نور الأبصار في مناقب آل بيت النبي المختار صلی الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    (۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR01038J1.jpg
    | عنوان =نور الأبصار في مناقب آل بيت النبي المختار صلی الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم
    | عنوان‌های دیگر =
    | پدیدآوران =
    [[شبلنجی، مومن]] (نویسنده)
    | زبان =عربی
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏21‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏2‎‏ن‎‏9‎‏ ‎‏1300
    | موضوع =
    اسلام - تاریخ


    اسلام - سرگذشت‌نامه


    چهارده معصوم - فضایل


    <div class='wikiInfo'>
    محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق.
    [[پرونده:NUR01038J1.jpg|بندانگشتی|نور الأبصار في مناقب آل بیت النبي المختار صلی الله علیه و آله و سلم]]
    | ناشر = الشريف الرضي
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | مکان نشر =قم - ایران
    |+ |
    | سال نشر =1308 ق
    |-
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|نور الأبصار في مناقب آل بیت النبي المختار صلی الله علیه و آله و سلم
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[شبلنجی، مومن]] (نويسنده)
    |-
    |زبان
    |data-type='language'|عربی
    |-
    |کد کنگره
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏21‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏2‎‏ن‎‏9‎‏ ‎‏1300
    |-
    |موضوع
    |data-type='subject'|اسلام - تاریخ


    اسلام - سرگذشت نامه
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01038AUTOMATIONCODE
    | چاپ =چاپ اول 
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =1987
    | کتابخوان همراه نور =
    | کد پدیدآور =01430
    | پس از =
    | پیش از =
    }}


    چهارده معصوم - فضایل
    '''نور الأبصار في مناقب آل بيت النبي المختار(ص)'''، اثر شیخ مؤمن بن حسن مؤمن شبلنجی، از علمای اهل سنت در قرن ۱۳ق، کتابی است در بیان سیره چهارده معصوم(ع) که به‌تناسب آن، به مناقب برخی از سادات و امامان مذاهب اربعه اهل سنت نیز پرداخته شده است.


    محمد (ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق.
    ==انگیزه تألیف==
    |-
    مؤلف در مقدمه، می‌گوید: من دچار بیماری درد چشم شدم و خداوند مرا موفق به زیارت سیده نفیسه بنت سید حسن انوار نمود؛ به آن بانو و جد بزرگوار وی توسل جسته و نذر ‌کردم که اگر خدا شفایم دهد، کلماتی را از بزرگان درباره مناقب اهل بیت پیامبر(ص) جمع‌آوری نمایم. مدتی نگذشت که شفا حاصل شد و تصمیم گرفتم به وعده‌ام وفا کنم؛ هرچند خود را اهل این کار نمی‌دانستم و بضاعتی نداشتم<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص9-‌10</ref>.
    |ناشر
    |data-type='publisher'|الشريف الرضي
    |-
    |مکان نشر
    |data-type='publishPlace'|قم - ایران
    |-
    |سال نشر
    |data-type='publishYear'|1308 هـ.ق
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|1038
    |}
    </div>


    '''نور الابصار فى مناقب آل بيت النبى المختار''' نوشته [[شبلنجی، مؤمن|مؤمن شبلنجى]]  يكى از علماى اهل سنت در قرن سيزدهم هجرى است.
    ==ساختار==
    کتاب با دو مقدمه از ناشر و نویسنده آغاز و مطالب در چهار باب و یک خاتمه، تنظیم شده است.


    ==انگيزه نگارش==
    ==روش کار نویسنده==
    شبلنجی در قسمت مناقب «ائمه اهل‌البیت(ع)» که بخش اصلی کتاب بوده و حجم بیشتری از آن ‌را در بر گرفته است، بیشتر مطالب را به‌صورت پیوسته و بدون ذکر منبع و سند آورده است. گاهی هم از منابع خود یاد کرده و راوی اصلی خبر را نام می‌برد.


