كتاب الحج (للقمي)
كتاب الحج تأليف آيت‌الله سيد حسن طباطبايى قمى، به شيوه فقه سنتى و با روش تحليلى استدلالى به بحث درباره احكام و مناسك حج ذيل كتاب عروة الوثقى نوشته آیت‌الله سيد محمد كاظم طباطبايى يزدى، در 3 جلد، به زبان عربى در سال 1415 هجرى قمری براى اولين بار به چاپ رسيد.
| کتاب الحج (قمی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طباطبایی قمی، حسن (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. برگزیده. شرح |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 1415 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | حج |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | BP 188/8 /ط2ک2* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در پايان هر جلد فهرستى از مطالب و در پاورقى آدرس آيات، روايات ارائه شده است.
ساختار
نویسنده پس از ذكر مقدمه‌اى كوتاه مباحث خود را در جلد اول در 4 فصل، در جلد دوم 11 مبحث، و در جلد سوم 14 قسمت چينش كرده است.
او به شيوه سنتى فقها، ابتدا متن عروه را ذكر و شرح می‌كند پس از آن ادله روايى و قرآنى هر مطلب را می‌آورد و در ادامه ديدگاه فقهاى ديگر را نقد و بررسى می‌نماید.
گزارش محتوا
مؤلف پس از اثبات اينكه حج از ضروريات دين و منكر آن كافر است، شرايط وجوب حجه‌الاسلام از جمله: بلوغ، عقل و استطاعت را مورد پژوهش قرار داده و در فصلى مستقل وجوب حج به واسطه نذر و عهد را تبيين و وجوب قضاى حج از ميت گرچه حج او نذرى باشد را ثابت كرده و در همين باره نذرهايى چون پياده رفتن به حج را منعقد مى‌داند.
در مبحث نيابت حجبراى مردگان و مكلّفان مستطيعى كه توان انجام حج را ندارند، بلوغ، عقل و ايمان را شرايط نايب دانسته و مخارج حج وصيت شده را از اصل تركه مى‌داند. كفايت حج ميقاتى در حج وصيت شده، تلف اجرت حج به دست وصىّ، حج مستحب و قرض كردن براى آن از ديگر مطالبى است كه نویسنده به بوته بحث مى‌گذارد.
جواز حج با مال مشتبه، عدم جواز حج با مال حرام، اقسام عمره (شامل واجب و مستحب) را بحث كرده، شرايط عمره تمتع و مفرده را بيان مى‌كند. بررسى فقهى حجتمتع، قِران و اِفراد و حج ميقاتيو سپس چگونگى انجام حج تمتع و اشاره به تكتك اعمال و مناسك آن به صورت تفصيلى از ديگر مباحث كتاب است.
احكام مواقيت، احرام و چگونگى آن، وقوف به عرفات، مشعر و منى، طواف، سعى بين صفا و مروه و وقوف به منى سپس رمى جمرات از جمله مناسكى است كه در اين كتاب مورد بررسى قرار گرفته است. همچنين ملحقات احكام حج و محرمات احرام به ترتيب آمده است.