المحاضرات و المحاورات: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'احمد بن حنبل' به 'احمد بن حنبل')
    جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد')
    خط ۴۱: خط ۴۱:




    '''كتاب المحاضرات و المحاورات'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر |جلال الدين عبد الرحمن بن ابوبكر سيوطى]]، مجموعه‌اى است كه بسيارى از كتاب‌هاى ادبى، تاريخى، تراجم، حديث، رسائل، شعر و... را در خود جاى داده است.
    '''كتاب المحاضرات و المحاورات'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر |جلال الدين عبدالرحمن بن ابوبكر سيوطى]]، مجموعه‌اى است كه بسيارى از كتاب‌هاى ادبى، تاريخى، تراجم، حديث، رسائل، شعر و... را در خود جاى داده است.


    كتاب به زبان عربى و در اواخر سده نهم يا اوايل سده دهم هجرى نوشته شده است.
    كتاب به زبان عربى و در اواخر سده نهم يا اوايل سده دهم هجرى نوشته شده است.
    خط ۶۳: خط ۶۳:
    در مقدمه محقق، مطالبى در مورد نويسنده و اثر او بيان شده و [[سيوطى]] نيز در مقدمه كتاب، طبيعت اثر خود و نيز روش آن را توضيح داده است.
    در مقدمه محقق، مطالبى در مورد نويسنده و اثر او بيان شده و [[سيوطى]] نيز در مقدمه كتاب، طبيعت اثر خود و نيز روش آن را توضيح داده است.


    از جمله موضوعات و كتبى كه نويسنده به بحث و بررسى پيرامون آن‌ها و مطالب مندرج در آن‌ها پرداخته، عبارتند از: انشاء شهاب مراغى در ذكر علم؛ مراثى پيامبر(ص)؛ تاريخ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]]؛ مستحسنات كتاب «الزهد» امام [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] و «الغرر من الأخبار»؛ «تاريخ الصلاح [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]»؛ «حياة الحيوان» كمال دميرى؛ «كتاب العشق و العشاق» عبد العزيز عبد الرحمن بن مهذب؛ «النهاية» [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]]؛ مفاخره بين شمشير و قلم؛ «كتاب الأشراف» ابن ابى‌دنيا و...
    از جمله موضوعات و كتبى كه نويسنده به بحث و بررسى پيرامون آن‌ها و مطالب مندرج در آن‌ها پرداخته، عبارتند از: انشاء شهاب مراغى در ذكر علم؛ مراثى پيامبر(ص)؛ تاريخ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]]؛ مستحسنات كتاب «الزهد» امام [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] و «الغرر من الأخبار»؛ «تاريخ الصلاح [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]»؛ «حياة الحيوان» كمال دميرى؛ «كتاب العشق و العشاق» عبدالعزيز عبدالرحمن بن مهذب؛ «النهاية» [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]]؛ مفاخره بين شمشير و قلم؛ «كتاب الأشراف» ابن ابى‌دنيا و...


    نويسنده از ده‌ها كتاب در موضوعات و فنون مختلف كه برخى در دسترس ما هستند و برخى مفقود گشته‌اند، مطالبى را نقل كرده است. مطالبى كه وى برگزيده، در طولانى و كوتاه بودن متفاوت است. برخى چنان كوتاهند كه از چند سطر تجاوز نمى‌كنند و برخى ديگر آن‌چنان طولانى كه صفحاتى چند را به خود اختصاص مى‌دهند.
    نويسنده از ده‌ها كتاب در موضوعات و فنون مختلف كه برخى در دسترس ما هستند و برخى مفقود گشته‌اند، مطالبى را نقل كرده است. مطالبى كه وى برگزيده، در طولانى و كوتاه بودن متفاوت است. برخى چنان كوتاهند كه از چند سطر تجاوز نمى‌كنند و برخى ديگر آن‌چنان طولانى كه صفحاتى چند را به خود اختصاص مى‌دهند.


    ويژگى مهم اين اثر، روش خاص نويسنده در نگارش كتاب است. برخى از گزيده و مجموعه‌هاى ادبى، تبويب و تقسيم را به‌عنوان يك روش در پيش مى‌گيرند؛ مثلا كتاب «بهجة المجالس» ابن عبد البر، به 132 باب تقسيم شده است. يا «تذكره حمدونيه»، داراى 50 باب و هر باب مشتمل بر چند فصل است، ولى [[سيوطى]] در اين اثر، خود را مقيد به اين تقسيمات نكرده است، بلكه گزيده‌هاى او، مطالبى از يك كتاب است و تا از كتابى فراغت حاصل نمى‌كند، به سراغ كتاب ديگر نمى‌رود. عناوينى كه او به كار مى‌برد، اين‌گونه‌اند: منتخبات من كتاب...، مستحسنات من كتاب...، منتقى من كتاب... و... و هرگاه گزارشش از يك كتاب به پايان مى‌رسد، به نحوى اين اتمام را اعلام مى‌دارد؛ مثلا مى‌گويد: هذا كله فى تاريخ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] يا آخر المنتخب من تذكرة اليغمورى و... با اين وصف مى‌بينيم كه از تقسيم و تبويب رايج اثرى در كتاب وى نيست. اين نحوه برخورد، در واقع حكايت از روحيه امانت‌دارى در نقل نصوص از جانب [[سيوطى]] دارد. او هر مطلبى را كه نقل مى‌كند، به صاحبش نسبت مى‌دهد و در واقع اين ويژگى‌اى است كه [[سيوطى]] بدان شناخته شده است.
    ويژگى مهم اين اثر، روش خاص نويسنده در نگارش كتاب است. برخى از گزيده و مجموعه‌هاى ادبى، تبويب و تقسيم را به‌عنوان يك روش در پيش مى‌گيرند؛ مثلا كتاب «بهجة المجالس» ابن عبدالبر، به 132 باب تقسيم شده است. يا «تذكره حمدونيه»، داراى 50 باب و هر باب مشتمل بر چند فصل است، ولى [[سيوطى]] در اين اثر، خود را مقيد به اين تقسيمات نكرده است، بلكه گزيده‌هاى او، مطالبى از يك كتاب است و تا از كتابى فراغت حاصل نمى‌كند، به سراغ كتاب ديگر نمى‌رود. عناوينى كه او به كار مى‌برد، اين‌گونه‌اند: منتخبات من كتاب...، مستحسنات من كتاب...، منتقى من كتاب... و... و هرگاه گزارشش از يك كتاب به پايان مى‌رسد، به نحوى اين اتمام را اعلام مى‌دارد؛ مثلا مى‌گويد: هذا كله فى تاريخ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] يا آخر المنتخب من تذكرة اليغمورى و... با اين وصف مى‌بينيم كه از تقسيم و تبويب رايج اثرى در كتاب وى نيست. اين نحوه برخورد، در واقع حكايت از روحيه امانت‌دارى در نقل نصوص از جانب [[سيوطى]] دارد. او هر مطلبى را كه نقل مى‌كند، به صاحبش نسبت مى‌دهد و در واقع اين ويژگى‌اى است كه [[سيوطى]] بدان شناخته شده است.


    ارزشمندى كتاب سيوطى، از اين جهت نيز قابل توجه است كه وى برخى مطالب را از كتاب‌هايى كه هم‌اكنون در دسترس ما قرار ندارند، نقل مى‌كند و بدين ترتيب گنجينه‌اى عظيم براى ما فراهم مى‌آورد.
    ارزشمندى كتاب سيوطى، از اين جهت نيز قابل توجه است كه وى برخى مطالب را از كتاب‌هايى كه هم‌اكنون در دسترس ما قرار ندارند، نقل مى‌كند و بدين ترتيب گنجينه‌اى عظيم براى ما فراهم مى‌آورد.