نيل الوطر من تراجم رجال اليمن في القرن الثالث عشر

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    ‏نيل الوطر من تراجم رجال اليمن في القرن الثالث عشر
    نيل الوطر من تراجم رجال اليمن في القرن الثالث عشر
    پدیدآوران[[ ]] ( )
    کد کنگره
    ‏‎

    نيل الوطر من تراجم رجال اليمن في القرن الثالث عشر، اثر محمد بن محمد زباره صنعانی، کتابی است دو جلدی، به زبان عربی، با موضوع تاریخ و شخصیت‌ها. نویسنده در این اثر با استفاده از سایر کتاب‌هایی که به ذکر تراجم علمای یمن اهتمام داشته‌اند، به جمع و ذکر علمای یمنی قرن 13 و 14ق، در کتاب پرداخته است.

    ساختار

    جلد اول، حاوی مقدمه مؤلف و محتوای مطالب از حرف الف تا زاء و جلد دوم، مشتمل بر ادامه محتوای مطالب - یعنی از حرف سین تا یاء - است.
    

    گزارش محتوا

    نویسنده در مقدمه پس از حمد و صلوات، متذکر می‌شود: ازآنجاکه اهتمام به گردآوری فواید دانشمندان و ماندگار نمودن آنها و حفظ صفات نیک و فضایل آنان، از زمره کمال اشتغال به علم است و تراجم بیشتر علما و نبلای یمنی که در قرن 13 هجری از دنیا رفته‌اند، در برخی کتاب‌های تاریخی و مجموعه‌های ادبی به‌صورت پراکنده موجود است، این کتاب را نگاشتم و مجموع موارد مزبور را در آن جمع کردم. از جمله کتاب‌هایی که نویسنده در مقدمه از آنها یاد کرده، می‌توان کتاب‌های: «البدر الطالع بمحاسن من بعد القرن السابع» اثر قاضی حافظ محمد بن علی بن محمد شوکانی، «نفحات العنبر بفضلاء اليمن الذين في القرن الثاني عشر» اثر سید محقق ابراهیم بن عبدالله بن اسماعیل حوثی صنعانی، «درر نحور الحور العين بسيرة المنصور علي و أعلام دولته الميامين» اثر مورخ لطف‌الله بن احمد بن لطف‌الله جحاف صنعانی، «مطلع الأقمار بذكر علماء ذمار» سید علامه حسن بن حسین حیدره حسنی ذماری، «التقصار في جيد زمن علامة الأقاليم و الأمصار» اثر قاضی ادیب محمد بن حسن بن علی شجنی ذماری، «عقود اليواقيت الجوهرية بذكر طريق السادات العلوية» اثر سید علامه عیدروس بن عمر بن عیدروس حبشی حسینی حضرمی و... را نام برد. نویسنده، تراجم برخی رجال قرن سیزدهم از کتاب‌های یادشده را در کتاب حاضر جمع و بر اساس حروف الفبا مرتب کرده است. وی همچنین متذکر می‌شود: مواردی را که درباره نبلای قرن چهاردهم هجری تا سال 1374ق، جمع کرده، در مجلدات دیگری از کتاب ارائه داده است[۱].

    روش نویسنده چنین است: نام اشخاص را می‌آورد و در زیر آن تاریخ تولد و وفات و اساتید و شاگردان و برخی حوادث خاص درباره زندگی آنان و... را ذکر می‌نماید.

    وضعیت کتاب

    فهرست مطالب هر جلد در ابتدای آن ذکر شده است. پاورقی‌های کتاب انگشت‌شمار است. در جلد اول، پاورقی مشاهده نشد و در جلد دوم، مواردی در صفحه 292، 391 و 392، در توضیح برخی اشخاص و لغات، وجود دارد.

    در صفحه پایانی جلد اول، نوشته: «انتهی طبع الجزء الأول في شهر رجب سنة 1348 و يليه الجزء الثاني أوله حرف السين المهملة»[۲].

    در صفحه پایانی جلد دوم، نیز آمده: «انتهی بحمد الله تعالی في شعر ربيع الثاني سنة 1350 طبع الجزء الثاني من نيل الوطر» لجامعه المفتقر إلی رحمة الله تعالی». وی پس از این کلمات، شجره‌نامه خودش را ذکر ‌کرده است[۳].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص3-4
    2. ر.ک: متن کتاب، همان، ص422
    3. ر.ک: همان، ج2، ص427

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها