لشکر قهرمان، امین: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'هـ.ق' به 'ق')
     
    (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00485.jpg|بندانگشتی|لشکر قهرمان، امین]]
    [[پرونده:NUR00485.jpg|بندانگشتی|لشکر قهرمان، امین]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|لشکر قهرمان، امین
    ! نام!! data-type="authorName" |لشکر قهرمان، امین
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‌های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'|  
    | data-type="authorOtherNames" |  
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |میرزا یوسف
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |1244ق
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |قمشه اصفهان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1310 ق
    | data-type="authorDeathDate" |1310ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[روزنامه خاطرات امین لشکر]]
    |-class='articleCode'
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    |کد مؤلف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE485AUTHORCODE
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00485AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>


    '''میرزا قهرمان امین لشكر''' (1244-1310ق)، ملقب به امین لشکر، از درباریان قاجار، دارای مناصبی از قبیل مستوفی نظام آذربایجان، پیشکاری ولیعهد(مظفرالدین میرزا)، وزارت گمرکات و وزارت فوائد عامه، رئیس خالصجات


    «ميرزا قهرمان امين لشكر» در سال 1244ق متولد شد. پدرش ميرزا يوسف از اهالى قمشه اصفهان بود كه در دستگاه محمدقلى خان، پسر آصف‌الدوله كه از اعضاى دستگاه طاووس خانم تاج‌الدوله اصفهانى، از زن‌هاى فتحعلى شاه بود، اشتغال داشت.
    == ولادت ==
    در سال 1244ق متولد شد. پدرش میرزا یوسف از اهالى قمشه اصفهان بود كه در دستگاه محمدقلى خان، پسر آصف‌الدوله كه از اعضاى دستگاه طاووس خانم تاج‌الدوله اصفهانى، از زن‌هاى فتحعلى شاه بود، اشتغال داشت.


    ميرزا قهرمان به هوش، فراست، پركارى و كاربرى معروف بود، علاوه بر اين در فن نويسندگى و حسابدارى سرآمد جوانان آن دوره بود. وى با ورود به دستگاه عزيزخان سردار كل، منصب مستوفى نظام يافت و رفته رفته كليه امور حساب قشون به او واگذار شد. بعد از عزل سردار كل او هم خانه‌نشين شد و بعدها كه عزيزخان به حكم شاه به آذربايجان رفت، ميرزا قهرمان را نيز با خود برد. وى در اين ايام گوهر ذاتى و استعداد خود را به منصه بروز رسانيد و صميصمانه در انجام وظايف محوله كوشش به خرج داد و در كارها همراه و مشاور سردار كل و در حقيقت معاون و دستيار او بود.
    == فعالیتها ==
    میرزا قهرمان به هوش، فراست، پركارى و كاربرى معروف بود، علاوه بر این در فن نویسندگى و حسابدارى سرآمد جوانان آن دوره بود. وى با ورود به دستگاه عزیزخان سردار كل، منصب مستوفى نظام یافت و رفته رفته كلیه امور حساب قشون به او واگذار شد. بعد از عزل سردار كل او هم خانه‌نشین شد و بعدها كه عزیزخان به حكم شاه به آذربایجان رفت، میرزا قهرمان را نیز با خود برد. وى در این ایام گوهر ذاتى و استعداد خود را به منصه بروز رسانید و صمیصمانه در انجام وظایف محوله كوشش به خرج داد و در كارها همراه و مشاور سردار كل و در حقیقت معاون و دستیار او بود.


    حسن خدمت و سعى و كوشش ميرزا قهرمان به عرض ناصرالدين شاه و به گوش اولياى حكومت مركزى رسيد و به پيشنهاد عزيزخان سردار كل، به دريافت نشان و منصب سرتيپى نايل شد.
    حسن خدمت و سعى و كوشش میرزا قهرمان به عرض ناصرالدین شاه و به گوش اولیاى حكومت مركزى رسید و به پیشنهاد عزیزخان سردار كل، به دریافت نشان و منصب سرتیپى نایل شد.