    وی در ابتدای فصول کتاب، گاه با عباراتی چون: «ذكر جماعة من أهل السير» آغاز کرده و گاه بدون مقدمه به بیان مطالب می‌پردازد و در مجموع، مطالب خود را از دیگران نقل کرده است؛ کسانی چون: ابن صباغ مالکی، ابن خشاب، ابونعیم، ابن جوزی. به نظر می‌رسد بخشی از مطالب کتاب نیز از شیعیانی است که درباره زندگی دوازده امام تألیفاتی داشته‌اند.


    وى در مقدمه كتاب انگيزه تأليف آن را چنين بيان مى كند كه درد چشمى پيدا كردم و به سيده نفيسه توسل جستم و نذر كردم اگر شفا يافتم كلماتى از بزرگان را در باره مناقب اهل بيت پيامبر(ص) جمع آورى نمايم. مدتى نگذشت كه شفا حاصل شد و تصميم گرفتم به وعده ام وفا كنم هر چند خود را اهل اين كار نمى دانستم و بضاعتى نداشتم.
    ==گزارش محتوا==
    در مقدمه ناشر، شرح حال مختصری از مؤلف، ارائه گردیده<ref>ر.ک: مقدمه نخست، ص5</ref> و در مقدمه نویسنده، به انگیزه تألیف کتاب، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص9-‌11</ref>.


    شبلنجى در ادامه مقدمه مى گويد كتاب نور الابصار را بر چهار باب و يك خاتمه تنظيم كردم. باب اول در سيره پيامبر(ص) و خلفاى اربعه، باب دوم ذكر حسنين و باقى ائمه اثنا عشر، باب سوم در باره گروهى از ذريه پيامبر(ص) كه در مصر مزار و مسجدى به نام آنها وجود دارد و باب چهارم در باره ائمه چهار گانه مذاهب. خاتمه هم در باره چهار نفر از اقطاب.
    در باب نخست، در چندین فصل، به بیان سیره پیامبر(ص) پرداخته شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15</ref>. از جمله موضوعات مهمی که در این باب بدان اشاره شده، عبارتند از: ذکر نسبت و ولادت آن حضرت<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>، وفات ابوطالب و رفتن پیامبر(ص) به‌سوی بنی‌ثقیف و طائف و آغاز اسلام انصار<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>، هجرت به مدینه<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>، برخی از ویژگی‌های پیامبر(ص) و دلایل نبوت ایشان<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>، برخی از شمایل و معجزات آن حضرت<ref>ر.ک: همان، ص59</ref>، سخنان و احادیث ایشان<ref>ر.ک: همان، ص66</ref>، غزوات و جنگ‌های آن حضرت<ref>ر.ک: همان، ص81</ref>.


    منظور مؤلف از اين چهار قطب كه در خاتمه كوتاه آخر كتاب در باره آنان سخن گفته عبارتند از احمد رفاعى، عبدالقادر جيلى، احمد بدوى و ابراهيم دسوقى كه هر چهار نفر از سادات حسينى و حسنى قرن ششم و هفتم بوده اند و از بزرگان مذهب شافعى و صوفيه به شمار مى روند.
    در ادامه این باب، به شرح حال بستگان پیامبر(ص) از جمله عموها، عمه‌ها، ازواج و خدمه پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص87</ref> و سپس، شرح مختصری از احوال سه خلیفه نخست، ابوبکر<ref>ر.ک: همان، ص109</ref>، عمر<ref>ر.ک: همان، ص123</ref> و عثمان<ref>ر.ک: همان، ص144</ref> و شرح مفصل‌تری از مناقب، کلمات و دوران خلافت امیر مؤمنان(ع) آورده شده است<ref>ر.ک: همان، ص156</ref>.


    ==محتوا==
    نویسنده در باب دوم، به بیان شرح زندگی ائمه شیعه از امام حسن‌(ع) تا امام دوازدهم(عج) پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص223-358‌</ref>.


