منية الراغب في شرح بلغة الطالب

منیة الراغب في شرح بغیة الطالب، شرح عربی موسی بن جعفر آل کاشف‌الغطاء (متوفی 1243ق) بر رساله عملیه پدرش «بغیة الطالب في معرفة المفروض و الواجب» است.

‏ منية الراغب في شرح بلغة الطالب
منية الراغب في شرح بلغة الطالب
پدیدآورانکاشف‌الغطاء، موسی (نويسنده)
ناشرمؤسسة کاشف الغطاء العامة
مکان نشرعراق - نجف اشرف
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

نام صحیح کتاب طبق تحقیقات صورت گرفته «منیة الراغب فی شرح بغیة الطالب» بدست آمده هرچند برخی نام آن را «منیة الراغب فی شرح بلغة الطالب» ذکر نموده‌اند[۱]‏.

بخش اول «بغیة الطالب» در اصول عقاید و بخش دوم آن در احکام طهارت و صلاة است[۲]‏. در حقیقت کتاب بغیة الطالب شامل دو بخش اصول و فروع است که شارح تنها بخش فروع آن را شرح کرده است.

شارح در ابتدای مقدمه پس از خطبه و سلام‌وصلوات بر پیامبر(ص) و خاندان طاهرینش(ع) کتابش را چنین معرفی کرده است: «این کتاب مجموعه‌ای از مسائل و بخشی از فروعات و دلایلی است که با وجود تشویش خاطر و اضطراب احوال، به هنگام نیاز به تقلید گروهی از برادران پرهیزکار و متدین گردآوردم و آن را شرحی بر رساله‌ای که والد مرحومم بر احکام طهارت و نماز نوشته قرار دادم تا همه مقلدین از آن نفع برند. همچنان‌که همه علما از آن نفع می‌برند، مقلدین هم از آن منتفعند؛ چراکه بیشتر مقلدین در عصر ما مقلدین پدرم هستند و مرجعشان اوست؛ از آن‌جهت‌که رأی ما جواز بقای تقلید برکسی می‌باشد که در زمان حیات مجتهد از او تقلید کرده است و عدم جواز عدول از اوست»[۳]‏.

وی سپس با اشاره به بنای اسلام بر پنج چیز: نماز، زکات، روزه، حج و ولایت، بر اهمیت نماز تأکید کرده و روایات متعددی در این رابطه ارائه نموده است. در اولین روایت از امام صادق(ع) می‌خوانیم: «محبوب‌ترین اعمال نزد خدای عزوجل نماز است که این عمل، آخرین وصیت انبیاست»[۴]‏.

در این اثر بحث از شرایط، اجزاء، موانع، احکام و انواع نماز در دوازده مقصد مطرح شده است. هر یک از مقاصد نیز در چند مبحث مطرح و هر مبحث به اختصار شرح و تبیین شده است؛ به‌عنوان‌مثال در رابطه با نوافل و سبب تشریع آن چنین می‌خوانیم: نوافل از جمله اموری است که شارع آن را وضع کرده و برای جبران فرایض به‌جای هر رکعت از فرایض دو رکعت از نوافل را قرار داده و به آن فراخوانده و بر تشویق بر آن تأکید کرده است. نوافل برای کسی که فریضه را خوانده یا نخوانده باشد مشروع است لکن اوقات خاصی دارد که خواندن آن در هر زمان صحیح نیست[۵]‏.

پانویس

  1. ‏امین، سید محسن، ج10، ص178؛ غروی، محمد، ج1، ص734؛ آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، ج23، ص202، پایگاه مکتبة الامام الحکیم العامه
  2. ر.ک: آبادیان، حسین؛ منزه، زهرا، ص211-210
  3. ر.ک: مقدمه مؤلف، ص3
  4. ر.ک: همان، ص4-3
  5. ر.ک: متن کتاب، ص126

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب.
  2. آبادیان، حسین؛ منزه، زهرا؛ «اندیشه سیاسی شیخ جعفر کاشف الغطاء»، پایگاه مجلات تخصصی نور، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، پاییز 1388، شماره 23، صفحه - 209 تا 220.
  3. غروی، محمد، مع علماء النجف الاشرف، دارالثقلین، بیروت، 1420ق
  4. آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، دارالاضواء، بیروت، 1403ق
  5. امین، سید محسن، دارالتعارف، بیروت، 1403ق
  6. پایگاه مکتبة الامام الحکیم العامه.

وابسته‌ها