لاهیجی، محمد بن یحیی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '/ نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده' به '')
    جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ')
     
    (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR05025.jpg|بندانگشتی|لاهیجی، محمد بن یحیی]]
    [[پرونده:NUR05025.jpg|بندانگشتی|لاهیجی، محمد بن یحیی]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|لاهیجی، محمد بن یحیی
    ! نام!! data-type="authorName" |لاهیجی، محمد بن یحیی
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‌های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'|  
    | data-type="authorOtherNames" |  
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |یحیی
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |840ق
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |لاهیجان گیلان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|912 هـ.ق
    | data-type="authorDeathDate" |912ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[سید محمد نوربخش‌]]
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]]
    |-class='articleCode'
     
    |کد مولف
    [[اسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]]
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE5025AUTHORCODE
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE05025AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|لاهیجی (ابهام زدایی)}}


    '''شمس‌الدین محمد بن يحيى بن علی لاهیجی نوربخشی''' (ح840 -912ق)، عارف و شاعر، ملقب به شمس‌الدین محمد لاهیجی و متخلص به اسيرى و فدایی. از اعاظم و افاضل عرفای قرن نهم و بزرگان طريقت نوربخشيه 


    «محمد بن يحيى اسيرى لاهيجى گيلانى» (ح 912-840ق)، عارف و شاعر، متخلص به اسيرى. از بزرگان طريقت نوربخشيه بود. در سال 849ق به خدمت سيد محمد نوربخش درآمد و مدت شانزده يا بيست سال در ملازمت او بود. پس از مرگ وى، به شيراز رفت و به ارشاد نوربخشيان فارس اشتغال جست و در آن‌جا خانقاه نوريه را تأسيس كرد. به حج رفت و پس از بازگشت در شيراز ساكن شد و در همان‌جا درگذشت و در خانقاهش دفن شد.
    == ولادت ==
    از سال ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی تولد او را ۸۴۰ق دانسته‌اند.


    == آثار ==
    == تحصیلات ==
    اسیری‌ در زادگاه‌ خود مقدمات‌ علوم‌ ظاهری‌ را فرا گرفت‌ و درد «عشق‌ معرفت‌» در او پیدا شد و در رجب‌ 849ق با یکی‌ از ابدال‌ همان‌ نواحی‌ آشنایی‌ حاصل‌ کرد و به‌ راهنمایی‌ او به‌ خدمت‌ [[سید محمد نوربخش‌]] که‌ در آن‌ هنگام‌ در روستای‌ شَفت‌، از نواحی‌ گیلان‌، اقامت‌ داشت‌، رسید.
     
    نوربخش‌ او و دو سالک‌ دیگر را که‌ به‌ طلب‌ دیدار شیخ‌ با وی‌ همراه‌ شده‌ بودند، با آغوش‌ باز پذیرفت‌ و گرامی‌ داشت‌. اسیری‌ روز پس‌ از ورود، به‌ دست‌ نوربخش‌ «توبه‌» کرد و از او «ذکر خفی‌» گرفت‌ و پس‌ از مواظبت‌ و ممارست‌ در نوافل‌، «ذکر چهار ضربی‌» را فرا گرفت‌. و در این‌ حال‌، گاه‌ به‌ خدمت‌ مطبخ‌ و گاه‌ به‌ سامان‌ دادن‌ اصطبل‌ خانقاه‌ او می‌پرداخت‌ و گاه‌ نیز به‌ عنوان‌ «فرّاش‌ آستان‌» به‌ خدمت‌ او مشغول‌ بود.
     
    او مدت شانزده يا بيست سال در ملازمت او بود. و در این‌ مدت‌ در عالم‌ معرفت‌ و شناخت‌ و شهود عرفانی‌ به‌ تجارب‌ و حقایقی‌ دست‌ یافت‌. و پیش‌ از آنکه‌ دوران‌ مریدی‌ و خدمت‌ اسیری‌ نزد نوربخش‌ به‌ 16 سال‌ برسد، در سلوک‌ و معرفت‌ به‌ مرتبه‌ای‌ رسیده‌ بود که‌ شیخ‌ دوبار برای‌ او «اجازه‌نامه‌» نوشت‌.


    وی‌ ظاهراً در 865ق‌، پس‌ از اخذ سومین‌ «اجازه‌نامه‌» به‌ قصد ارشاد مریدان‌، پیر و مراد خود را بدرود گفته‌ است‌.


    «مفاتيح الاعجاز»، در شرح «گلشن راز» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]]  كه به سبب آن كه بر همه‌ى شروح «منظومه‌ى» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]]  رجحان يافته، رايج‌ترين كتاب در اين زمينه است؛ «اسرار الشهود» منظومه‌اى در بحر رمل مشتمل بر تحقيقات و تمثيلات؛ «معاش السالكين»؛ «ديوان» اشعار مشتمل بر قصائد و غزليات كه هدايت شماره‌ى ابيات آن را حدود پنج هزار بيت نوشته است.
    اسیری‌ در 16سال‌ ملازمت‌ و خدمت‌نزد نوربخش‌، احتمالاً گاه‌گاهی‌ به‌ سیر و سفر می‌پرداخته‌ است‌. چنانکه‌ از ''اشارت‌'' او در ''اسرار الشهود'' برمی‌آید، ظاهراً در اواخر آن‌ دوران‌ به‌ تبریز سفر کرده‌، و چند ماه‌ در آن‌ شهر به‌سر برده‌ است‌. شاید وجود برخی‌ هواخواهان‌ نوربخش‌ در آن‌ خطّه‌ موجب‌ شده‌ بود که‌ وی‌ برای‌ بررسی‌ اوضاع‌ و احوال‌ محل‌ و امکان‌ اقامت‌ در تبریز به‌ آن‌ شهر سفر کند.  


    == منابع ==
    پس از مرگ وى، به شيراز رفت و به ارشاد نوربخشيان فارس اشتغال جست، او تقريبا هشت سال آنجا زندگی کرد و خانقاه نوريه را تعمير کرد و در آن برای شاگردانش درس و تدريس می‌نمود. در سال ۸۸۲ ق به قصد زيارت خانه‌ی خدا به مکّه رفت و هنگام برگشت در محلّه‌ی زبيد عده ایاز عرفای يمن ملاقات کرد و يک سال در آنجا ماند و در سال ۸۸۳ق به شيراز برگشت و باقیمانده عمرش را در اين شھر گذراند.


    == وفات ==
    او در سال ۹۱۲ق از دنيا رفت و در خانقاهش دفن شد.


    اثر آفرينان.
    == آثار ==
    # «مفاتيح الاعجاز»، در شرح «گلشن راز» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]] كه به سبب آن كه بر همه‌ى شروح «منظومه‌ى» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]] رجحان يافته، رايج‌ترين كتاب در اين زمينه است؛
    # «اسرار الشهود» منظومه‌اى در بحر رمل مشتمل بر تحقيقات و تمثيلات؛
    # «معاش السالكين»؛
    # «ديوان» اشعار مشتمل بر قصائد و غزليات كه هدايت شماره‌ى ابيات آن را حدود پنج هزار بيت نوشته است.


    == منابع مقاله ==
    # اثر آفرينان.
    # [http://www.noorbakhshia.com/persian/archives/Article/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%8A-%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%8A%D8%AC%D9%8A پایگاه صوفیه امامیه نوربخشیه]
    # [https://www.cgie.org.ir/fa/article/239771/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]
    {{شعر و شاعری}}
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    == وابسته‌ها ==
    [[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]]  
    [[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]]  
    [[مفاتيح الإعجاز: شرح گلشن راز]]


    [[اسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]]  
    [[اسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]]  


    [[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]]
    [[دیوان اشعار و رسائل شمس‌الدین محمد اسیری لاهیجی شارح گلشن راز]]  
     
    [[مفاتیح الإعجاز فی شرح گلشن راز]]  


    [[أسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]]  
    [[أسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]]  


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:تیر (1400)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۳

    لاهیجی، محمد بن یحیی
    نام لاهیجی، محمد بن یحیی
    نام‌های دیگر
    نام پدر یحیی
    متولد 840ق
    محل تولد لاهیجان گیلان
    رحلت 912ق
    اساتید سید محمد نوربخش‌
    برخی آثار مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز

    اسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود

    کد مؤلف AUTHORCODE05025AUTHORCODE

    شمس‌الدین محمد بن يحيى بن علی لاهیجی نوربخشی (ح840 -912ق)، عارف و شاعر، ملقب به شمس‌الدین محمد لاهیجی و متخلص به اسيرى و فدایی. از اعاظم و افاضل عرفای قرن نهم و بزرگان طريقت نوربخشيه

    ولادت

    از سال ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی تولد او را ۸۴۰ق دانسته‌اند.