    در باب سوم، به معرفی و شرح زندگانی افرادی از اهل‌بیت(ع) پرداخته شده است که مزارات شریفشان در مصر و قاهره بوده و یا مساجدی در آنجا، به نام مبارک ایشان می‌باشد. برخی از این افراد، عبارتند از: سکینه دختر امام حسین(ع)<ref>ر.ک: همان، ص358</ref>، رقیه دختر حضرت علی(ع)<ref>ر.ک: همان، ص363</ref>، سید محمد بن محمد بن عبدالرزاق، معروف به مرتضی حسنی زبیدی<ref>ر.ک: همان، ص365</ref>، حضرت زینب(س)<ref>ر.ک: همان، ص376</ref>، فاطمه دختر امام حسین(ع)<ref>ر.ک: همان، ص382</ref>، عایشه دختر امام صادق(ع)<ref>ر.ک: همان، ص386</ref> و سیده نفیسه از نوادگان امام مجتبی(ع)<ref>ر.ک: همان، ص387</ref>.


    مؤلف در باب نخست كتاب اجمالى از زندگى و سخنان پيامبر(ص) را آورده و هنگام ذكر احاديث آن حضرت با رموزى به منابع خود اشاره مى كند. سپس به شرح حال بستگان پيامبر(ص) مى‌پردازد. در ادامه اين باب شرح مختصرى از احوال سه خليفه نخست و شرح مفصل ترى از مناقب، كلمات و دوران خلافت امير مؤمنان‌عليه‌السلام آورده است. باب دوم به اخبار ائمه شيعه از حسن بن على عليهما‌السلام تا امام دوازدهم اختصاص دارد و مؤلف همانند ديگر سنيان دوازده امامى به شرح زندگانى و فضايل اين يازده امام می‌پردازد. در باب سوم كتاب به افرادى چون سكينه دختر امام حسين‌عليه‌السلام، رقيه دختر علی‌عليه‌السلام، حضرت زينب عليهاالسلام، فاطمه بنت الحسين(ع)، عايشه دختر [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]، سيده نفيسه از نوادگان امام مجتبى، فاطمه دختر امام رضاعليه‌السلام و ديگرانى كه در مصر مزارهايى منسوب به آنان وجود دارد پرداخته شده است. باب چهارم كتاب در باره چهار پيشواى فقهى اهل سنت است.
    باب چهارم، درباره چهار پیشوای فقهی اهل سنت بوده و در آن، به شرح حال ابوحنیفه نعمان بن ثابت بن زوطا<ref>ر.ک: همان، ص426</ref>، مالک بن انس بن ابی‌عامر اصبحی<ref>ر.ک: همان، ص433</ref>، ابوعبدالله محمد بن ادریس شافعی<ref>ر.ک: همان، ص440</ref> و ابوعبدالله احمد بن حنبل بن هلال بن اسد بن ادریس شیبانی مروزی<ref>ر.ک: همان، ص465</ref> پرداخته شده است.


    ==روش تأليف==
    خاتمه درباره چهار نفر از اقطاب است. منظور مؤلف از این چهار قطب، عبارت است از: احمد بن رفاعی، عبدالقادر جیلی، احمد بدوی و ابراهیم دسوقی که هر چهار نفر از سادات حسینی و حسنی قرن ششم و هفتم بوده و از بزرگان مذهب شافعی و صوفیه بشمار می‌روند<ref>ر.ک: همان، ص475-‌511</ref>.


    ==وضعیت کتاب==
    فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص490</ref>، به توضیح و تشریح برخی از مطالب، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص420</ref>.


    شبلنجى در قسمت مناقب ائمه اهل البيت كه بخش اصلى و حجم بيشتر كتاب را در برگرفته است، بيشتر مطالب را به صورت پيوسته و بدون ذكر منبع و سند آورده است. گاهى هم از منابع خود ياد كرده و راوى اصلى خبر را نام مى برد. مؤلف در ابتداى فصول كتاب گاه با عباراتى چون: «ذَكَ‌ََر جماعة من اهل السير» آغاز كرده و گاه بدون مقدمه به بيان مطالب می‌پردازد. در مجموع مطالب خود را از ديگران نقل كرده است كسانى چون [[ابن صباغ، علی بن محمد|ابن صباغ مالكى]]، ابن خشاب، ابونعيم، [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] و... به نظر مى رسد بخشى از مطالب اين كتاب نيز از شيعيانى است كه در باره زندگى دوازده امام تأليفاتى داشته‌اند.
    ==پانویس ==
    <references />


    ==منابع مقاله==
    مقدمه و متن کتاب.


    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/1987 مطالعه کتاب نور الأبصار في مناقب آل بیت النبي المختار صلی الله علیه و آله و سلم در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]]
    [[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]]
    [[رده:سرگذشت‌‌نامه‌های جمعی]]
    [[رده:سرگذشت‌‌نامه‌های جمعی]]

    نسخهٔ ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۰۹

    نور الأبصار في مناقب آل بيت النبي المختار صلی الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم
    نور الأبصار في مناقب آل بيت النبي المختار صلی الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم
    پدیدآورانشبلنجی، مومن (نویسنده)
    ناشرالشريف الرضي
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1308 ق
    چاپچاپ اول
    موضوعاسلام - تاریخ

    اسلام - سرگذشت‌نامه

    چهارده معصوم - فضایل

    محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق.
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏21‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏2‎‏ن‎‏9‎‏ ‎‏1300
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    نور الأبصار في مناقب آل بيت النبي المختار(ص)، اثر شیخ مؤمن بن حسن مؤمن شبلنجی، از علمای اهل سنت در قرن ۱۳ق، کتابی است در بیان سیره چهارده معصوم(ع) که به‌تناسب آن، به مناقب برخی از سادات و امامان مذاهب اربعه اهل سنت نیز پرداخته شده است.

    انگیزه تألیف

    مؤلف در مقدمه، می‌گوید: من دچار بیماری درد چشم شدم و خداوند مرا موفق به زیارت سیده نفیسه بنت سید حسن انوار نمود؛ به آن بانو و جد بزرگوار وی توسل جسته و نذر ‌کردم که اگر خدا شفایم دهد، کلماتی را از بزرگان درباره مناقب اهل بیت پیامبر(ص) جمع‌آوری نمایم. مدتی نگذشت که شفا حاصل شد و تصمیم گرفتم به وعده‌ام وفا کنم؛ هرچند خود را اهل این کار نمی‌دانستم و بضاعتی نداشتم[۱].

    ساختار

    کتاب با دو مقدمه از ناشر و نویسنده آغاز و مطالب در چهار باب و یک خاتمه، تنظیم شده است.

    روش کار نویسنده

    شبلنجی در قسمت مناقب «ائمه اهل‌البیت(ع)» که بخش اصلی کتاب بوده و حجم بیشتری از آن ‌را در بر گرفته است، بیشتر مطالب را به‌صورت پیوسته و بدون ذکر منبع و سند آورده است. گاهی هم از منابع خود یاد کرده و راوی اصلی خبر را نام می‌برد.

    وی در ابتدای فصول کتاب، گاه با عباراتی چون: «ذكر جماعة من أهل السير» آغاز کرده و گاه بدون مقدمه به بیان مطالب می‌پردازد و در مجموع، مطالب خود را از دیگران نقل کرده است؛ کسانی چون: ابن صباغ مالکی، ابن خشاب، ابونعیم، ابن جوزی. به نظر می‌رسد بخشی از مطالب کتاب نیز از شیعیانی است که درباره زندگی دوازده امام تألیفاتی داشته‌اند.

    گزارش محتوا

    در مقدمه ناشر، شرح حال مختصری از مؤلف، ارائه گردیده[۲] و در مقدمه نویسنده، به انگیزه تألیف کتاب، اشاره شده است[۳].

    در باب نخست، در چندین فصل، به بیان سیره پیامبر(ص) پرداخته شده است[۴]. از جمله موضوعات مهمی که در این باب بدان اشاره شده، عبارتند از: ذکر نسبت و ولادت آن حضرت[۵]، وفات ابوطالب و رفتن پیامبر(ص) به‌سوی بنی‌ثقیف و طائف و آغاز اسلام انصار[۶]، هجرت به مدینه[۷]، برخی از ویژگی‌های پیامبر(ص) و دلایل نبوت ایشان[۸]، برخی از شمایل و معجزات آن حضرت[۹]، سخنان و احادیث ایشان[۱۰]، غزوات و جنگ‌های آن حضرت[۱۱].

