وصاية الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع) في القرآن و السنة

    از ویکی‌نور
    وصاية الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع) في القرآن و السنة
    نام کتاب وصاية الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع) في القرآن و السنة
    نام های دیگر کتاب وصاية أمير المؤمنين في القرآن و السنة
    پدیدآورندگان ابومعاش، سعيد (نويسنده)
    زبان عربي
    کد کنگره ‏BP‎‏ ‎‏223‎‏/‎‏54‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏و‎‏6
    موضوع علي بن ابي طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق.

    علي بن ابي طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت

    علي بن ابي طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - جنبه‎هاي قرآني

    علي بن ابي طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - فضايل - احاديث

    ناشر لقاء
    مکان نشر
    سال نشر مجلد1: 1386ش , 1428ق
    کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE32413AUTOMATIONCODE

    معرفی اجمالی

    وصاية الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع) في القرآن و السنة، نوشته سعید ابومعاش، کتابی است به زبان عربی و با موضوع حدیث و کلام شیعه. نویسنده در این اثر به بیان روایات و آیات دال بر وصی بودن علی بن ابی‌طالب(ع) از طرف پیامبر(ص)، پرداخته است.

    ساختار

    کتاب دارای مقدمه و محتوای مطالب و فهرست منابع و مآخذ و فهرست مطالب است. محتوای مطالب فصل‌بندی خاصی ندارد. نویسنده در نگارش این اثر از پنجاه منبع شیعه و سنی بهره برده که مهم‌ترین آنها عبارتند از: بحار الأنوار علامه مجلسی، احتجاج طبرسی، امالی طوسی، كمال‌الدين، امالی، علل الشرائع، معاني الأخبار و خصال صدوق، صحيح مسلم ، الغدير علامه امینی، صحیح بخاری، إثبات الوصية مسعودی، تفسير القمي ، البرهان بحرانی، شرح نهج البلاغه ابن ابی‌الحدید، تفسیر عیاشی، الإمامة و السياسة ابن قتیبه و...

    گزارش محتوا

    نویسنده در این کتاب، احادیث متعدد و متواتری را در موضوع وصایت امیرالمؤمنین(ع) از شیعه و سنی نقل می‌کند که برخی از آنها مؤید برخی دیگر هستند. مضمون این روایات در مواقع مختلفی مورد تأکید پیامبر اکرم(ص) قرار گرفته است. پیامبر(ص) در اوایل بعث در جریان یوم‌الدار، علی(ع) را به‌عنوان جانشین و وصی و خلیفه خودشان معرفی کردند. پس از آن در معراج، خداوند از پیغمبرش درباره تعیین علی(ع) برای جانشینی آن حضرت عهد گرفت. از همه اینها مهم‌تر عهدی بود که پیامبر(ص) در بازگشت از حجةالوداع در غدیر خم از تمامی مسلمانان، اعم از مهاجر و انصار و... گرفت. از دیگر موارد، این بود که آن حضرت(ص) علی(ع) را وصی بر غسل و کفن و دفن و قضای دیونش قرار داد و زنان و اهل‌بیتش را به وی سپرد. همچنین پیامبر(ص) در غزوه تبوک علی بن ابی‌طالب را جانشین خودشان در مدینه قرار دادند؛ به‌علاوه همواره خواص از اصحاب را برای شناسایی حق و باطل در فتنه‌ها، به مراجعه به امیرالمؤمنین(ع) و همراهی با ایشان توصیه می‌کردند.

    از دیگر دلایل مهم جانشینی امیرالمؤمنین(ع) حدیث ثقلین است که پیامبر(ص) تا زمان وفاتشان در بیش از پنجاه موضع آن را تکرار کرده‌اند. همچنین عبارات آن حضرت درباره حضرت علی(ع) با این مضامین: «علي وصيي»، «علي سيد الأوصياء»، «علي سيد الوصيين و خاتمهم»، «لكل نبي وصي و وارث و علي وصيي و وارثي» و... همچنین حدیث منزلت که در آن امیرالمؤمنین(ع) نسبت به پیامبر(ص) به‌منزله هارون نسبت به موسی قرار داده شده‌اند. لازم به ذکر است توصیه به جانشینی آن‌قدر مهم بود که پیامبر خدا(ص) حتی در آخرین لحظات عمر هم بر آن تأکید داشتند و درخواست قلم و دوات کردند تا وصیتی را برای مردم بنویسند که پس از آن گمراه نشوند، اما متأسفانه برخی، فرستاده خدا را متهم به هذیان‌گویی کردند و این کار انجام نشد[۱]

    کتاب، دارای روایات فراوان دیگری هم هست که غالبا در درجه اهمیت به موارد سابق نمی‌رسند؛ مانند حدیث لوح که جابر وقتی نزد حضرت زهرا(س) رفت، در آن اسامی اوصیای دوازده‌گانه پیامبر(ص) را به ترتیب دید و از روی آن استنساخ کرد[۲] یا شهادت خضر نبی به وصایت علی بن ابی‌طالب و حسن و حسین(ع) و فرزندان آنان در حضور سلمان و حسنین(ع) در مسجد الحرام[۳]، فرمایش پیامبر(ص) به شخص یهودی که: در تورات نوشته شده: «محمد رسول الله» و از وصی‌ من؛ یعنی علی با لفظ «ایلیا» و از دو سبطم (حسن و حسین) با لفظ «شبر و شبیر» یاد شده است[۴]، شهادت اصحاب کهف به وصی پیامبر[۵]، شهادت ملائکه به وصایت آن حضرت، کلمات خودشان در روایات، وصیت ابوذر در مرضش به آن حضرت(ع)، نوشته‌های روی عرش و درب بهشت، ذکر وصایت رسول‌الله(ص) نسبت به جانشینی امیرالمؤمنین در تزویج حضرت زهرا(س) با ایشان و...

    ابومعاش می‌نویسد: اگر امیرالمؤمنین(ع) در حیات پیامبر(ص) و بعد از وفات ایشان منصوب از جانب خدا باشند اطاعت از آن حضرت در تمامی اوامر و نواهی‌اشان بر جمیع مؤمنین لازم است و معنی صحیح وصایت عامه و امامت کبری برای علی(ع) همین است که در نصوص اخبار هم بیان شده است[۶]

    وضعیت کتاب

    فهرست مطالب و فهارس فنی در انتهای کتاب آمده است. ارجاعات در پاورقی‌ها ذکر شده‌اند.

    پانویس

    1. ر.ک: معرفی کتاب، ص‌5-6
    2. ر.ک: متن کتاب، ص‌16-22
    3. ر.ک: همان، ص‌44-64
    4. ر.ک: همان، ص‌91
    5. ر.ک: همان، ص‌169-171
    6. ر.ک: معرفی کتاب، ص‌6

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها

    پیوندها

    مطالعه کتاب وصاية الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع) في القرآن و السنة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور