نمایش مبدأ برای نظرية السنة في الفكر الإمامي الشيعي التكوّن و الصيرورة

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR12270J1.jpg
| عنوان =نظریة السنة في الفکر الإمامي الشیعي التکوّن و الصیرورة
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران = 
[[حب‌الله، حیدر]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏161‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏2‎‏ن‎‏6
| موضوع =
احادیث شیعه - نقد و تفسیر

سنت نبوی - نقد و تفسیر

شیعه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها
| ناشر = 
مؤسسة الإنتشار العربي
| مکان نشر =بیروت - لبنان
| سال نشر = 2006 م

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12270AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12270
| کتابخوان همراه نور =12270
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''نظرية السنة في الفكر الإمامي الشيعي، التكون و الصيرورة'''، اثر [[حب‌الله، حیدر|حيدر محمد كامل حب‌الله]]، بررسى نظريه سنت در تفكرات شيعه امامى و نحوه تكامل و رشد آن در قرون اوليه هجرت و سير و صيرورت آن تا عصر حاضر مى‌باشد كه به زبان عربى و در سال 1426ق، نوشته شده است.

== ساختار ==
كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در يك مدخل، هفت فصل و يك خاتمه تنظيم شده است.

نویسنده در ابتدا نظريه سنت در عصر حضور را بررسى و سپس به فترت مابين سال 260ق، تا عصر [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]] و [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] پرداخته است. وى سپس بحث از نظريه سنت در مكتب حله و جبل عامل و نظريه اخبارى‌گرى و اجتهاد را مطرح نموده و به دنبال آن تفكرات شيعى در ساير قرون تا عصر حاضر را بررسى نموده است.

== گزارش محتوا ==
در مقدمه، خلاصه‌اى از محتواى فصول كتاب، توضيح داده شده است<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/9|مقدمه، ص 9]]</ref>

در مدخل، به تشريح و توضيح برخى از اصطلاحاتى كه در كتاب از آن بحث شده، پرداخته شده است، از جمله: سنت، خبر، اثر، حديث، خبر متواتر، خبر واحد و..<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/11|مقدمه، ص 11]]</ref>

در فصل اول، تمركز نویسنده بر بررسى نظريه سنت در عصر حضور مى‌باشد؛ زيرا نویسنده بر اين عقيده است كه حضور معصومين(ع)، مرحله و دوران خاصى از تاريخ تشيع را به خود اختصاص داده و بايد به‌صورت مفصل و مستقل، مورد بحث و بررسى قرار گيرد. نویسنده در اين فصل، به بررسى عصر پيامبر(ص) تا آغاز غيبت صغرى در سال 260ق، پرداخته است<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/11|همان، ص 11]]</ref>

از جمله مباحث مطرح‌شده در اين فصل، عبارتند از: فقه منصوص يا فقه روايى؛ عصر تدوين و مرحله تكوّن نظرى؛ مقوله سنت در ممارست علمى شيعى در قرون اوليه هجرت<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/35|متن كتاب، ص 35]]</ref>

نویسنده در فصل دوم، به فترت مابين سال 260ق، تا عصر [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]] (673ق) و [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] (726ق) پرداخته است. وى معتقد است كه تفكر شيعى در عصر اين دو بزرگوار، دچار تحول شده است. در اين فصل، نظريات [[شيخ صدوق]] (381ق)، [[شيخ مفيد]] (413ق)، شيخ مرتضى (436ق)، [[ابن ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] (598ق) و [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (676ق) مورد بررسى قرار گرفته است<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/11|مقدمه، ص 11]]</ref>

فصل سوم، به بحث از نظريه سنت در مكتب حله و جبل عامل، اختصاص يافته و نویسنده از آن، به مكتب [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] تعبير كرده است<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/11|همان]]</ref>

از جمله مباحث مطرح‌شده در اين فصل، عبارتند از: تحول از نقد متن به نقد سند؛ سنت محكيه از[[ابن ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] تا [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]]؛ [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]] و ظهور عقل انتقادى در علم رجال؛ بررسى نظريات ابن سعيد حلى و فاضل آبى؛ نقش [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] در تأسيس و تجديد نظريه سنت؛ تقسيمات چهارگانه حديث؛ وقوع انقسامات درون مكتب [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] و تأسيس يا اعاده علم درايه<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/167|متن كتاب، ص 167]]</ref>