    وى در سال 1282ق به منصب مشير لشكر ارتقاء مقام يافت و سال بعد كه سردار كل را به تهران احضار و به وزارت نظام منصوب كردند، به اتفاق او روانه پايتخت شد. پس از ورود به مركز كشور، ناصرالدين شاه كه شرح خدمات ميرزا قهرمان را شنيده بود، وى را به امين لشكرى ملقب و به نشان سرتيپى از درجه اول با حمايل آن مفتخر و پس از مدت كوتاهى او را براى رسيدگى به كارهاى نظام و رتق و فتق امور مالياتى، به تبريز فرستاد. وى سال‌ها در تبريز بود تا اين كه به خاطر كارشكنى‌هايى كه در كار پيشكار وليعهد كرد، مويدالدوله وى را به تهران فرستاد و تفصيل تحيكات او و عزيزخان سردار را به عرض شاه رسانيد. ميرزا يوسف مستوفى الممالك نيز كه در اين تاريخ مصدر كار و تقربيا وظايف صدارت را عهدار بود، جانب مويدالدوله را گرفت و روساى لشگرى به حكم شاه امين لشكر را به پاى حساب كشيدند. پس از رسيدگى معلوم شد وى ضمن تنظيم اسناد، هزينه لشكر آذربايجان را بالا كشيده و هفتاد هزار تومان به دولت بدهكار است. عزيزخان مردانگى به خرج داد و اين مبلغ را بر ذمه خود نهاد و گفت ميرزا قهرمان مستخدم من بود و از من مواجب مى‌گرفت و اگر مسامحه و يا تخلف و قصورى شده، مسئوليت آن به عهده اين جانب است. مستوفى الممالك كه با عزيزخان سردار كل رابطه خوبى نداشت، به اين امر رضايت نداد و عزيزخان چون نتوانست اين مبلغ را نقد بپردازد كليه املاكش مصادره و خود محكوم و به دماوند تبعيد شد و سپس به سلطان آباد منقل گرديد.
    وى در سال 1282ق به منصب مشیر لشكر ارتقاء مقام یافت و سال بعد كه سردار كل را به تهران احضار و به وزارت نظام منصوب كردند، به اتفاق او روانه پایتخت شد. پس از ورود به مركز كشور، ناصرالدین شاه كه شرح خدمات میرزا قهرمان را شنیده بود، وى را به امین لشكرى ملقب و به نشان سرتیپى از درجه اول با حمایل آن مفتخر و پس از مدت كوتاهى او را براى رسیدگى به كارهاى نظام و رتق و فتق امور مالیاتى، به تبریز فرستاد. وى سال‌ها در تبریز بود تا این كه به خاطر كارشكنى‌هایى كه در كار پیشكار ولیعهد كرد، مویدالدوله وى را به تهران فرستاد و تفصیل تحیكات او و عزیزخان سردار را به عرض شاه رسانید. میرزا یوسف مستوفى الممالک نیز كه در این تاریخ مصدر كار و تقربیا وظایف صدارت را عهدار بود، جانب مویدالدوله را گرفت و روساى لشگرى به حكم شاه امین لشكر را به پاى حساب كشیدند. پس از رسیدگى معلوم شد وى ضمن تنظیم اسناد، هزینه لشكر آذربایجان را بالا كشیده و هفتاد هزار تومان به دولت بدهكار است. عزیزخان مردانگى به خرج داد و این مبلغ را بر ذمه خود نهاد و گفت میرزا قهرمان مستخدم من بود و از من مواجب مى‌گرفت و اگر مسامحه و یا تخلف و قصورى شده، مسئولیت آن به عهده این جانب است. مستوفى الممالکكه با عزیزخان سردار كل رابطه خوبى نداشت، به این امر رضایت نداد و عزیزخان چون نتوانست این مبلغ را نقد بپردازد كلیه املاكش مصادره و خود محكوم و به دماوند تبعید شد و سپس به سلطان آباد منقل گردید.


    پس از اين كه در سال 1286ق سردار كل باز به پيشكارى آذربايجان رسيد، ميرزا قهرمان هم در تمام اين مدت بيكار بود و عزيزخان سردار كل اين دفعه از ميرزا قهرمان امين لشكر كه سابقا او را بدهكار دولت كرده بود، تبرى جست و از بردن او به آذربايجان و تفويض كارهاى ماليلاتى به وى خودارى نمود. امين لشكر به هر ترتيبى كه بود، با وعده دادن به درباريان، نظر ايشان و شاه را جلب كرد و به تبريز عزيمت نمود. سردار، اول‌بار از پذيرفتن وى سرباز زد؛ ولى او با چرب زبانى و با تقديم رشوه، سردار را فريفت و مشغول كار در تبريز شد.
    پس از این كه در سال 1286ق سردار كل باز به پیشكارى آذربایجان رسید، میرزا قهرمان هم در تمام این مدت بیكار بود و عزیزخان سردار كل این دفعه از میرزا قهرمان امین لشكر كه سابقا او را بدهكار دولت كرده بود، تبرى جست و از بردن او به آذربایجان و تفویض كارهاى مالیلاتى به وى خودارى نمود. امین لشكر به هر ترتیبى كه بود، با وعده دادن به درباریان، نظر ایشان و شاه را جلب كرد و به تبریز عزیمت نمود. سردار، اول‌بار از پذیرفتن وى سرباز زد؛ ولى او با چرب زبانى و با تقدیم رشوه، سردار را فریفت و مشغول كار در تبریز شد.


    عزيزخان بعد از مدتى بيمار شد و شب چهارشنبه 18 شوال 1287ق بعد از بيست روز ناخوشى درگذشت. پس از مرگ سردار، ميرزا قهرمان تلاش كرد تا به جاى او پيشكار آذربايجان شود و مدت كوتاهى با كمك آشنايان مركزى به اين مقام منصوب و مشغول كار شد. پس از سه ماه ميزا فتحعلى خان صاحب ديوان، براى دفعه دوم به وزارت و پيشكارى آذربايجان انتخاب گرديد. اين انتصاب ميرزا قهرمان را هراسان ساخت؛ زيرا ميان او و صاحب ديوان از سابق خوب نبود. ميرزا فتحعلى خان هم كه از تحريكات و دسايس امين لشكر انديشناك بود، تلگرافى به او مخابره و خاطرنشان كرد كه حسب الامر شاه عازم آذربايجان مى‌باشم و گذشته‌ها را فراموش كرده‌ام و با شما رفتارى چون رفتار سردار مرحوم خواهم داشت.
    عزیزخان بعد از مدتى بیمار شد و شب چهارشنبه 18 شوال 1287ق بعد از بیست روز ناخوشى درگذشت. پس از مرگ سردار، میرزا قهرمان تلاش كرد تا به جاى او پیشكار آذربایجان شود و مدت كوتاهى با كمکآشنایان مركزى به این مقام منصوب و مشغول كار شد. پس از سه ماه میزا فتحعلى خان صاحب دیوان، براى دفعه دوم به وزارت و پیشكارى آذربایجان انتخاب گردید. این انتصاب میرزا قهرمان را هراسان ساخت؛ زیرا میان او و صاحب دیوان از سابق خوب نبود. میرزا فتحعلى خان هم كه از تحریكات و دسایس امین لشكر اندیشناکبود، تلگرافى به او مخابره و خاطرنشان كرد كه حسب الامر شاه عازم آذربایجان مى‌باشم و گذشته‌ها را فراموش كرده‌ام و با شما رفتارى چون رفتار سردار مرحوم خواهم داشت.


    امين لشكر و صاحب ديوان سرانجام با هم بناى ناسازگارى گذاشتند و مدت كوتاهى كه از دوره پيش‌كارى صاحب ديوان گذشت، ميرزا قهرمان روانه تهران شد و در سال 1290 خدماتى همانند وصول وجوه نظام از ولايت ممالك محروسه، تصدى امر ملبوس نظام، رسيدگى به امور خيام‌خانه نظام و امور محاسباتى قورخانه به او واگذار شد.
    امین لشكر و صاحب دیوان سرانجام با هم بناى ناسازگارى گذاشتند و مدت كوتاهى كه از دوره پیش‌كارى صاحب دیوان گذشت، میرزا قهرمان روانه تهران شد و در سال 1290 خدماتى همانند وصول وجوه نظام از ولایت ممالکمحروسه، تصدى امر ملبوس نظام، رسیدگى به امور خیام‌خانه نظام و امور محاسباتى قورخانه به او واگذار شد.


