القواعد العلية في الفوائد الأصولية

    از ویکی‌نور
    ‏الـقواعد العلیة في الفوائد الأصولیة
    القواعد العلية في الفوائد الأصولية
    پدیدآورانبروجردی، حسین (نويسنده) مولانا، ابوالحسن (مقرر)
    عنوان‌های دیگرمن تقریرات بحث سیدنا... الحاج آقا حسین الطباطبائي البروجردي
    ناشر[بی نا]
    مکان نشر- -
    سال نشر1380 ق
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1

    القواعد العلية في الفوائد الأصولية، تقريرات درس اصول آيت‌الله سيد‌‎حسين طباطبايى بروجردى به قلم سيد‌‎ابوالحسن موسوى، به زبان عربى است.

    ساختار

    كتاب، فاقد مقدمه و مشتمل بر سه مبحث حجيت شهرت فتوائيه، حجيت اجماع و حجيت خبر واحد است كه دو مبحث اول در يك بخش و مبحث آخر هم در بخشى مجزا ارائه شده است.

    گزارش محتوا

    بر حجيت شهرت فتوائيه، به مرفوعه زراره و مقبوله عمر بن حنظله استدلال شده است. مرفوعه را شيخ ابن ابى‌جمهور احسائى در كتاب «عوالي اللئالي» به نقل از علامه آورده و سلسله سند آن از علامه تا زراره حذف شده است. مقبوله عمر بن حنظله را مشايخ ثلاثه شيعه كلينى، صدوق و شيخ طوسى به اسناد خود از عمر بن حنظله از امام صادق(ع) نقل كرده‌اند.[۱]

    معتقدان به وجوب تقليد اعلم و اورع به اين روايت استدلال كرده‌اند؛ چراكه ظاهر آن عدم رجوع به غير اعلم و اورع است.[۲]

    در بحث اجماع، بر حجيت خبر واحد دو مسئله متفرع شده كه عبارتند از: حجيت اجماع منقول و حجيت شهرت فتوائى. شيخ اعظم انصارى اين مطلب را انكار كرده و قائل به عدم ملازمه بين اين دو مقام شده است؛ اما اكثر علماى اصولى به‌ويژه متأخرين از آنها مانند صاحب رياض و صاحب جواهر كه قائل به حجيت خبر واحد شده‌اند، حجيت اجماع منقول را نيز پذيرفته‌اند.[۳]

    نويسنده، حجيت خبر واحد را همچنان كه مشهور بين علماست به اخبار متواتر مى‌داند؛ اما استدلال به ظهور آياتى همچون: آيه نبأ، نفر و كتمان را از امور مستحدثه مى‌داند. وى سپس به نقل شيخ اعظم انصارى، رواياتى كه بر حجيت خبر واحد دلالت دارند به چهار گروه تقسيم مى‌كند:

    1. رواياتى كه در مورد اخبار متعارض وارد شده و به اخبار علاجيه معروف مى‌باشد.
    2. رواياتى كه در آنها امامان معصوم(ع) افراد سؤال‌كننده از احكام شرعى را به آحاد اصحاب خود ارجاع داده‌اند؛ مانند: ارجاع امام(ع) به زرارة بن اعين و ابن ابى‌يعفور و محمد بن مسلم.
    3. رواياتى كه بر وجوب مراجعه به افراد موثق و راويان حديث دلالت دارد؛ مانند: كلام امام زمان(عج) به اسحق بن يعقوب.
    4. رواياتى كه در آنها، تشويق و ترغيب به نقل احاديث ائمه(ع) شده است.[۴]

    نويسنده در ادامه به تعدادى از روايات اشاره كرده و در آخر، سه طايفه ديگر از روايات را به چهار گروهى كه شيخ اعظم در فرائد آورده، افزوده است.[۵]

    وضعيت كتاب

    بخش آخر كتاب (از صفحه 31 به بعد) مجدداً شماره‌گذارى شده است. در پاورقى‌هاى كتاب، توضيحات اندكى پيرامون برخى روايات آمده است.

    پانويس

    1. ر.ک: متن كتاب، ص3-2
    2. ر.ک: همان، ص5-4
    3. ر.ک: همان، ص15-14
    4. ر.ک: همان، مبحث آخر، ص5-2
    5. ر.ک: همان، ص20-7

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.