فيض القدير في ما يتعلق بحديث الغدير

    از ویکی‌نور
    فيض القدير في ما يتعلق بحديث الغدير
    فيض القدير في ما يتعلق بحديث الغدير
    پدیدآورانقمی، عباس (خلاصه کننده) کنتوری، میرحامدحسین (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرعبقات الانوار في امامه الائمه الاطهار. برگزيده
    ناشردفتر تبلیغات اسلامی حوزه علميه قم، مرکز انتشارات
    مکان نشرايران - قم
    سال نشرمجلد1: 1376ش
    چاپ2
    شابک964-424-322-6
    موضوعدهلوي، عبدالعزيز بن احمد، 1159 - 1239ق. التحفه الاثني عشريه - نقد و تفسير شيعه - دفاعيه‎ها و رديه‎ها
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏212‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏9‎‏ ‎‏ت‎‏3087‎‏ ‎‏1376
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    فيض القدير في ما يتعلق بحديث الغدير (خلاصه عبقات الأنوار درباره حدیث غدیر)، مختصری است از جلدین غدیر عبقات الأنوار میر حامد حسین هندی لکنهوی که توسط شیخ عباس قمی صورت گرفته است.

    کتاب توسط رضا استادی و با همکاری رضا مختاری و سید علی میرشریفی مورد تصحیح قرار گرفته و منتشر شده است.

    این تلخیص در سال 1321ق، در نجف اشرف به پایان رسیده است[۱]

    دو جلد بزرگ (به قطع رحلی) از کتاب گران‌سنگ عبقات، پیرامون حدیث غدیر و اثبات تواتر و دلالت آن بر امامت و وصایت حضرت علی(ع) است، که اگر با تصحیح مرسوم امروزی چاپ شود، خود ده‌ها جلد می‌شود؛ لذا به‌خاطر تفصیل فراوان، آن‌گونه که باید و شاید مورد استفاده و بهره‌برداری نبود. به این خاطر شیخ عباس قمی این دو جلد را تلخیص کرد و آن را فيض القدير في ما يتعلق بحديث الغدير نامید[۲]

    محدث قمی که در امر تألیف، تصنیف و تلخیص ذوق خاص و ید طولایی داشت، این کتاب را به‌نحوی بسیار جالب و ابتکاری خلاصه نمود، که قابل تحسین و ستایش است. جلدین غدیر عبقات به‌طوری تلخیص شده که تقریبا از مزایای اصل، چیزی کاسته نشده و انسجام و پیوستگی مطالب به‌نحوی است که اگر کسی قبلا از چگونگی وضع کتاب مطلع نباشد و آن را مطالعه نکرده باشد، به‌هیچ‌وجه حس نمی‌کند که تلخیص از کتاب دیگر است. البته کار محدث قمی تنها تلخیص نیست، بلکه برخی از فصول و ابواب و مطالب کتاب را مقدم و مؤخر کرده و آن را با گزینش زیبا و جالب تنظیم و از نو پایه‌ریزی کرده است[۳]

    گرچه فيض القدير کتابی است کلامی، آن‌هم در مبحث امامت، لیکن علاوه بر علم کلام، تحقیقات بسیار ارزنده درباره علوم گوناگون، از قبیل: تاریخ، تفسیر، رجال، تراجم، حدیث، لغت، صرف، نحو و... که به‌گونه‌ای با مسئله مورد بحث ارتباط داشته‌اند، به چشم می‌خورد و هرکس فراخور حال خود از آن بهره می‌گیرد و نفع می‌برد. کسی که کتاب را مطالعه می‌کند، چون محور بحث امامت است، مسئله امامت و خلافت برای او مبرهن و روشن می‌شود، لیکن اگر مفسر باشد، شم تفسیری‌اش افزون می‌شود؛ اگر مورخ باشد، روش تحقیق و تحلیل در تاریخ را می‌آموزد؛ اگر رجالی باشد، طریقه تتبع و تفحص در علم رجال را فرامی‌گیرد[۴]

    نثر فارسی کتاب به تبع اصل آن، عبقات، جذاب و متین و استوار و پخته و زیباست و گه‌گاه مطالب علمی با لطایف شیرین و دلنشین همراه گشته است؛ به‌طوری که انسان از مطالعه آن دچار ملال و خستگی نمی‌شود.

    کتاب دارای دو مقصد است

    مقصد اول

    در اثبات تواتر حدیث غدیر و نقض ایرادات فخر رازی و مقلدان و پیروان او و ذکر اسمای ناقلان و مخرجان حدیث غدیر، از علمای بزرگ اهل تسنن. این مقصد مشتمل است بر سه باب که هر باب دارای فصل‌های متعدد است.

    مقصد دوم

    در بیان دلالت حدیث غدیر بر امامت حضرت امیر(ع) و نقض و رد سخنان شاه صاحب دهلوی، که این مقصد نیز دارای چندین فصل است.

    کیفیت و چگونگی تصحیح

    در تصحیح، بسیاری از مطالب کتاب و موارد مبهم آن با اصل عبقات‌ الأنوار و نیز خلاصة العبقات مقابله شده و مآخذ و منابع اکثر مطالب در پانوشت ذکر شده است. در اکثر موارد کتاب، برای توضیح بیشتر، عناوین مناسبی، با الهام از اصل عبقات، در میان علامت، بر اصل کتاب افزوده شده که استفاده از آن را آسان‌تر و سهل‌تر نموده و نیز بر زیبایی کتاب افزوده است. در سراسر کتاب رعایت امانت مد نظر بوده و دقیقا مراعات شده است و حتی کمترین اضافه و تغییر و توضیح در میان علامت کروشه آمده است[۵]

    ملاحظاتی پیرامون کتاب

    1. تمام پاورقی‌های کتاب در پایان ابواب و فصول آمده، که اگر در پایین صفحات می‌آمد، خیلی بهتر و جالب‌تر بود.
    2. لغات مشکل و نامأنوس و دور از ذهن و نثر امروزی در کتاب فراوان است؛ خوب بود که توضیح آن لغات در پانوشت می‌آمد.
    3. یکی از ویژگی‌های این کتاب، کثرت منابع و مآخذ آن است؛ به‌طوری که بسیاری از منابع آن هنوز هم پس از صد سال به چاپ نرسیده است؛ لذا بهتر بود برای نشان دادن عظمت کار مؤلف، فهرست منابع و مآخذ در آخر آن ضمیمه می‌شد[۶]

    وضعیت کتاب

    تقریبا تمام پاورقی‌های این کتاب از جلد غدیر کتاب ارزنده «خلاصة العبقات» سید علی میلانی نقل شده است[۷]

    در ابتدای کتاب چند تصویر از نسخه خطی کتاب به قلم مؤلف آمده است.

    فهرست محتویات در ابتدای کتاب آمده است.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص8
    2. ر.ک: میرشریفی، سید علی، ص40
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان
    5. ر.ک: همان
    6. ر.ک: همان
    7. مقدمه کتاب، ص24

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. میرشریفی، سید علی، «فيض القدير قطره‌ای از عقبات»، کیهان فرهنگی، اردیبهشت 1367، شماره 50، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز).

    وابسته‌ها