مسالك الأفهام إلی تنقيح شرائع الإسلام

    از ویکی‌نور
    مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام
    نام کتاب مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام
    نام های دیگر کتاب شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. شرح
    پدیدآورندگان مؤسسة المعارف الإسلامیة (محقق)

    محقق حلی، جعفر بن حسن (نويسنده)

    شهید ثانی، زین‌‎الدین بن علی (نويسنده)

    زبان عربی
    کد کنگره ‏BP‎‏ ‎‏182‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ ‎‏ش‎‏40255‎‏ ‎‏1372
    موضوع فقه جعفری - قرن 7ق.

    محقق حلی، جعفر بن حسن، 602 - 676ق. شرایع الاسلام فی مسایل الحلال و الحرام - نقد و تفسیر

    ناشر مؤسسة المعارف الإسلامیة
    مکان نشر قم - ایران
    سال نشر 1413 هـ.ق
    کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE404AUTOMATIONCODE


    مؤلف

    مسالك الأفهام إلی تنقيح شرائع الإسلام تألیف زين‌الدين بن على بن مشرف عاملى ، معروف به شهيد ثانى (965 - 911 ق).

    اعتبار كتاب

    كتاب مسالك الأفهام، يكى از بزرگترين آثار فقهى شهيد ثانى (قده)، و از مشهورترين شروح كتاب شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام ، تأليف جعفر بن حسن حلّى معروف به محقق حلّى (م 676 ق) مى‌باشد.

    كتاب شرايع الإسلام كه مهم‌ترين تأليف محقق حلّى (قده) مى‌باشد داراى شروح و حواشى متعددى است كه در الذريعة و أعيان الشيعة بيش از يكصد شرح و حاشيۀ آن نام برده شده است.

    كتاب مسالك الأفهام در ميان اين شروح از جايگاه خاصى برخوردار است. اين كتاب از بزرگترين و مشهورترين آثار فقهى قرن دهم هجرى قمرى مى‌باشد و چشمه‌هاى فقه و فقاهت در آن جوشان است.

    تأليف و انتشار

    كتاب مسالك الأفهام نظير شرايع الإسلام از چهار قسمت عبادات، عقود، ايقاعات و احكام تشكيل شده است.

    قسمت عبادات آن در سال 951ق پايان يافته است.[۱]

    قسمت عقود در 21 ربيع الثانى سال 963ق يعنى دوازده سال بعد به اتمام رسيده است. (صفحۀ آخر جلد 8 كتاب).

    قسمت ايقاعات كه تا انتهاى كتاب نذر مى‌باشد در ماه مبارك رمضان سال 963ق پايان يافته است.

    قسمت احكام در ماه ربيع الاول سال 964 ق، يكسال قبل از وفات مؤلف پايان يافته است.

    كتاب موجود بوسيلۀ مؤسسه المعارف الإسلاميّة تحقيق و تصحيح شده است.

    تاريخ انتشار و چاپخانۀ 15 جلد به ترتيب عبارتند از:

    جلد اول و دوم در سال 1413 و چاپخانۀ بهمن، جلد سوم در سال 1414ق و چاپخانۀ فروردين، جلد چهارم در سال 1414ق و چاپخانۀ حافظ، جلد پنجم در سال 1414ق و چاپخانۀ دانش، جلد ششم تا پانزدهم توسط چاپخانۀ مؤسسۀ پاسدار اسلام و تاريخ انتشار جلد ششم تا نهم در سال 1416ق و جلد دهم تا دوازدهم در سال 1417 و جلد سيزدهم در سال 1418 و جلد چهاردهم و پانزدهم در سال 1419ق مى‌باشد.

    نسخه‌ها

    اگر چه چاپ‌هاى سنگى متعددى از كتاب مسالك الأفهام چاپ شده است امّا به علت غلطهاى زياد آنها، كتاب موجود بر اساس تلفيق بين نسخه‌هاى خطى و مقابلۀ اين نسخه‌ها نوشته شده است. البته اگر چه در بعضى موارد اشاره به نسخۀ دست خط شهيد ثانى شده است.خطای یادکرد: برچسب تمام‌کنندهٔ </ref> برای برچسب <ref> پیدا نشد

    در جاى ديگر: در مدح كتاب مسالك شيخ حسن بن زين‌الدين (م 1011 ق)، صاحب معالم الأصول و فرزند شهيد ثانى شعر مى‌گفته كه قسمتى از آن اين گونه است:

    لو لا كتاب مسالك الأفهامما بال نهج الشرائع الإسلام
    إن اللسان لعاجز عن نعتهو كذاك تعجز ألسن الأقلام

    [۲]

    روضات الجنات: منها «شرح الشرائع» الذي تفجرت منه ينابيع الفقه و أخذ بمجامع العلم سلك فيه أولا مسلك الاختصار ثم أخذ في الاطناب حتى صار بحرا نسلك فيه سفن أولى الألباب فكمل سبعة مجلدات ضخمة من أحرزه فقد أحرز تمام الفقه مما حواه و استغنى بمطالعته عن غيره من كل كتاب سواه.[۳]

    پانویس

    1. صفحۀ 112 ج 3 كتاب
    2. أعيان الشيعة ج 7 ص 156
    3. روضات الجنات ج 3 صفحۀ 374 و 375

    پیوندها

    مطالعه کتاب مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور