فیاض، محمداسحاق: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'وحيد خراسانى' به 'وحيد خراسانى ')
    (۴۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00258.jpg|بندانگشتی|فیاض، محمد اسحاق]]
    [[پرونده:NUR00258.jpg|بندانگشتی|فیاض، محمد اسحاق]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|فیاض، محمد اسحاق
    ! نام!! data-type="authorName" |فیاض، محمد اسحاق
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‌های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| فیاض، محمداسحاق بن رحمةالله
    | data-type="authorOtherNames" | فیاض، محمداسحاق بن محمدرضا
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |محمدرضا
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|1934 م
    | data-type="authorbirthDate" |1934م برابر با 1348ق
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |کابل
    |-
    |رحلت
    |data-type='authorDeathDate'|
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |میرزا کاظم تبریزى، سید اسدالله مدنى، میرزا على فلسفى، شیخ مجتبى لنکرانى
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|[[إعجاز آيات القرآن في بيان خلق الإنسان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    | data-type="authorWritings" |[[تعالیق مبسوطة علی العروة الوثقی]] [[الاراضی - مجموعه دراسات و بحوث فقهیه اسلامیه]]
    |-class='articleCode'
    [[الأنموذج في منهج الحكومة الاسلامية]]
    |کد مولف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE258AUTHORCODE
    |}
    </div>


    [[مناسک حج (فیاض)]]


    '''محمداسحاق فیاض''' از فقهاى مشهور نجف اشرف كه به تدريس دوره عالى فقه و اصول اشتغال دارند
    [[المسایل المستحدثه]]


    ==ولادت==
    [[مائة سؤال و سؤال حول الكتابة و الكتاب و المكتبات و جوابها]]
    ایشان در سال 1930م در قريه «صوبه» يكى از قريه‌هاى ولايت غزنى در مركز افغانستان، واقع در جنوب پايتخت اين كشور يعنى كابل بدنيا آمد، او دومين فرزند خانواده و بعد از برادرش محمد ايوب است. پدرش رحمه اللّه (1989م) كشاورز ساده بود كه روى زمين يكى از ملاّكان و ثروتمندان محل كار مى‌كرد، تا از كد يمين و عرق جبين خانواده و عيالش را اداره و اعاشه نمايد، اما او با برخوردارى از سرمايه ايمان، روح قناعت، مهربانى، محبت و دلسوزى كه نسبت به خانواده‌اش داشت، از نظر معنوى غنى و ثروتمند بود، و در اثر محبت و ولايت او نسبت به رسول گرامى اسلام و اهل بيت اطهارش، مورد عنايت و شفاعت اين خاندان قرار داشت.


    اين مرد كشاورز و مؤمن، علائم و نشانه‌هاى نبوغ، استعداد و ذكاوت سرشار را در فرزندش محمد اسحاق مشاهده مى‌كند، و اين نبوغ و استعداد، او را ملزم مى‌سازد تا اين فرزند را مورد عنايت و اهتمام ويژه قرار دهد، گويا در چهره او در همان ايام طفوليت و كودكى، آينده‌اى درخشان از مقام علم، فضل و تقوى، و شايستگى براى ايفاى نقش آشكار در راه خدمت به دين خدا و مؤمنين، مى‌خواند و مى‌ديد.
    [[منهاج الصالحين (فیاض)]]
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00258AUTHORCODE
    |}
    </div>


    ==زندگينامه==
    '''محمداسحاق فیاض''' (متولد 1348ق)، مرجع تقلید، از فقهاى مشهور نجف اشرف كه به تدريس دوره عالى فقه و اصول اشتغال دارد، از شاگردان [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله ابوالقاسم خویی]]
    === شروع به تحصيل ===


    پدرش او را در حالى كه پنج سال بيشتر نداشت، به مكتب‌خانه شيخ قريه مى‌فرستد، تا اين كه فرزند نجيب از سرچشمه‌هاى دانش، معرفت و اخلاق تغذيه روحى نموده و سيراب مى‌گردد و فرزندى رئوف و مهربان ببار مى‌آيد، و در حالى پا به سن بلوغ و جوانى مى‌گذارد كه مؤمن و محبّ اهل بيت (عليهم السلام) است، و خود تصميم مى‌گيرد كه دروس دينى را ادامه داده و تكميل نمايد، همانگونه كه خواست مرحوم پدرش نيز بوده است، و در نزد شيخ قريه برخى از كتب جامع المقدمات، اوليات علوم دينى و آموزش قرآن را فرا مى‌گيرد.
    ==ولادت==
    محمداسحاق فیاض در سال 1348ق در جنوب کابل، پایتخت افغانستان در روستای صوبه از بخش جاغوری در ولایت غزنی واقع در افغانستان به‌دنیا آمد. والدین محمداسحاق فیاض از قوم هزاره بودند. پدرش، محمدرضا (وفات ۱۳۶۸ش) کشاورز بود.


    === ورود در مدرسه دينى ===
    ==تحصیلات==
    به اهتمام پدر بزرگوارشان جهت فراگیرى علوم در حوزه‌های علمیه مشغول به تحصیل شد و پس از آموختن قرآن، کتاب جامع‌المقدمات و سیوطی را نزد شیخ ملااسماعیل و ملاحیدر على فراگرفت.


    اين دانش پژوه جدى و پر تلاش، بعد از گذراندن مراحل اوليه آموزش در مكتب‌خانه شيخ قريه، زادگاه خود را ترك نموده و وارد منطقه مجاور بنام «حوت قل» مى‌شود تا جهت ادامه تحصيل وارد مدرسه دينى شيخ قربان على وحيدى رحمه اللّه گردد كه از علما و فارغ التحصيلان حوزه علميه نجف در عراق بوده است.
    ===مهاجرت به ایران ===
    پس از فوت مادرشان اولین هجرت در راه تحصیل علم را متحمل شدند و به شهر مقدس مشهد در ایران مهاجرت کردند. ایشان در خلال اقامتش در شهر مشهد کتاب‌های حاشیه ملاعبدالله و قسمتى از کتاب [[المطول|مطول]] را نزد شیخ محمدحسن نیشابورى معروف به ادیب نیشابورى درس گرفت. سپس به قم و از آنجا به اهواز رفت. فیاض در اهواز به کمک سید ابوالحسن بحرانی، به بصره رفت.


    در اين مدرسه دينى، كتاب «جامع المقدمات» را تكميل و كتاب «البهجة المرضيّة فى شرح الالفية» را مى‌خواند. تحصيل در اين مدرسه به مدت چهار سال و در محضر اساتيد بزرگوارى مانند شيخ ملا اسماعيل و ملاّ حيدر على ادامه مى‌يابد.
    === ورود به نجف ===
    سپس به شهر نجف اشرف مهاجرت کرد و از حوزه آن دیار بهره‌مند شد. آیت‌الله فیاض در بصره، مهمان شیخ عبدالمهدی مظفر بود که اسباب رفتن او را به سوی نجف مهیا کرد. او در مدرسه سلیمیه در محله مشراق نجف ساکن شد و کتاب مطول را با شیخ [[مدرس افغانی، محمدعلی|محمدعلی مدرس افغانی]] تکمیل کرد و قوانین الاصول، حاشیه ملاعبداللّه، و بخشی از شرح لمعه را نیز نزد [[میرزا کاظم تبریزی]] خواند و ادامه شرح لمعه را با [[سید اسدالله مدنی]] و [[میرزا علی آقا فلسفی]] فرا گرفت.


    === وفات مادر و هجرت به مشهد مقدّس ===
    سپس او درس های سطوح عالی را آغاز کرد و کفایة الاصول، رسائل و مکاسب محرمه را از شیخ مجتبی لنکرانی فرا گرفت. آیت‌الله فیاض در ۲۰ سالگی به کلاس و مجالس بحث های خارج حوزه نجف راه یافت و در درس [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی]] شرکت کرد.


    محمد اسحاق والده خود را در اثر يك بيمارى شديد از دست مى‌دهد، و اين حادثه او را به شدّت متأثّر و ناراحت مى‌گرداند، اما اين مصيبت عليرغم سنگينى آن، او را از ادامه تحصيل و تعلّم باز نمى‌دارد، بلكه بيشتر از گذشته مصمّم شده و بر ادامه تحصيل اصرار مى‌ورزد، و تصميم مى‌گيرد كه حوزه علميه منطقه را ترك نموده و به سمت مشهد مهاجرت نمايد.  
    === شاگردی و همراهی آیت‌الله خویی ===
    ارتباط و همراهی آیت‌الله فیاض با حضرت [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] حدود ۳۵ سال تا زمان فوت وی ادامه داشت. به نقل از محمود فیاض فرزند آیت‌الله فیاض، پدرش شخصیت [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] را الگوی خود می داند و هر ساله مراسم گرامی‌داشت استاد خود را در نجف برگزار می کند.