    ميرزا قهرمان از شخصيت‌هايى بود كه در دوره قاجار به زور پول و پيشكشى به مقامات و درباريان توانست مناصب زيادى به دست آورد. وى در 1290ق كه ناصرالدين شاه براى نخستين دفعه به فرنگستان رفت، جزو ملتزمين ركاب و به اتفاق چند تن از شاهزادگان درجه اول از قبيل على قلى ميرزا اعتضادالسلطنه، سلطان مراد ميرزا حسام السلطنه، فيروز ميرزا نصرت‌الدوله و امامقلى ميرزا عمادالدوله همراه شاه بودند.
    میرزا قهرمان از شخصیت‌هایى بود كه در دوره قاجار به زور پول و پیشكشى به مقامات و درباریان توانست مناصب زیادى به دست آورد. وى در 1290ق كه ناصرالدین شاه براى نخستین دفعه به فرنگستان رفت، جزو ملتزمین ركاب و به اتفاق چند تن از شاهزادگان درجه اول از قبیل على قلى میرزا اعتضادالسلطنه، سلطان مراد میرزا حسام السلطنه، فیروز میرزا نصرت‌الدوله و امامقلى میرزا عمادالدوله همراه شاه بودند.


    ميرزا قهرمان در سال 1292ق به وزارت گمركات منصوب و به دريافت نشان تمثال همايون و لقب جليل جنابى سرافراز گرديد و ناصرالدين شاه دستخط و يا فرمانى به افتخار براى او صادر كرد. در سال 1296ق به افتخار دريافت يك لباس شاهى مفتخر و به پيشكارى آذربايجان منصوب گرديد. عمر اين ماموريت كوتاه بود و به خاطر اختلاف با وليعهد به تهران برگشت و عهده‌دار وزارت گمركات شد. وى در سال 1298ق از طرف ناصرالدين شاه فرمان يافت كه تا همه روزه در مجلس وزرا حاضر و از نظر مشورتى او در كليه امور مورد مشورت قرار گيرد و در سال 1299ق به وزارت فوايد عامه منصوب گرديد.
    میرزا قهرمان در سال 1292ق به وزارت گمركات منصوب و به دریافت نشان تمثال همایون و لقب جلیل جنابى سرافراز گردید و ناصرالدین شاه دستخط و یا فرمانى به افتخار براى او صادر كرد. در سال 1296ق به افتخار دریافت یکلباس شاهى مفتخر و به پیشكارى آذربایجان منصوب گردید. عمر این ماموریت كوتاه بود و به خاطر اختلاف با ولیعهد به تهران برگشت و عهده‌دار وزارت گمركات شد. وى در سال 1298ق از طرف ناصرالدین شاه فرمان یافت كه تا همه روزه در مجلس وزرا حاضر و از نظر مشورتى او در كلیه امور مورد مشورت قرار گیرد و در سال 1299ق به وزارت فواید عامه منصوب گردید.


    وى در سال‌هاى پايانى عمر خود به خاطر اختلاسى كه از خزانه نظام كرد و پانزده هزار تومان به دولت مقروض شد، به اردبيل تبعيد شد و تا سفر دوم ناصرالدين شاه به فرنگ در آنجا بود. وى مدتى قبل از مسافرت شاه به تبريز بازگشت و بعد از برگشت شاه مورد، عفو شاه قرار گرفت و همراه شاه به تهران برگشت و در چهارم رجب سال 1310ق درگذشت؛ در حالى كه از آن همه ثروتى كه داشت، چيزى برجاى نمانده بود.
    وى در سال‌هاى پایانى عمر خود به خاطر اختلاسى كه از خزانه نظام كرد و پانزده هزار تومان به دولت مقروض شد، به اردبیل تبعید شد و تا سفر دوم ناصرالدین شاه به فرنگ در آنجا بود. وى مدتى قبل از مسافرت شاه به تبریز بازگشت و بعد از برگشت شاه مورد، عفو شاه قرار گرفت و همراه شاه به تهران برگشت.


    از وى دو كتاب بنام سفرنامه خراسان و تبريز امروزه بر جاى مانده است كه به كوشش [[افشار، ایرج |ايرج افشار]] تجديد چاپ شده‌اند.
    == وفات ==
    او در چهارم رجب سال 1310ق درگذشت؛ در حالى كه از آن همه ثروتى كه داشت، چیزى برجاى نمانده بود.


    == آثار ==
    از وى دو كتاب بنام سفرنامه خراسان و تبریز امروزه بر جاى مانده است كه به كوشش [[افشار، ایرج |ایرج افشار]] تجدید چاپ شده‌اند.


    == وابسته‌ها ==
     
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
    [[روزنامه خاطرات امین لشکر]]  
    [[روزنامه خاطرات امین لشکر]]  


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مرداد(1400)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۰۱

    لشکر قهرمان، امین
    نام لشکر قهرمان، امین
    نام‌های دیگر
    نام پدر میرزا یوسف
    متولد 1244ق
    محل تولد قمشه اصفهان
    رحلت 1310ق
    اساتید
    برخی آثار روزنامه خاطرات امین لشکر
    کد مؤلف AUTHORCODE00485AUTHORCODE

    میرزا قهرمان امین لشكر (1244-1310ق)، ملقب به امین لشکر، از درباریان قاجار، دارای مناصبی از قبیل مستوفی نظام آذربایجان، پیشکاری ولیعهد(مظفرالدین میرزا)، وزارت گمرکات و وزارت فوائد عامه، رئیس خالصجات

    ولادت

    در سال 1244ق متولد شد. پدرش میرزا یوسف از اهالى قمشه اصفهان بود كه در دستگاه محمدقلى خان، پسر آصف‌الدوله كه از اعضاى دستگاه طاووس خانم تاج‌الدوله اصفهانى، از زن‌هاى فتحعلى شاه بود، اشتغال داشت.

    فعالیتها

    میرزا قهرمان به هوش، فراست، پركارى و كاربرى معروف بود، علاوه بر این در فن نویسندگى و حسابدارى سرآمد جوانان آن دوره بود. وى با ورود به دستگاه عزیزخان سردار كل، منصب مستوفى نظام یافت و رفته رفته كلیه امور حساب قشون به او واگذار شد. بعد از عزل سردار كل او هم خانه‌نشین شد و بعدها كه عزیزخان به حكم شاه به آذربایجان رفت، میرزا قهرمان را نیز با خود برد. وى در این ایام گوهر ذاتى و استعداد خود را به منصه بروز رسانید و صمیصمانه در انجام وظایف محوله كوشش به خرج داد و در كارها همراه و مشاور سردار كل و در حقیقت معاون و دستیار او بود.

    حسن خدمت و سعى و كوشش میرزا قهرمان به عرض ناصرالدین شاه و به گوش اولیاى حكومت مركزى رسید و به پیشنهاد عزیزخان سردار كل، به دریافت نشان و منصب سرتیپى نایل شد.

    وى در سال 1282ق به منصب مشیر لشكر ارتقاء مقام یافت و سال بعد كه سردار كل را به تهران احضار و به وزارت نظام منصوب كردند، به اتفاق او روانه پایتخت شد. پس از ورود به مركز كشور، ناصرالدین شاه كه شرح خدمات میرزا قهرمان را شنیده بود، وى را به امین لشكرى ملقب و به نشان سرتیپى از درجه اول با حمایل آن مفتخر و پس از مدت كوتاهى او را براى رسیدگى به كارهاى نظام و رتق و فتق امور مالیاتى، به تبریز فرستاد. وى سال‌ها در تبریز بود تا این كه به خاطر كارشكنى‌هایى كه در كار پیشكار ولیعهد كرد، مویدالدوله وى را به تهران فرستاد و تفصیل تحیكات او و عزیزخان سردار را به عرض شاه رسانید. میرزا یوسف مستوفى الممالک نیز كه در این تاریخ مصدر كار و تقربیا وظایف صدارت را عهدار بود، جانب مویدالدوله را گرفت و روساى لشگرى به حكم شاه امین لشكر را به پاى حساب كشیدند. پس از رسیدگى معلوم شد وى ضمن تنظیم اسناد، هزینه لشكر آذربایجان را بالا كشیده و هفتاد هزار تومان به دولت بدهكار است. عزیزخان مردانگى به خرج داد و این مبلغ را بر ذمه خود نهاد و گفت میرزا قهرمان مستخدم من بود و از من مواجب مى‌گرفت و اگر مسامحه و یا تخلف و قصورى شده، مسئولیت آن به عهده این جانب است. مستوفى الممالکكه با عزیزخان سردار كل رابطه خوبى نداشت، به این امر رضایت نداد و عزیزخان چون نتوانست این مبلغ را نقد بپردازد كلیه املاكش مصادره و خود محكوم و به دماوند تبعید شد و سپس به سلطان آباد منقل گردید.