    تحصیلات

    اسیری‌ در زادگاه‌ خود مقدمات‌ علوم‌ ظاهری‌ را فرا گرفت‌ و درد «عشق‌ معرفت‌» در او پیدا شد و در رجب‌ 849ق با یکی‌ از ابدال‌ همان‌ نواحی‌ آشنایی‌ حاصل‌ کرد و به‌ راهنمایی‌ او به‌ خدمت‌ سید محمد نوربخش‌ که‌ در آن‌ هنگام‌ در روستای‌ شَفت‌، از نواحی‌ گیلان‌، اقامت‌ داشت‌، رسید.

    نوربخش‌ او و دو سالک‌ دیگر را که‌ به‌ طلب‌ دیدار شیخ‌ با وی‌ همراه‌ شده‌ بودند، با آغوش‌ باز پذیرفت‌ و گرامی‌ داشت‌. اسیری‌ روز پس‌ از ورود، به‌ دست‌ نوربخش‌ «توبه‌» کرد و از او «ذکر خفی‌» گرفت‌ و پس‌ از مواظبت‌ و ممارست‌ در نوافل‌، «ذکر چهار ضربی‌» را فرا گرفت‌. و در این‌ حال‌، گاه‌ به‌ خدمت‌ مطبخ‌ و گاه‌ به‌ سامان‌ دادن‌ اصطبل‌ خانقاه‌ او می‌پرداخت‌ و گاه‌ نیز به‌ عنوان‌ «فرّاش‌ آستان‌» به‌ خدمت‌ او مشغول‌ بود.

    او مدت شانزده يا بيست سال در ملازمت او بود. و در این‌ مدت‌ در عالم‌ معرفت‌ و شناخت‌ و شهود عرفانی‌ به‌ تجارب‌ و حقایقی‌ دست‌ یافت‌. و پیش‌ از آنکه‌ دوران‌ مریدی‌ و خدمت‌ اسیری‌ نزد نوربخش‌ به‌ 16 سال‌ برسد، در سلوک‌ و معرفت‌ به‌ مرتبه‌ای‌ رسیده‌ بود که‌ شیخ‌ دوبار برای‌ او «اجازه‌نامه‌» نوشت‌.

    وی‌ ظاهراً در 865ق‌، پس‌ از اخذ سومین‌ «اجازه‌نامه‌» به‌ قصد ارشاد مریدان‌، پیر و مراد خود را بدرود گفته‌ است‌.

    اسیری‌ در 16سال‌ ملازمت‌ و خدمت‌نزد نوربخش‌، احتمالاً گاه‌گاهی‌ به‌ سیر و سفر می‌پرداخته‌ است‌. چنانکه‌ از اشارت‌ او در اسرار الشهود برمی‌آید، ظاهراً در اواخر آن‌ دوران‌ به‌ تبریز سفر کرده‌، و چند ماه‌ در آن‌ شهر به‌سر برده‌ است‌. شاید وجود برخی‌ هواخواهان‌ نوربخش‌ در آن‌ خطّه‌ موجب‌ شده‌ بود که‌ وی‌ برای‌ بررسی‌ اوضاع‌ و احوال‌ محل‌ و امکان‌ اقامت‌ در تبریز به‌ آن‌ شهر سفر کند.

    پس از مرگ وى، به شيراز رفت و به ارشاد نوربخشيان فارس اشتغال جست، او تقريبا هشت سال آنجا زندگی کرد و خانقاه نوريه را تعمير کرد و در آن برای شاگردانش درس و تدريس می‌نمود. در سال ۸۸۲ ق به قصد زيارت خانه‌ی خدا به مکّه رفت و هنگام برگشت در محلّه‌ی زبيد عده ایاز عرفای يمن ملاقات کرد و يک سال در آنجا ماند و در سال ۸۸۳ق به شيراز برگشت و باقیمانده عمرش را در اين شھر گذراند.

    وفات

    او در سال ۹۱۲ق از دنيا رفت و در خانقاهش دفن شد.

    آثار

    1. «مفاتيح الاعجاز»، در شرح «گلشن راز» شيخ شبسترى كه به سبب آن كه بر همه‌ى شروح «منظومه‌ى» شيخ شبسترى رجحان يافته، رايج‌ترين كتاب در اين زمينه است؛
    2. «اسرار الشهود» منظومه‌اى در بحر رمل مشتمل بر تحقيقات و تمثيلات؛
    3. «معاش السالكين»؛
    4. «ديوان» اشعار مشتمل بر قصائد و غزليات كه هدايت شماره‌ى ابيات آن را حدود پنج هزار بيت نوشته است.

    منابع مقاله

    1. اثر آفرينان.
    2. پایگاه صوفیه امامیه نوربخشیه
    3. مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی

    وابسته‌ها