    شيخ محمد اسحاق فياض به مدت يك سال در مدرسه «حاج حسن» واقع در منطقه «بالا خيابان» شهر مقدس مشهد به سر مى‌برد. او در خلال اين مدت كتاب حاشيه ملا عبداللّه را مى‌خواند، و نيز بخشى از كتاب مطول را نزد استاد شهير «شيخ محمد حسين نيشابورى» معروف به اديب نيشابورى فرامى‌گيرد.
    حضور آیت‌الله شیخ محمد اسحاق فیاض در درس حضرت [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]، ۱۵ سال طول کشید. او از اواخر دوره شاگردی، در کارهای دفتر و سفر به شهرهای دور و نزدیک، [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] را همراهی می کرد. علاوه بر این، ایشان در شورای استفتای [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] نیز فعالیت می کرد که از دیگر اعضای این شورا [[روحانی، سید محمد|سید محمد روحانی]]، [[غروی تبریزی، علی|میرزا علی غروی]]، [[صدر، سید محمدباقر|سید محمدباقر صدر]]، [[تبریزی، جواد|میرزا جواد تبریزی]]، [[وحید خراسانی، حسین|حسین وحید خراسانی]]، [[سید محمدتقی قمی]]، [[میرزا علی آقا فلسفی]] و [[سیستانی، سید علی|سید علی سیستانی]] بودند که برخی از آنها بعدها به مرجعیت رسیدند. فعالیت اصلی این شورا، پاسخ به پرسش و مسائل فقهی روزانه بود که از نقاط مختلف عراق و خارج آن برای دفتر [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] فرستاده می شد.


    === مسافرت آیت‌اللهفياض به نجف ===
    ==تدریس==
    در ایام تحصیل در دروس خارج، شروع به تدریس دروس حوزوی نمود به‌گونه‌ای که بعد از مدتی به یکى از اساتید مبرز در حوزه نجف مبدل شد و جمع کثیرى از فضلا و طلاب علوم دینی در درس ایشان حاضر شدند.


    شيخ فياض بعد از يكسال تحصيل در حوزه علميه مشهد مقدس رهسپار نجف اشرف گرديد و از حوزه هزار ساله آن ديار بهره‌ها برد و آداب و اخلاق حوزه علميه نجف را سرمشق خود قرار داد و به صورت خستگى ناپذير شروع به تكميل علوم حوزوى خود نمود. در آنجا كتاب [[قوانين الأصول (طبع قديم)|قوانين الاصول]] از ابوالقاسم قمى و قسمتى از كتاب الروضه البهيه در شرح كتاب لمعه را نزد ميرزا كاظم تبريزى و سيد اسدالله مدنى و ميرزا على فلسفى فرا گرفت سپس به مراحل سطوح عالى رسيد و كتاب كفايه از مرحوم [[آخوند خراسانى]] و كتاب رسائل و مكاسب محرمه از [[شيخ انصارى]] را نزد شيخ مجتبى لنكرانى آموخت و اين مراحل ادامه داشت تا به شركت در جلسات درس بزرگان علم در دروس خارج نايل گشت.  
    ایشان تا ۱۳۵۶ش، کتاب های سطوح عالی معمول و رایج در حوزه یعنی رسائل، مکاسب و کفایه را در جلسات پیاپی در مسجد هندی تدریس می‌کرد. شیخ فیاض همچنین بیش از ۱۰ سال استاد سطوح عالی حوزه در جامعة الدینیة النجف بود که [[موسوى کلانتر، سید محمد|سید محمد کلانتر]] آن را تأسیس کرد.  


    در اصطلاح به اين مرحله خارج مى‌گويند زيرا كتاب معينى را استاد تدريس نمى‌كند بلكه موارد تحقيق شده از چندين كتاب و آرا و نظرات چند تن از علما صاحب نظر مورد نقد و بررسى قرار مى‌گيرد كه اين مسئله به قوه اجتهاد طلاب كمك فراوانى مى‌كند.  
    در سال ۱۳۵۶ش آیت‌الله فیاض شروع به ارائه درس خارج کرد. جلسات این درس در مدرسه سید یزدی واقع در محله عماره برگزار می‌گردید. بعد از افتتاح مدرسه دارالعلم توسط [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] در ۱۳۵ش؛ مجلس درس وی به این مدرسه منتقل شد. پس از تخریب این مدرسه توسط صدام، مسجد هندی برای مدت کوتاهی مکان درس وی شد. ولی دوباره از آنجا به مدرسه سید یزدی منتقل شد و تا امروز در این مدرسه جلسات درس این مرجع ادامه دارد. تدریس وی به زبان عربی است.


    او در سن 20 سالگى در جلسات بحث خارج حاضر مى‌شود، حلقات درسى بعضى اساتيد بزرگ از علماى قدرتمند نجف را براى مدت چند ماهى انتخاب نموده و در آن جلسات شركت مى‌كند، تا اينكه در انتخاب يك حلقه درسى مناسب‌تر به ثبات و استقرار مى‌رسد و سرانجام استاد هميشگى خود را انتخاب مى‌كند، استادى كه شاگردانش با نام او و او نيز با نام شاگردان خود مشهور گشته‌اند، و اين استاد و شاگردان آنچنان به هم پيوند خورده كه هر گاه نامى از خودش در ميان باشد در كنار او از بزرگانى چون: تبريزى، سيستانى، فياض، و ديگر شاگردان فاضل او نيز به ميان مى‌آيد، همان گونه كه هرگاه نامى از يكى از شاگردان او باشد نام خويى نيز به عنوان استاد به ميان مى‌آيد.
    ایشان تدریس در درس خارج را در سال 1398ق آغاز نمود. و هم‌اکنون شاگردان زیادى در درس ایشان حاضر می‌شوند که به تقریر درس ایشان مشغول هستند.


    آرى شيخ فياض در درس استادش [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] مرتب و همه روزه طى بيش از 15 سال بدون وقفه و انقطاع در حلقه فقه و اصول حاضر گرديد، و اين حضور نيز يك حضور كيفى و علمى همراه با دقت، تتبع و ارائه تقريرات بحث بوده است.
    مرجعیت


    === نگارش تقريرات ===
    شروع مرجعیت آیت‌الله فیاض در زمان [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] بوده ولی به احترام استاد خود، تا چند سال از چاپ و نشر توضیح المسائل خودداری می کند و مقلدین را به [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] ارجاع می دهد ولی پس از اصرار فراوان آنها، رساله علمیه خود را چاپ و توزیع می کند. هم چنین [[صدر، سید محمد|سید محمد صدر]]، پدر [[مقتدی صدر]]، به فرزندان و پیروان خود توصیه کرد که پس از وی، از [[حسینی حائری، سید کاظم|سید کاظم حائری]] یا محمداسحاق فیاض تقلید کنند. دفاتر این مرجع پس از سقوط صدام، در خارج از عراق، در ایران؛ قم، تهران و مشهد؛ در افغانستان، غزنی، کابل، مزار شریف و هرات؛ و در پاکستان؛ کویته تاسیس شد.


    در حوزه‌هاى علميه رسم بر آن است كه علما و فضلا بحث‌هاى استاد را بعد از درس، با برخى همدرس‌ها و هم كلاسان خود تقرير و گفتگو مى‌نمايند و بعد از انجام تحقيق و اخراج مصادر و تطبيق آراء و ادله آنها، درس‌هاى استاد را مى‌نويسند، و پس از آن به محضر استاد ارائه مى‌نمايند، اگر استاد آن را تأييد كرده و با آن موافقت كرد، اين نوشته چاپ و منتشر مى‌شود، تا بيانگر استحكام بحث، و ديدگاه‌هاى استاد و فضل شاگردى باشد كه آن را به تحرير در آورده است، اين كتاب‌ها در حوزه‌هاى علميه به تقريرات معروف است، و شيخ فياض از زمان حضورش در بحث [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] بر همين منوال پيشرفته است، و بحث را براى برخى از هم دوره‌هايش تقرير مى‌نموده و سپس به طور منظم و دقيق هر روز درس‌ها را در دو حلقه اصول و فقه مى‌نوشته تا اينكه تقريرات پنجمين دوره بحث خارج اصول استادش را تكميل مى‌نمايد و اين كتاب (كه در ده جلد نگارش يافته است) به محاضرات معروف شده است.
    ==آثار==
    # زندگی‌نامه فارسی [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]؛
    # حياة سيد الخويي؛
    # محاضرات في اصول الفقه؛
    # الأراضي؛
    # النظرة الخاطفة في الاجتهاد؛
    # تعاليق مبسوطة علی العروة الوثقی؛
    # منهاج الصالحين؛
    # مناسك الحج؛
    # أحكام البنوك؛
    # المباحث الأصولية؛
    # الإستفتاءات الشرعية؛
    # المسائل الطبية؛
    # المسائل المستحدثة؛
    # موقع المرأة في النظام السیاسی الإسلامي؛
    # الحكومة الإسلامية؛
    # مائة سؤال و سؤال حول الكتابة و...
    # السيرة الذاتية<ref>.پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شیخ محمداسحاق فیاض</ref>


    در تقريظى كه [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] بر تقريرات شيخ فياض نوشته چنين آمده است: «از جمله كسانى كه موفق به تربيت او شده‌ام و بحث‌هاى بلند و عالى مرا در فقه و اصول حاضر گرديده، نور چشمم علاّمه مدقق و فاضل شيخ محمد اسحاق فياض دامت تأييداته است، ايشان جلد اول كتاب خود (المحاضرات فى اصول الفقه) را بر من عرضه نمود، اين كتاب تقرير بحث‌هاى من است كه با سبك و شيوه روان و دريافت دقيق آن را به نگارش در آورده و قابل ستايش و تعجب برانگيز است، من اين كوشش ميمون را به او تبريك مى‌گويم، و از خداوند متعال براى او آرزوى توفيق دارم تا او را به آرزو و هدفى كه دارد برساند.»
    ==پانويس ==
    <references />


    === تدريس ===
    ==منابع مقاله==
    # [https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/63731/%D9%81%DB%8C%D8%A7%D8%B6%D8%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82 پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه]


    در همين ايام بود كه خود ايشان شروع به تدريس كردند و به يكى از اساتيد مبرز در حوزه نجف بدل شدند و جمع كثيرى از فضلا و انديشمندان علوم دينيه به محضر درس شان حاضر مى گشتند. سطح عالى حوزه را در مسجدى معروف به مسجد هندى شروع نمودند و در دوره هاى متعدد كتب مختلف حوزه را تدريس كردند. سرانجام در سال 1398ه‍.ق شروع به بحث خارج نمودند. و هم اكنون شاگردان زيادى در درس ايشان حاضر مى شوند كه به تقرير درس مشغول هستند و برخى نيز به زودى اين تقريرات را به چاپ خواهند رساند. انشاءالله


    === شوراى استفتا ===
    {{فقیهان شیعه}}


    در ميان مراجع عظام تشكيل شوراى ويژه و با تركيبى از شاگردان فاضل و علماى برجسته كه ارتباط نزديك با استاد دارند، امرى متعارف و معمول است و به اين جمع شوراى استفتا مى‌گويند، كار اين شورا پاسخ به انبوهى از نامه‌ها و پرسش‌هايى است كه از نقاط مختلف جهان از سوى مقلدين آن مرجع تقليد سرازير مى‌شوند. [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] نيز شورايى متشكل از علما و مجتهدين بزرگ از شاگردان خود براى قيام به اين امر مهم و پاسخ به پرسش‌هاى مقلدين تأسيس نمود، و حضرت آیت‌الله فياض با توجه به شايستگى و لياقت عالى يكى از اين كسانى بود كه مدام و مستمر بيش از
    ==وابسته‌ها==
     
    {{وابسته‌ها}}
    15 سال در اين شورا كار مى‌كرد. در مراحل مختلف اين شورا نام‌هاى مجتهدان عظام و علماى بزرگى بچشم مى‌خورد كه بعدها متصدى مقام مرجعيت شده‌اند، يا شايسته اين مقام گرديده‌اند، بزرگانى چون: آیت‌الله سيد على بهشتى، آیت‌الله[[موسوی خلخالی، مرتضی|سيد مرتضى خلخالى]]، آیت‌الله ميرزا على غروى، آیت‌الله[[صدر، محمدباقر|سيد محمد باقر صدر]] آیت‌الله شيخ ميرزا جواد تبريزى، آیت‌الله شيخ [[وحید خراسانی، حسین|وحيد خراسانى]] ، آیت‌الله سيد محمد تقى قمى، آیت‌الله شيخ ميرزا على فلسفى و آیت‌الله سيد على سيستانى.


