخاره و جواز و ترغيب به آن نزدیک به 30 عنوان كتاب نوشته شده و به صورت متفرقه نيز در بسيارى از كتب ادعيه و روايى باب‌هايى به اين موضوع اختصاص يافته است.

اولين كتابى كه در اين موضوع و به صورت مستقل نوشته شده كتاب «الاستخارة» از [[عیاشی، محمد بن مسعود|محمد بن مسعود عياشى]]، از بزرگان قرن سوم و صاحب [[التفسير (عیاشی)|تفسير معروف عياشى]] است.

پس از او، احمد بن سليمان بصرى معروف به زبيرى شافعى متوفاى اوايل قرن چهارم هجرى كتابى با عنوان «الاستخارة و الاستشارة» تأليف نمود.

از اين دو كتاب تنها نامشان به ما رسيده و اصل کتاب‌ها در حوادث تاريخ از بين رفته‌اند.

سومين اثر در اين موضوع، كتاب شريف «فتح الأبواب» از [[ابن طاووس، علی بن موسی|سيد ابن طاووس]] است.اين كتاب، اولين كتاب در اين موضوع مى‌باشد كه به دست ما رسيده است.

بزرگان ديگرى پس از [[ابن طاووس، علی بن موسی|سيد ابن طاووس]] در اين خصوص دست به تأليف زده‌اند كه بيشتر آنان از متأخرين مى‌باشند.

==انگيزه نگارش==


سيد بنابر آنچه روش او در اكثر کتاب‌هايش مى‌باشد در مقدمه كتاب موضوع آن را توضيح داده و انگيزۀ خود را نيز از تأليف آن كتاب بيان كرده است.

سيد ابتدا توضيحى در معناى استخاره و دليل عقلى بر نيكو بودن آن داده كه: چطور ممكن است مشاوره با هر عاقل و حكيم و پيامبر و وصى و...ستوده باشد، اما مشورت با خداى عالِم به سرانجام انسه‌گانها و عالَم، كه به غيب و شهود آگاه است ستوده نباشد؟ ! من نيز براى اثبات رجحان استخاره اين كتاب را به رشته تحرير درآوردم.

سيد انگيزه خود را اينطور بيان مى‌كند كه: «در 24 رجب 642 هجرى انگيزه‌اى قوى در خود احساس كردم براى نوشتن اين كتاب و فهميدم كه اين از عنايات الهى است به من كه كتابى در موضوع استخاره بنويسم و هيچكس را سراغ ندارم كه قبل از من نوشته باشد...كه حجتى از جانب خدا باشد بر هر كس آن را ببيند تا مشاورۀ با خدا را در تمام مسائل دنيايى و اخروى خويش مقدم كند.

==ارزش و اعتبار==


[[شبر، سید عبدالله|سيد عبدالله شبّر]] در «إرشاد المستبصر في الاستخارات» مى‌گويد:

«من بجز علامۀ يگانۀ زمان، عالم ربانى و كسى كه مثل او را سراغ نداريم، يعنى [[ابن طاووس، علی بن موسی|سيد على بن طاووس]]، كسى را سراغ ندارم كه در موضوع استخاره كتابى نوشته باشد كه عطش جوينده را پاسخگو باشد و انسان را بى‌نياز از كتابى ديگر در اين موضوع نمايد.

از نكات مهم اين كتاب آن است كه سيد آيات و روايات را نقل كرده و اقوال را رد يا تأييد نموده و در كنار آنها تجارب خويش را از استخاره آورده و نكات ظريفى پيرامون استخاره و مداومت بر آن ذكر كرده كه حاكى از مواظبت هميشگى او بر استخاره است و نويسندۀ كتاب به مضمون آن اعتقاد كامل داشته و هميشه با دقت به آن عمل نموده است.

==ترتيب ابواب==


مؤلف، كتاب خويش را به يك مقدمه و 24 باب تقسيم كرده است.

=== مقدمه ===

شامل توضيحاتى در معناى استخاره و ارزش آن است و اينكه كسى كه مى‌تواند با خدا مشورت نمايد اگر آن را ترك كرد سزاوار سرزنش است و انگيزه تأليف كتاب و فهرست ابواب آن است.

=== ابواب كتاب ===
 

#از باب اول تا باب هفتم، ادله عقلى و نقلى بر استخاره و اينكه استخاره تنها در مباحات نيست و فتاواى اصحاب برجواز آن.
#از باب هشتم تا باب بيست و يكم، انواع استخاره و ادعيۀ آنها و بهترين نوع استخاره طبق روايات (استخاره ذات الرقاع).
#باب بيست و دوم، در استخاره براى ديگران است و اصل جواز آن.
#باب بيست و سوم، ادلۀ منكرين عمل به استخاره و جواب آنها.
#باب بيست و چهارم، در اينكه انسان در امور عقلى و نقلى بايد به خدا و پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله اقتدا كند، چرا كه اكثر مردم با اينكه عقل دارند خلاف راه صحيح را مى‌پيمايند و اينكه انسان نبايد به دنبال رضايت مردم باشد، بلكه تلاش كند رضاى الهى را به دست آورد.

[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:آداب و رسوم]]
[[رده:مباحث خاص آداب و رسوم]]