    پس از این كه در سال 1286ق سردار كل باز به پیشكارى آذربایجان رسید، میرزا قهرمان هم در تمام این مدت بیكار بود و عزیزخان سردار كل این دفعه از میرزا قهرمان امین لشكر كه سابقا او را بدهكار دولت كرده بود، تبرى جست و از بردن او به آذربایجان و تفویض كارهاى مالیلاتى به وى خودارى نمود. امین لشكر به هر ترتیبى كه بود، با وعده دادن به درباریان، نظر ایشان و شاه را جلب كرد و به تبریز عزیمت نمود. سردار، اول‌بار از پذیرفتن وى سرباز زد؛ ولى او با چرب زبانى و با تقدیم رشوه، سردار را فریفت و مشغول كار در تبریز شد.

    عزیزخان بعد از مدتى بیمار شد و شب چهارشنبه 18 شوال 1287ق بعد از بیست روز ناخوشى درگذشت. پس از مرگ سردار، میرزا قهرمان تلاش كرد تا به جاى او پیشكار آذربایجان شود و مدت كوتاهى با كمکآشنایان مركزى به این مقام منصوب و مشغول كار شد. پس از سه ماه میزا فتحعلى خان صاحب دیوان، براى دفعه دوم به وزارت و پیشكارى آذربایجان انتخاب گردید. این انتصاب میرزا قهرمان را هراسان ساخت؛ زیرا میان او و صاحب دیوان از سابق خوب نبود. میرزا فتحعلى خان هم كه از تحریكات و دسایس امین لشكر اندیشناکبود، تلگرافى به او مخابره و خاطرنشان كرد كه حسب الامر شاه عازم آذربایجان مى‌باشم و گذشته‌ها را فراموش كرده‌ام و با شما رفتارى چون رفتار سردار مرحوم خواهم داشت.

    امین لشكر و صاحب دیوان سرانجام با هم بناى ناسازگارى گذاشتند و مدت كوتاهى كه از دوره پیش‌كارى صاحب دیوان گذشت، میرزا قهرمان روانه تهران شد و در سال 1290 خدماتى همانند وصول وجوه نظام از ولایت ممالکمحروسه، تصدى امر ملبوس نظام، رسیدگى به امور خیام‌خانه نظام و امور محاسباتى قورخانه به او واگذار شد.

    میرزا قهرمان از شخصیت‌هایى بود كه در دوره قاجار به زور پول و پیشكشى به مقامات و درباریان توانست مناصب زیادى به دست آورد. وى در 1290ق كه ناصرالدین شاه براى نخستین دفعه به فرنگستان رفت، جزو ملتزمین ركاب و به اتفاق چند تن از شاهزادگان درجه اول از قبیل على قلى میرزا اعتضادالسلطنه، سلطان مراد میرزا حسام السلطنه، فیروز میرزا نصرت‌الدوله و امامقلى میرزا عمادالدوله همراه شاه بودند.

    میرزا قهرمان در سال 1292ق به وزارت گمركات منصوب و به دریافت نشان تمثال همایون و لقب جلیل جنابى سرافراز گردید و ناصرالدین شاه دستخط و یا فرمانى به افتخار براى او صادر كرد. در سال 1296ق به افتخار دریافت یکلباس شاهى مفتخر و به پیشكارى آذربایجان منصوب گردید. عمر این ماموریت كوتاه بود و به خاطر اختلاف با ولیعهد به تهران برگشت و عهده‌دار وزارت گمركات شد. وى در سال 1298ق از طرف ناصرالدین شاه فرمان یافت كه تا همه روزه در مجلس وزرا حاضر و از نظر مشورتى او در كلیه امور مورد مشورت قرار گیرد و در سال 1299ق به وزارت فواید عامه منصوب گردید.

    وى در سال‌هاى پایانى عمر خود به خاطر اختلاسى كه از خزانه نظام كرد و پانزده هزار تومان به دولت مقروض شد، به اردبیل تبعید شد و تا سفر دوم ناصرالدین شاه به فرنگ در آنجا بود. وى مدتى قبل از مسافرت شاه به تبریز بازگشت و بعد از برگشت شاه مورد، عفو شاه قرار گرفت و همراه شاه به تهران برگشت.

    وفات

    او در چهارم رجب سال 1310ق درگذشت؛ در حالى كه از آن همه ثروتى كه داشت، چیزى برجاى نمانده بود.

    آثار

    از وى دو كتاب بنام سفرنامه خراسان و تبریز امروزه بر جاى مانده است كه به كوشش ایرج افشار تجدید چاپ شده‌اند.


    وابسته‌ها