    ==تأليفات==
    [[المسائل المستحدثة (فیاض)]]


    [[مناسك الحج (فیاض)]]


    با توجه به تعهدات و پاى بندى‌هاى شيخ بزرگ، در انجام وظيفه دينى جهت خدمت به مؤمنين كه عبارتست از: تدريس، تربيت شاگردان فاضل، حضور مستمر و روزمرّه در شوراى استفتاى [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] در ايام حيات ايشان و ديگر برنامه‌ها و مشغوليت‌هاى اجتماعى جهت رفع نيازهاى مردم و مراجعات مردم به ايشان براى گرفتن احكام شرعى و براى رفع نيازمندى‌هاى شخصى و جز اينها از مشغوليت‌ها و گرفتارى‌هاى ديگر، آرى با توجه به همه اين مشاغل و مسؤوليت‌ها، ايشان پيوسته در اين صدد بوده است كه بخشى از فرصت خود را به انجام تحقيق، و نگارش آثار و غنى سازى كتابخانه و ذخيره علمى اسلامى با تأليف آثار ارزشمند اختصاص دهد كه به برخى از آنها اشاره مى‌شود.
    [[تعالیق مبسوطة علی العروة الوثقی]]  
    * محاضرات در اصول فقه، ده جلد
    * الأراضى
    * النظرة الخاطفة فى الاجتهاد
    * حاشيه بر عروة الوثقى، ده جلد
    * أحكام البنوك
    * منهاج الصالحين، سه جلد
    * مناسك حج
    * المباحث الأصولية، چهارده جلد
    * توضيح المسائل فارسى كه به تازگى چاپ شده است
    * المختصر فى احكام العبادات
     
    {{فقیهان شیعه}}
    == وابسته‌ها ==
    {{وابسته‌ها}}
    [[تعالیق مبسوطة علی العروة الوثقی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: معلق
     
    [[الاراضی - مجموعه دراسات و بحوث فقهیه اسلامیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[الانموذج فی منهج الحکومه الاسلامیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الاراضی - مجموعه دراسات و بحوث فقهیه اسلامیه]]  


    [[مناسک الحج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الأنموذج في منهج الحكومة الاسلامية]]  


    [[المسایل المستحدثه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مناسک حج (فیاض)]]  


    [[مایه سوال و جواب حول الکتابه و الکتاب و المکتبات و جوابها]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المسایل المستحدثه]]  


    [[منهاج الصالحین (للفیاض)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مائة سؤال و سؤال حول الكتابة و الكتاب و المكتبات و جوابها]]  


    [[توضیح المسایل (للفیاض)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[منهاج الصالحين (فیاض)]]  


    [[تعالیق مبسوطه علی مناسک الحج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[رساله توضیح المسائل (فیاض)]]  


    [[مناسک حج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تعاليق مبسوطة علی العروة الوثقی]]  


    [[محاضرات في أصول الفقه (خویی، ابوالقاسم)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
    [[محاضرات في أصول الفقه (خویی، ابوالقاسم)]]  


    [[المباحث الأصولیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المباحث الأصولیه]]  


    [[محاضرات فی أصول الفقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
    [[محاضرات فی أصول الفقه]]  


    [[المسائل الطبیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المسائل الطبیة]]  


    [[مختصر مناسک الحج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مختصر مناسک الحج]]  


    [[البنوک (أحکام البنوک و الأسهم و السندات و الأسواق المالية، البورصات، من وجهه النظر الإسلامية)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[البنوک (أحکام البنوک و الأسهم و السندات و الأسواق المالية، البورصات، من وجهه النظر الإسلامية)]]  


    [[ النظرة الخاطفة في الإجتهاد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[النظرة الخاطفة في الاجتهاد]]  


    [[أجوبة المسائل الطبية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أجوبة المسائل الطبية]]  


    [[نبذه مختصرة من حياة الشيخ الفياض]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نبذه مختصرة من حياة الشيخ الفياض]]  


    [[المختصر في الحياة العلمية لزعيم الطائفة السيد الخوئي]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المختصر في الحياة العلمية لزعيم الطائفة السيد الخوئي]]  


    [[نموذج لمجموعة أسئلة حول موقع المرأة فی النظام السیاسی الإسلامی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نموذج لمجموعة أسئلة حول موقع المرأة فی النظام السیاسی الإسلامی]]  