در فصل چهارم، نظريه اخبارى‌گرى و اجتهاد، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. در اين فصل، ابتدا ظهور مكتب اخبارى به‌وسيله امين استرآبادى (1036ق) از زاويه نظريه سنت بررسى و از نظريات موجود در مكتب اخبارى‌گرى، بحث شده است<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/12|مقدمه، ص 12]]</ref>

ماهيت مكتب اخبارى قديم و جديد، تمايز بين اخبارى و اصولى، اخباریه و مذهب حسى، اجماع شيعى بر رجوع به كتب اربعه، ظن معتبر، تنظيم موسوعات حديثى، اخباریه و علم رجال، مكاتب اصولى، رجالى، درايه‌اى و مواجه با اخبارى و... از جمله مباحثى است كه در اين فصل مورد بحث قرار گرفته است<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/215|متن كتاب، ص 215]]</ref>

در فصل پنجم، به بررسى تطور نظريه سنت از قرن سيزدهم تا پانزدهم هجرى، پرداخته شده است. از جمله مباحث اين فصل، عبارت است از: نظريات فلسفى در تأسيس مقوله ظن و شرعيت آن؛ از جمله نظريه مصحلت سلوكيه، علميت و طريقيت، تنجيز و تعذير، تزاحم حفظى، اختلاف موضوع و نظريه مصحلت در جعل؛ مقوله علم اجمالى و نقش آن در تأسيس عقلى نظريه سنت؛ ادله عقليه بر حجيت خبر واحد؛ برهان [[تونی، عبدالله بن محمد|فاضل تونى]]<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/365|همان، ص 365]]</ref>

نظريات و تفكرات شيعى در قرن دهم هجرى، در فصل ششم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. از جمله مطالب اين فصل عبارت است از: استشراق و نقش آن در نقد سنت نبوى؛ اعاده قرائت سنت در جهان عرب؛ رشد و نمو حديثى شيعه معاصر؛ ادعيه دخيله؛ احاديث موضوعه؛ صالحى نجف‌آبادى و نقد «[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان]]»؛ روش آصف محسنى در نقد «[[بحار الأنوار]]»؛ كتب موضوعه و احاديث ساختگى در نزد نجف‌آبادى؛ اصفهانى و نقد نظريه خبر واحد؛ اهداف برقعى از نقد مصادر حديث شيعى؛ برقعى و اصول [[الکافی|كافى]] و..<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/509|همان، ص 509]]</ref>

در فصل هفتم، حدود حجيت سنت مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. حجيت خبر ثقه در موضوعات؛ تقليد در اعتقادات؛ جهت‌گيرى‌هاى اماميه متأخر در حجيت سنت ظنيه در اعتقادات؛ نظريه تجويز ظن و آحاد در عقايد؛ نظريه حجيت آحاد در امور اضطرارى؛ نظريه [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خويى]] و علامه محمدحسين كاشف‌الغطاء؛ نظريه قرائت تاريخى و هرمنوتيك در حيات شيعى؛ نظريه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله سيد حسين بروجردى]] در تاریخیت معرفت سنت؛ تاریخیت سنت و نظريه اختصاص خطاب به مشافهين و... از جمله مطالب و نظريات مطرح‌شده در اين فصل مى‌باشد<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/679|همان، 679]]</ref>

خلاصه مطالب مطرح‌شده در كتاب و نتايجى كه نویسنده از مباحث گرفته، در خاتمه كتاب، گنجانده شده است<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8102/1/767|همان، ص 767]]</ref>

== وضعيت كتاب ==


فهرست مطالب و منابع و مصادر عربى و فارسى مورد استفاده نویسنده، به‌همراه ملحقات كتاب، شامل گفتگو با دكتر [[بهبودی، محمدباقر|محمدباقر بهبودى]] و آيت‌الله شيخ [[محسنی، محمد آصف|محمدآصف محسنى]] قندهارى، در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است.
==پانويس ==
<references/>

== منابع مقاله ==


مقدمه و متن كتاب.


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[حجية السنة في الفكر الاسلامي]]

[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:فقه و اصول]]
[[رده:اصول فقه (مباحث خاص)]]