لوکری، فضل بن محمد
| نام | لوکري، فضل بن محمد |
|---|---|
| نام های دیگر | |
| نام پدر | محمد |
| متولد | قرن پنجم |
| محل تولد | دهى در خاوررود مرو |
| رحلت | / 503ق |
| اساتید | بهمنیار بن مرزبان |
| برخی آثار | شرح قصیده اسرار الحکمه |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00734AUTHORCODE |
ابو العباس فضل بن محمّد لوکرى (یا لوگری)، از ادیب، ریاضیدان، فیلسوف برجسته قرن پنجم و ابتداى قرن ششم است. او شاگرد بهمنیار بن مرزبان، شاگرد بوعلی، بوده است. از آثار وی می‌توان شرح قصیده أسرار الحكمة به زبان فارسی را نام برد.
زیست‌نامه
فضل بن محمّد لوکرى (یا لوگری)، در «لوگر»، دهى در خاوررود مرو بین پنج‌دیه و برگدز (قرمین)، به دنیا آمد. وی به نشر حکمت در خراسان پرداخت. لوگری در پیری نابینا شد[۱].
جایگاه علمی و اساتید
لوگرى از نخستین حکمایى است که در حوزه تعلیم شاگردان ابن سینا تربیت شدهاند. وى شاگرد بهمنیار و با واسطه او شاگرد مکتب ابن سینا بوده است. لوگرى از فلاسفه قرن پنجم و ابتداى قرن ششم است... او علاوه بر تدریس و تحقیق، رسائل و کتاب‌هایى نیز به‌ویژه در زمینه حکمت و فلسفه تدوین کرد[۲].
بیهقى گوید: «به‌وسیله ابوالعباس، علوم حکمت در خراسان انتشار یافت. او به اجزاى علوم حکمت عالم بوده است و دیده وى در پیرى نابینا شد و او در ناحیه مرو از خاندان جلیل و از ارباب بیوتات بود...» در إتمام التتمة آمده است: «از بزرگ‌ترین اقران لوکرى در میدان حکمت، الخیامى، ابن کوشک و الواسطى بودهاند، لیکن هیچ‌یک به گرد او نرسیدهاند»[۳].
شاگردان
- قطب‌الزمان محمد بن ابى‌طاهر نصیرى طبسى مروزى (وفات 539)، که در اجزاى علوم حکمت کامل بود؛
- مجدالافاضل، عبدالرزاق ترکى که در فنّ هندسه مشهور بود؛
- امام اسعد میهنى (متوفی بعد از 520 یا 527)، استاد نظامیه بغداد؛
- ابوعلى حسن بن على بن على بن محمد بن ابراهیم بن قطان مروزى بخارى، پزشک، ریاضیدان و فیلسوف؛
- افضل‌الدّین عمر بن على بن غیلان، از متکلمان بزرگ خراسان که از جمله مخالفان شدیداللحن ابن سینا بود؛
- شرف‌الزمان محمد بن یوسف ایلاقى، که در مسائل نظرى و عملى حکمت توانا بود[۴].
وفات
لوکری در مرو و در نیمه اول قرن ۶ قمری درگذشت.
آثار
- بيان الحق بضمان الصدق (مهم‌ترین اثر لوکرى است و بخش‌هایى از آن نیز به چاپ رسیده است)؛
- الفصول المنتخبة من رسالة الأخلاق؛
- فهرست تعلیقات فارابی و ابن سینا؛
- اشعار لوکری به زبان فارسی و عربی (از دیوان وى تاکنون نسخهاى معرفى و شناخته نشده است، اما در إتمام التتمة، به نمونههایى از اشعار عربى لوکرى اشاره شده است)؛
- شرح قصیده أسرار الحكمة[۵].
پانویس
منابع مقاله
لوکری، ابوالعباس فضل بن محمد، «شرح قصیده أسرار الحكمة، به کوشش الهه روحی‌دل، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1382ش.