صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' های ' به 'های ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00338.jpg|بندانگشتی|صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد]] | [[پرونده:NUR00338.jpg|بندانگشتی|صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد | ||
ابن عباد، صاحب | ابن عباد، صاحب | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |عباس | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |16 ذيقعده سال 326ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |اصفهان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |374 ش یا 385 ق یا 995 م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[ابن فارس، احمد بن فارس|ابن فارس]] | ||
[[سیرافی، حسن بن عبدالله|ابوسعيد حسن بن عبدالله سيرافى]] | |||
[[ابوبكر محمد بن يعقوب]] | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[الامثال السائره من شعر المتنبی؛ و الروزنامجه]] | ||
[[المحیط فی اللغه]] | [[المحیط فی اللغه]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00338AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ابوالقاسم اسماعيل بن عبّاد''' فرزند عباس ملقّب به صاحب و مشهور به صاحب بن عبّاد در 16 ذيقعده سال 326ق در اصفهان ديده به جهان گشود. | '''ابوالقاسم اسماعيل بن عبّاد''' (326 - 385ق)، ملقب به صاحب و مشهور به صاحب بن عباد، ادیب، نویسنده، شاعر و وزیر شیعه‌مذهب دربار آل بویه (مؤیدالدوله و فخرالدوله)، مشهورترین کتاب ادبی‌اش «المحیط فی اللغة» است. | ||
== ولادت == | |||
او فرزند عباس ملقّب به صاحب و مشهور به صاحب بن عبّاد در 16 ذيقعده سال 326ق در اصفهان ديده به جهان گشود. | |||
==خاندان== | ==خاندان== | ||
پدر و اجداد صاحب از بزرگان و سرشناسان اصفهان بوده و مرتبه وزارت داشتند. عبّاس پدر صاحب بدان مرتبه از بزرگى و احترام رسيده بود كه مردم او را «شيخ امين» مى‌گفتند. | پدر و اجداد صاحب از بزرگان و سرشناسان اصفهان بوده و مرتبه وزارت داشتند. عبّاس پدر صاحب بدان مرتبه از بزرگى و احترام رسيده بود كه مردم او را «شيخ امين» مى‌گفتند. | ||
== | ==تحصیلات== | ||
وى پس از فراگيرى مقدمات به تحصيل فقه، حديث، تفسير، كلام و ديگر علوم رايج پرداخت. پس از چندى كه او خود را از اساتيد و بزرگان اصفهان بى‌نياز ديد به «رى» كه از مراكز علم و ادب آن زمان بود، مهاجرت كرد و در آن شهر به حلقه درس «ابن عميد» وزير دانشمند و شهير آل‌بويه پيوست. ابن عميد توانايى «صاحب» در انشاى متون ادبى را مشاهده كرد و او را از نويسندگان مقام وزارت قرار داد. كاردانى و توانايى صاحب در انجام اين امور، راه پيشرفت را بر او هموار ساخت تا آنجا كه چون ركن‌الدوله، فرزندش مؤيّدالدوله را به حكومت اصفهان منصوب كرد، صاحب نيز در مقام دبيرى او و نويسندگى وى به زادگاهش اصفهان بازگشت. | وى پس از فراگيرى مقدمات به تحصيل فقه، حديث، تفسير، كلام و ديگر علوم رايج پرداخت. پس از چندى كه او خود را از اساتيد و بزرگان اصفهان بى‌نياز ديد به «رى» كه از مراكز علم و ادب آن زمان بود، مهاجرت كرد و در آن شهر به حلقه درس «ابن عميد» وزير دانشمند و شهير آل‌بويه پيوست. ابن عميد توانايى «صاحب» در انشاى متون ادبى را مشاهده كرد و او را از نويسندگان مقام وزارت قرار داد. كاردانى و توانايى صاحب در انجام اين امور، راه پيشرفت را بر او هموار ساخت تا آنجا كه چون ركن‌الدوله، فرزندش مؤيّدالدوله را به حكومت اصفهان منصوب كرد، صاحب نيز در مقام دبيرى او و نويسندگى وى به زادگاهش اصفهان بازگشت. | ||
=== اساتيد=== | |||
از مشخصات تمامى اساتيد صاحب اطلاع دقيق در دسترس نيست. برخى از اساتيد مهم وى عبارتند از: عبّاد (پدر او)، ابن عميد، [[ابن فارس، احمد بن فارس|ابن فارس]]، [[سیرافی، حسن بن عبدالله|ابوسعيد حسن بن عبدالله سيرافى]]، [[ابوبكر محمد بن يعقوب]]، قاضى ابوبكر احمد بن كامل، ابوزكريّا يحيى بن عدّى، ابوعمر صبّاغ. | |||
=== شاگردان=== | |||
اسامى برخى از شاگردان او بدين شرح است: شيخ [[عبدالقاهر جرجانى]]، [[ابوبكر بن مقرى]]، قاضى [[ابوطيب طبرى]]، ابوالفضل محمد بن ابراهيم نسوّى شافعى، ابوبكر على ذكوانى. | |||
==مذهب== | ==مذهب== | ||
| خط ۷۰: | خط ۸۵: | ||
وى در اواخر عمر خويش، ناخوش و رنجور گشت و در بستر بيمارى افتاد. او در بستر هم از مسائل كشور غافل نبود و از امور كشور با اطلاع مى‌شد. سرانجام در شب جمعه 24 صفر سال 385ق جان به پروردگار خويش تسليم كرد. | وى در اواخر عمر خويش، ناخوش و رنجور گشت و در بستر بيمارى افتاد. او در بستر هم از مسائل كشور غافل نبود و از امور كشور با اطلاع مى‌شد. سرانجام در شب جمعه 24 صفر سال 385ق جان به پروردگار خويش تسليم كرد. | ||
== آثار == | == آثار == | ||
آثار متعددى در زمينه علوم فوق از صاحب باقى مانده كه بدين شرح است: | آثار متعددى در زمينه علوم فوق از صاحب باقى مانده كه بدين شرح است: | ||