    [[النظرة الخاطفة في الإجتهاد (نجف)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[النظرة الخاطفة في الاجتهاد (نجف)]]  


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مراجع تقلید]]
    [[رده:خرداد (1400)]]

    نسخهٔ ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۵۸

    فیاض، محمد اسحاق
    نام فیاض، محمد اسحاق
    نام‌های دیگر فیاض، محمداسحاق بن محمدرضا
    نام پدر محمدرضا
    متولد 1934م برابر با 1348ق
    محل تولد کابل
    اساتید میرزا کاظم تبریزى، سید اسدالله مدنى، میرزا على فلسفى، شیخ مجتبى لنکرانى
    برخی آثار تعالیق مبسوطة علی العروة الوثقی الاراضی - مجموعه دراسات و بحوث فقهیه اسلامیه

    الأنموذج في منهج الحكومة الاسلامية

    مناسک حج (فیاض)

    المسایل المستحدثه

    مائة سؤال و سؤال حول الكتابة و الكتاب و المكتبات و جوابها

    منهاج الصالحين (فیاض)

    کد مؤلف AUTHORCODE00258AUTHORCODE

    محمداسحاق فیاض (متولد 1348ق)، مرجع تقلید، از فقهاى مشهور نجف اشرف كه به تدريس دوره عالى فقه و اصول اشتغال دارد، از شاگردان آیت‌الله ابوالقاسم خویی

    ولادت

    محمداسحاق فیاض در سال 1348ق در جنوب کابل، پایتخت افغانستان در روستای صوبه از بخش جاغوری در ولایت غزنی واقع در افغانستان به‌دنیا آمد. والدین محمداسحاق فیاض از قوم هزاره بودند. پدرش، محمدرضا (وفات ۱۳۶۸ش) کشاورز بود.

    تحصیلات

    به اهتمام پدر بزرگوارشان جهت فراگیرى علوم در حوزه‌های علمیه مشغول به تحصیل شد و پس از آموختن قرآن، کتاب جامع‌المقدمات و سیوطی را نزد شیخ ملااسماعیل و ملاحیدر على فراگرفت.

    مهاجرت به ایران

    پس از فوت مادرشان اولین هجرت در راه تحصیل علم را متحمل شدند و به شهر مقدس مشهد در ایران مهاجرت کردند. ایشان در خلال اقامتش در شهر مشهد کتاب‌های حاشیه ملاعبدالله و قسمتى از کتاب مطول را نزد شیخ محمدحسن نیشابورى معروف به ادیب نیشابورى درس گرفت. سپس به قم و از آنجا به اهواز رفت. فیاض در اهواز به کمک سید ابوالحسن بحرانی، به بصره رفت.

    ورود به نجف

    سپس به شهر نجف اشرف مهاجرت کرد و از حوزه آن دیار بهره‌مند شد. آیت‌الله فیاض در بصره، مهمان شیخ عبدالمهدی مظفر بود که اسباب رفتن او را به سوی نجف مهیا کرد. او در مدرسه سلیمیه در محله مشراق نجف ساکن شد و کتاب مطول را با شیخ محمدعلی مدرس افغانی تکمیل کرد و قوانین الاصول، حاشیه ملاعبداللّه، و بخشی از شرح لمعه را نیز نزد میرزا کاظم تبریزی خواند و ادامه شرح لمعه را با سید اسدالله مدنی و میرزا علی آقا فلسفی فرا گرفت.

    سپس او درس های سطوح عالی را آغاز کرد و کفایة الاصول، رسائل و مکاسب محرمه را از شیخ مجتبی لنکرانی فرا گرفت. آیت‌الله فیاض در ۲۰ سالگی به کلاس و مجالس بحث های خارج حوزه نجف راه یافت و در درس آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی شرکت کرد.

    شاگردی و همراهی آیت‌الله خویی

    ارتباط و همراهی آیت‌الله فیاض با حضرت آیت‌الله خویی حدود ۳۵ سال تا زمان فوت وی ادامه داشت. به نقل از محمود فیاض فرزند آیت‌الله فیاض، پدرش شخصیت آیت‌الله خویی را الگوی خود می داند و هر ساله مراسم گرامی‌داشت استاد خود را در نجف برگزار می کند.

    حضور آیت‌الله شیخ محمد اسحاق فیاض در درس حضرت آیت‌الله خویی، ۱۵ سال طول کشید. او از اواخر دوره شاگردی، در کارهای دفتر و سفر به شهرهای دور و نزدیک، آیت‌الله خویی را همراهی می کرد. علاوه بر این، ایشان در شورای استفتای آیت‌الله خویی نیز فعالیت می کرد که از دیگر اعضای این شورا سید محمد روحانی، میرزا علی غروی، سید محمدباقر صدر، میرزا جواد تبریزی، حسین وحید خراسانی، سید محمدتقی قمی، میرزا علی آقا فلسفی و سید علی سیستانی بودند که برخی از آنها بعدها به مرجعیت رسیدند. فعالیت اصلی این شورا، پاسخ به پرسش و مسائل فقهی روزانه بود که از نقاط مختلف عراق و خارج آن برای دفتر آیت‌الله خویی فرستاده می شد.

    تدریس

    در ایام تحصیل در دروس خارج، شروع به تدریس دروس حوزوی نمود به‌گونه‌ای که بعد از مدتی به یکى از اساتید مبرز در حوزه نجف مبدل شد و جمع کثیرى از فضلا و طلاب علوم دینی در درس ایشان حاضر شدند.

    ایشان تا ۱۳۵۶ش، کتاب های سطوح عالی معمول و رایج در حوزه یعنی رسائل، مکاسب و کفایه را در جلسات پیاپی در مسجد هندی تدریس می‌کرد. شیخ فیاض همچنین بیش از ۱۰ سال استاد سطوح عالی حوزه در جامعة الدینیة النجف بود که سید محمد کلانتر آن را تأسیس کرد.

    در سال ۱۳۵۶ش آیت‌الله فیاض شروع به ارائه درس خارج کرد. جلسات این درس در مدرسه سید یزدی واقع در محله عماره برگزار می‌گردید. بعد از افتتاح مدرسه دارالعلم توسط آیت‌الله خویی در ۱۳۵ش؛ مجلس درس وی به این مدرسه منتقل شد. پس از تخریب این مدرسه توسط صدام، مسجد هندی برای مدت کوتاهی مکان درس وی شد. ولی دوباره از آنجا به مدرسه سید یزدی منتقل شد و تا امروز در این مدرسه جلسات درس این مرجع ادامه دارد. تدریس وی به زبان عربی است.

    ایشان تدریس در درس خارج را در سال 1398ق آغاز نمود. و هم‌اکنون شاگردان زیادى در درس ایشان حاضر می‌شوند که به تقریر درس ایشان مشغول هستند.

    مرجعیت

    شروع مرجعیت آیت‌الله فیاض در زمان آیت‌الله خویی بوده ولی به احترام استاد خود، تا چند سال از چاپ و نشر توضیح المسائل خودداری می کند و مقلدین را به آیت‌الله خویی ارجاع می دهد ولی پس از اصرار فراوان آنها، رساله علمیه خود را چاپ و توزیع می کند. هم چنین سید محمد صدر، پدر مقتدی صدر، به فرزندان و پیروان خود توصیه کرد که پس از وی، از سید کاظم حائری یا محمداسحاق فیاض تقلید کنند. دفاتر این مرجع پس از سقوط صدام، در خارج از عراق، در ایران؛ قم، تهران و مشهد؛ در افغانستان، غزنی، کابل، مزار شریف و هرات؛ و در پاکستان؛ کویته تاسیس شد.

    آثار

    1. زندگی‌نامه فارسی آیت‌الله خویی؛
    2. حياة سيد الخويي؛
    3. محاضرات في اصول الفقه؛
    4. الأراضي؛
    5. النظرة الخاطفة في الاجتهاد؛
    6. تعاليق مبسوطة علی العروة الوثقی؛
    7. منهاج الصالحين؛
    8. مناسك الحج؛
    9. أحكام البنوك؛
    10. المباحث الأصولية؛
    11. الإستفتاءات الشرعية؛
    12. المسائل الطبية؛
    13. المسائل المستحدثة؛
    14. موقع المرأة في النظام السیاسی الإسلامي؛
    15. الحكومة الإسلامية؛
    16. مائة سؤال و سؤال حول الكتابة و...
    17. السيرة الذاتية[۱]

    پانويس

    1. .پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شیخ محمداسحاق فیاض

    منابع مقاله

    1. پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه


    وابسته‌ها