سجاسی، اسحاق بن ابراهیم
| نام | سجاسی، اسحاق بن ابراهیم |
|---|---|
| نامهای دیگر | طائ‍ی سجاسی، اسحاق بن ابراهیم |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE8504AUTHORCODE |
سجاسی، اسحاق بن ابراهیم شاعر و نویسنده قرن ششم
نويسنده كتاب در تصنيف خود و در نسخه‌هاى موجود از آن به هيچ‌وجه متذكر نام و لقب و يا كنيه خود نگرديده است. تنها در قصيده‌اى درباره اتابك ازبك، از تخلص خود به نام «شمس» ياد مى‌كند:
| خدايگانا «شمس» از پى مدايح تو | بگرد قطب هنر سال‌ها مدار نهار |
مرحوم آقا بزرگ در «الذريعة» از وى با عنوان «اسحاق بن ابراهيم بن ابى الرشيد بن غانم الطائى السجاسى فارسى» ياد كرده است.
مرحوم نفيسى در كتاب «تاريخ نظم و نثر در ايران و در زبان فارسى» مى‌نويسد: اسحاق بن ابراهيم ابوالرشيد كه در اواخر قرن ششم و اوائل قرن هفتم زيسته و مؤلف كتابى است در حكايات و....
در هر حال درين منابع و گاهى به نقل از يكديگر، بيشتر، نگارش كتاب به شمس سجاسى نسبت داده شده اما به باور مصححان نسخه حاضر در برنامه، در اين مطلب جاى ترديد هست.
به نظر مى‌رسد كه مؤلف تقريبا در سال 570 متولد شده است. درباره زادگاه وى نيز مى‌توان گفت چون او در داستان‌پردازى بيشتر از شهرهاى شمالى كشور استفاده كرده و از جاهاى ديگر كمتر نام برده است، بايستى به آن شهرها نسبت به مناطق ديگر آشناتر بوده باشد. از اين رو شايد زادگاهش نيز يكى از همين شهرها بوده است.
درباره مذهب وى، با توجه به قرائنى كه وجود دارد، بايد از معتقدان مذهب شافعى بوده باشد. البته در مقدمه نسخه پاريس كتاب، وى شيعى به شمار آمده و شايد اين نظريه متكى به احترام زائد الوصف نويسنده كتاب به امیرالمؤمنین على(ع) و استنادهاى بسيار به اقوال آن حضرت است. در عين حال، در خطبه كتاب ستايشى شايسته از خلفاى راشدين به عمل آورده و آنان را به نيكى ستوده است و چون چنين ستايشى در زبان اكثر دانشمندان اهل تسنن است نشايد نويسنده را از ديگران مستثنا كرد و با اين همه وى را شيعى به‌شمار آورد. از اين گذشته در مواردى چند سنى بودن وى آشكار مى‌شود و نيز در تحليلات و تعبيرات اخلاقى به افعال و اقوال بعضى از بزرگان اهل تسنن و دشمنان تشيع تمسك مى‌جويد.