    در ادامه این باب، به شرح حال بستگان پیامبر(ص) از جمله عموها، عمه‌ها، ازواج و خدمه پرداخته شده[۱۲] و سپس، شرح مختصری از احوال سه خلیفه نخست، ابوبکر[۱۳]، عمر[۱۴] و عثمان[۱۵] و شرح مفصل‌تری از مناقب، کلمات و دوران خلافت امیر مؤمنان(ع) آورده شده است[۱۶].

    نویسنده در باب دوم، به بیان شرح زندگی ائمه شیعه از امام حسن‌(ع) تا امام دوازدهم(عج) پرداخته است[۱۷].

    در باب سوم، به معرفی و شرح زندگانی افرادی از اهل‌بیت(ع) پرداخته شده است که مزارات شریفشان در مصر و قاهره بوده و یا مساجدی در آنجا، به نام مبارک ایشان می‌باشد. برخی از این افراد، عبارتند از: سکینه دختر امام حسین(ع)[۱۸]، رقیه دختر حضرت علی(ع)[۱۹]، سید محمد بن محمد بن عبدالرزاق، معروف به مرتضی حسنی زبیدی[۲۰]، حضرت زینب(س)[۲۱]، فاطمه دختر امام حسین(ع)[۲۲]، عایشه دختر امام صادق(ع)[۲۳] و سیده نفیسه از نوادگان امام مجتبی(ع)[۲۴].

    باب چهارم، درباره چهار پیشوای فقهی اهل سنت بوده و در آن، به شرح حال ابوحنیفه نعمان بن ثابت بن زوطا[۲۵]، مالک بن انس بن ابی‌عامر اصبحی[۲۶]، ابوعبدالله محمد بن ادریس شافعی[۲۷] و ابوعبدالله احمد بن حنبل بن هلال بن اسد بن ادریس شیبانی مروزی[۲۸] پرداخته شده است.

    خاتمه درباره چهار نفر از اقطاب است. منظور مؤلف از این چهار قطب، عبارت است از: احمد بن رفاعی، عبدالقادر جیلی، احمد بدوی و ابراهیم دسوقی که هر چهار نفر از سادات حسینی و حسنی قرن ششم و هفتم بوده و از بزرگان مذهب شافعی و صوفیه بشمار می‌روند[۲۹].

    وضعیت کتاب

    فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع[۳۰]، به توضیح و تشریح برخی از مطالب، پرداخته شده است[۳۱].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه مؤلف، ص9-‌10
    2. ر.ک: مقدمه نخست، ص5
    3. ر.ک: همان، ص9-‌11
    4. ر.ک: متن کتاب، ص15
    5. ر.ک: همان، ص27
    6. ر.ک: همان، ص32
    7. ر.ک: همان، ص39
    8. ر.ک: همان، ص47
    9. ر.ک: همان، ص59
    10. ر.ک: همان، ص66
    11. ر.ک: همان، ص81
    12. ر.ک: همان، ص87
    13. ر.ک: همان، ص109
    14. ر.ک: همان، ص123
    15. ر.ک: همان، ص144
    16. ر.ک: همان، ص156
    17. ر.ک: همان، ص223-358‌
    18. ر.ک: همان، ص358
    19. ر.ک: همان، ص363
    20. ر.ک: همان، ص365
    21. ر.ک: همان، ص376
    22. ر.ک: همان، ص382
    23. ر.ک: همان، ص386
    24. ر.ک: همان، ص387
    25. ر.ک: همان، ص426
    26. ر.ک: همان، ص433
    27. ر.ک: همان، ص440
    28. ر.ک: همان، ص465
    29. ر.ک: همان، ص475-‌511
    30. ر.ک: پاورقی، ص490
    31. ر.ک: همان، ص420

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.