نمایش مبدأ برای هدایت، رضاقلی

<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR08909.jpg|بندانگشتی|هدایت، رضا قلی بن محمد هادی]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
! نام!! data-type='authorName'|هدایت، رضا قلی بن محمد هادی
|-
|نام‌های دیگر 
|data-type='authorOtherNames'| 
|-
|نام پدر 
|data-type='authorfatherName'|
|-
|متولد 
|data-type='authorbirthDate'|
|-
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
|-
|رحلت 
|data-type='authorDeathDate'|1288 ق
|-
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
|-
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|
|-class='articleCode'
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE08909AUTHORCODE
|}
</div>

'''رضاقلى خان'''، معروف به '''لله‌باشى'''، متخلص به هدايت در شب پانزدهم محرم سال هزار و دويست و پانزده در تهران چشم به جهان گشود.

پدرش از خاندان‌هاى اصيل و گرامى قريه چادره كلاته نزديك دامغان بود و در ملازمت جعفرقلى خان قاجار به سر مى‌برد. پس از مرگ جعفرقلى خان در سال مرگ خاقان كبير به زيارت كربلا رفت و در آغاز به تخت نشستن فتحعلى شاه به خدمت او درآمد.

در سال 1215 كه هدايت به دنيا آمد، در سفر خراسان بود و چون خبر ولادت فرزندش را شنيد، نام رضاقلى را براى او انتخاب كرد. در سال 1217 صاحب‌جمع كل ديوان فارس شد و ملازمت شاهزاده حسينعلى ميرزا فرمانرواى فارس يافت. در سال 1218 درگذشت و جسدش به نجف اشرف انتقال يافت.

هدايت در خدمت محمدمهدى خان، متخلص به شحنه به تحصيل پرداخت و در آغاز جوانى به ملازمت شاهزاده فرمانفرما و فرزندان او درآمد و از محبت و حمايت و نوازش ايشان و شجاع‌السلطنه برخوردار بود. از سن صغر به سرودن شعر پرداخت. هنگامى كه فتحعلى شاه به شيراز رفت، مورد التفات شاه قرار گرفت و چنان‌كه خود نوشته، به‌جاى فتحعلى خان صبا كه رحلت كرده بود، سمت ملك‌الشعرايى يافت. هنگام بازگشت فتحعلى شاه، هدايت بيمار شد و از التزام ركاب محروم گرديد. بعد از مرگ فتحعلى شاه به نديمى نواب فيروز ميرزا منصوب شد. دو سال بعد فيروز ميرزا به حكومت کرمان انتصاب يافت و فريدون ميرزا به فرمانفرمايى فارس مأمور گرديد. هدايت را به نديمى خود دعوت كرد و مورد التفات قرار داد. درسال 1254 از جانب فرمانفرماى فارس به تهران فرستاده شد و در پانزدهم رمضان به خانه جامى ميرزا آقاسى صدر اعظم سكونت گرفت و به حضور پادشاه باريافت و در شمار مقربان و ملتزمان درآمد و تربيت عباس ميرزا به عهده او واگذار شد.

بعد از درگذشت محمد شاه در سال 1264 همراه بزرگان و شاهزادگان به استقبال ناصرالدين شاه كه از تبريز براى جلوس به تخت سلطنت تهران مى‌آمد، رفت و به خدمت مقرر مأمور شد، ولى به سببى چند از آن خدمت استعفا كرد و به كنج عزلت افتاد. پس از چندى باز به خدمت خوانده شد و به سفيرى خوارزم مأمور گرديد و در پنجم جمادى‌الثانى سال 1267 از راه مازندران و استرآباد به خوارزم رفت. پس از بازگشت از اين سفر، به رياست و نظامت مدرسه دارالفنون مفتخر آمد.

== آثار ==


#تذكره رياض العارفين؛
#تكميل تاريخ روضة الصفاى مير خواند در سه جلد تا زمان ناصرالدين شاه؛
#فهرس التواريخ؛
#أجمل التواريخ؛
#مظاهر الأنوار؛
#سفرنامه خوارزم؛
#فرهنگ انجمن‌آراى ناصرى؛
#لطائف المعارف؛
#نژادنامه؛
#منهج الهداية؛
#مدارج البلاغة؛
#مفتاح الكنوز در شرح شعرهاى دشوار خاقانى؛
#أنوار الولاية بر وزن مخزن الأسرار نظامى؛
#گلستان ارم، مشهور به بكتاش‌نامه؛
#بحر الحقايق بر وزن حديقه سنايى؛
#أنيس العاشقين؛
#خرم‌بهشت به بحر متقارب؛
#هدايت‌نامه به بحر رمل؛

== منابع مقاله ==


مصفا مظاهر، «مجمع الفصحاء» يادداشت مصحح طبع اول، صفحات سى‌وپنج تا سى‌ونه، چاپ دوم، تهران، مؤسسه انتشارات امير كبير، 1382ش.


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[فرهنگ انجمن آرای ناصری]]

[[نفثة المصدور (خراسانی)]]

[[سفارت نامه خوارزم]]

[[تذکره ریاض العارفین (هدایت)]]

[[فهرس التواریخ]]

[[مجمع الفصحاء]]

[[رساله در علم تحصن (حصن)]]



[[رده:زندگی‌نامه]]