مهریار، محمد
محمد مهريار (1297-1389ش)، نویسنده، مترجم٬ ادیب، شاعر، شاهنامه‌پژوه و اصفهان‌شناس برجسته
| نام | مهریار، محمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | ابوالفضل نجفی |
| متولد | 1297 ش |
| محل تولد | اصفهان |
| رحلت | 1389ش یا 1432 ق یا 2011 م |
| اساتید | |
| برخی آثار | سقوط اصفهان: گزارشهای گیلاننتز درباره حمله افغانان و سقوط اصفهان |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02494AUTHORCODE |
ولادت
در سال 1297ش در بيت علم و تقوا، او فرزند شیخ ابوالفضل نجفی و از خاندان مسجدشاهی كه از خانواده‌هاى اصيل اصفهانى بوده‌اند زاده شد.
تحصیلات
تحصيلات ابتدايى را در مدارس قديم با يادگيرى ادبيات فارسى، عربى، فقه، اصول و معانى بيان بر طبق روش معمول روز آغاز نمود. سپس به كشور عراق مسافرت كرد و تحصيلات خويش را، مخصوصاً در دو شهر بغداد و نجف ادامه داد و پس از مدتى در آن ديار به اصفهان بازگشت و باز به تحصيل و تدريس فقه، اصول، ادب فارسى و عربى پرداخت.
در عين حال، از تحصيل زبان‌هاى خارجى (انگليسى و فرانسه) و معارف جديد نيز غافل نماند، به طورى كه در سال 1316ش به اخذ ديپلم كامل متوسطه علمى قديم توفيق يافت. سپس به دانش سراى عالى وارد شد و به تحصيلات عاليه در ادبيات و فلسفه اشتغال يافت. در سال1319ش پس از اخذ درجه ليسانس، در مدارس اصفهان تدريس ادبيات فارسى، زبان خارجى و تاريخ را بر عهده گرفت.
در سال 1330ش در ادامه مسير خويش در راه دانش‌آموزى، به آمريكا عزيمت نمود و در دانشگاه فلوريدا و شيكاگو در رشته تعليم و تربيت و ادبيات، به تحصيل و اكمال معلومات خود پرداخت.
در بازگشت از آمريكا، به تدريس در مدارس اصفهان مشغول شد و در مواضع مختلف روان‌شناسى و تربيتى و مخصوصاًً تحقيق در رشد و نمو كودك، سخنرانى‌هاى متعدد در تهران و اصفهان ايراد كرد، كه سخت مورد توجه و استقبال محققان قرار گرفت و اكثر آن‌ها به تفاريق چاپ شد. در سال 1336ش به دانشگاه اصفهان منتقل شد و به عنوان رئيس كتابخانه دانشكده پزشکى اصفهان، كتابخانه آن دانشكده را تأسيس نمود و بر طبق اصول علمى كتاب‌شناسى آن را آماده ساخت. زمانى كه دانشكده ادبيات تاسيس شد، به دعوت دكتر فاروقى، معاونت اين دانشكاه را پذيرفت و در تاريخ 1339ش به دانشكده ادبيات اصفهان منتقل گشت و به تدريس تاريخ ادبيات فارسى و تاريخ تطور زبان فارسى اشتغال يافت.
همچنان که اجداد و پدران بزرگوارش آقایان نجفی و مسجد شاهی در جریان تحریم تنباکو در اصفهان پیش قدم بودند و درخت مشروطه را آبیاری کردند و در راندن محمدعلی شاه و مبارزه با استبداد، راهنمای مردم اصفهان شدند، او نیز در نهضت ملی شدن صنعت نفت و حمایت از دولت دکتر مصدق، فعال و از پیشروان فرهنگیان و معلمان اصفهان در تظاهرات بود و همواره به عنوان فردی آزاداندیش و آزادی خواه در اصفهان مطرح بوده است.
وفات
سرانجام او در ۱۸ اسفند ۱۳۸۹ش در سن 92 سالگی به دلیل کهولت سن در اصفهان درگذشت.
آثار
- فرهنگ جامع نامها و آبادى‌هاى كهن اصفهان؛
- چشم‌انداز تاريخ سياسى ايران، در اصفهان؛
- اصفهان از قديم‌ترين عهود تاريخى تا عهد سلجوقى؛
- رساله در رشد و نمو كودك؛
- قلمرو اصفهان در گذشته و حال (در تاريخ صفويه)؛
- تاريخ ادبيات قبل از اسلام؛
- تاثير و نفوذ غرب در ايران؛
- هلال ماه نو، ترجمه از اشعار تاگور شاعر نامدار هند؛
- راه نو در سلامت روان و تن؛
- شاه دز كجاست؟؛
- سقوط اصفهان، گزارش‌هاى گيلاننتز درباره هجوم افغانان و سقوط اصفهان؛
- ترجمه سفرنامه سانسون (وضع كشور ايران در عهد شاه سليمان صفوى)؛
- آناباز، ترجمه شعر سن ژون پرس.