امام علی علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جاحظ يكى از بزرگان معتزله است و كتابى درباره «عثمانيه» و ترجيح و طرفدارى از ايشان نوشته است كه معروف است. اما او با همه طرفدارى از عثمان مطالبى درباره سياست امام على(ع) و سياست معاويه نوشته است كه ابن ابى‌الحديد قسمتى از آن را در جلد دهم شرح نهج البلاغه (ص 238 به بعد) آورده است. در اينجا مختصرى از مقايسه‌اى را كه او ميان سياست امام على(ع) و سياست معاويه كرده است نقل مى‌كنيم: «بعضى از مدعيان عقل و تمييز مى‌پندارند كه معاويه ژرف‌انديش‌تر و درست فكرتر و باريك‌بين‌تر از امام على(ع) بوده است، ولى چنين نيست. امام على(ع) در جنگها رفتارى جز عمل به كتاب و سنت نداشت اما معاويه بر خلاف آن رفتار مى‌كرد و هر گونه نيرنگى را از حلال و حرام در جنگ بكار مى‌برد. على(ع) مى‌گفت در پيكار با دشمن شما پيشگام مباشيد تا آنكه او آغاز به جنگ كند. در جنگ به دنبال فراريان مرويد و زخميان را مكشيد و درهاى بسته را مگشاييد. اگر كسى در تدبير به آنچه در كتاب خدا و سنت رسول(ص) آمده است بسنده كند خود را از تدبير زيادى باز داشته است. على به جهت ورع و پرهيزگاريش جز از عمل و قول به چيزى كه رضاى خداوند در آن است ممنوع بود و به آنچه اهل نيرنگ و زرنگى دست مى‌زنند دست نمى‌زد». پس سياست معاويه سياستى دنيوى بود كه بر پايه رسيدن به قدرت و ترجيح باطل بر حق و رعايت نكردن كتاب خدا و سنت رسول(ص) در مواردى كه با اراده و خواست او مخالف باشد قرار داشت. اين سياست مخصوص پيشبرد مقاصد و اغراض شخصى است و به توفيق هم مى‌انجامد، همچنانكه معاويه موفق شد. اما سياست امام على(ع) سياست الهى بود، بر پايه پيروى از محض حقيقت و كتاب خدا و سنت رسول(ص) و اين در صورتى مى‌توانست موفق باشد كه اطرافيان و بزرگانى كه با او بيعت كرده بودند نيز از اين سياست پيروى كنند و نظر او را بى‌چون و چرا بپذيرند. اما چنين نشد و هوا و هوس ياران او و ضعف و سستى ايمانشان، با لجام گسيختگى معاويه در دين و اتفاق و اتحاد اصحاب او توأم گرديد و دست امام على(ع) را در اجراى حق بست.  

[[نهج البلاغه سخنان امام علی (ع) (متن کامل ترجمه فارسی نهج البلاغه، شامل: خطبه ها نامه ها و کلمات قصار)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغه (ترجمه انصاری)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغه: به ضمیمه فهرستهای موضوعی، اماکن و اشخاص (ترجمه زمانی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغه (ترجمه شرقی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[شرح نهج البلاغة (شارح قرن هشتم)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[شرح نهج البلاغة المقتطف من بحار الأنوار للعلامة المجلسی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[ترجمه و شرح نهج البلاغه (مصطفی زمانی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[شاهکار نامه مولا علی (ع)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[مروارید حکمت از دریای عصمت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغه امیر المومنین علیه السلام (ترجمه علی شیروانی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغه (ترجمه کلمات قصار، صدر الدین بلاغی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[مفتاح السعادة في شرح نهج البلاغة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[درسهايي از نهج البلاغه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغة: و هو مجموع ما اختاره الشریف الرضی من کلام سیدنا أمیر المؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[نهج البلاغه: و بهامشه شرح الفارسی المنقول من منهاج البراعه و شرح النواب اللاهیجی مع دیوان المنسوب الی امیر المومنین علیه السلم و ترجمه الدیوان منقول من شرح الدیوان للمیبدی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

[[کلمات قصار امام علی (ع)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده