۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
آذربایجان در سیر تاریخ ایران از آغاز تا اسلام (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۸ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۵۶
، ۸ مارس ۲۰۱۷جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف'
جز (جایگزینی متن - '،م' به '، م') |
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
کتاب در سه جلد به شرح ذيل تنظيم شده است: | کتاب در سه جلد به شرح ذيل تنظيم شده است: | ||
جلد اول و دوم كه به بررسى تاريخ اين سرزمين از آغاز تا اسلام اختصاص يافته، داراى پيش‌گفتارى به قلم | جلد اول و دوم كه به بررسى تاريخ اين سرزمين از آغاز تا اسلام اختصاص يافته، داراى پيش‌گفتارى به قلم مؤلف و پنج فصل است. | ||
جلد سوم، به بررسى تاريخ آذربايجان در دوره ظهور و توسعه اسلام اختصاص يافته و داراى پيش‌گفتارى به قلم | جلد سوم، به بررسى تاريخ آذربايجان در دوره ظهور و توسعه اسلام اختصاص يافته و داراى پيش‌گفتارى به قلم مؤلف و بيست فصل است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
جلد اول و دوم: آذربايجان در سير تاريخ ايران، از آغاز تا اسلام. | جلد اول و دوم: آذربايجان در سير تاريخ ايران، از آغاز تا اسلام. | ||
در فصل اول، از جلد اول کتاب كه به بررسى تاريخ آذربايجان از ابتدا تا زمان ظهور اسلام اختصاص يافته، | در فصل اول، از جلد اول کتاب كه به بررسى تاريخ آذربايجان از ابتدا تا زمان ظهور اسلام اختصاص يافته، مؤلف به بررسى سيما و حدود جغرافيايى اين سرزمين قبل و بعد از اسلام و نيز تلفظهاى مختلفى كه از نام آن در زبان‌هاى اقوام مختلف وجود داشته و دارد مى‌پردازد. مؤلف از نام‌هايى؛ چون آتورپاتكان، آذربادگان يا آذربايگان، آتروپاتنه، آذربايغان، آتروپاتس ياد كرده و به وجه تسميه اين سرزمين به نام‌هاى مذكور اشاره مى‌كند. | ||
در فصل دوم، نگارنده نگاهى به تاريخ آذربايجان پيش از ظهور اسلام مى‌اندازد. در اين فصل از آذربايجان به عنوان يكى از كانون‌هاى كهن زندگى انسان ياد مى‌شود و پيشينه آن در دوران پيش از تاريخ مورد بررسى قرار مى‌گيرد. در اين فصل همچنين به شيوه توليد در آذربايجان؛ يعنى نظام اجتماعى - اقتصادى دوران بعد از كمون اوليه در اين سرزمين كه از آن با عنوان شيوه توليد آسيايى ياد مى‌شود، پرداخته شده است. شيوه توليد آسيايى شيوهاى است متكى به مالكيت جمعى كه در نتيجه ظهور اشكال توسعه يافته‌تر توليد و پديد آمدن مازاد محصول كار در پرتو آن پديد مى‌آيد. | در فصل دوم، نگارنده نگاهى به تاريخ آذربايجان پيش از ظهور اسلام مى‌اندازد. در اين فصل از آذربايجان به عنوان يكى از كانون‌هاى كهن زندگى انسان ياد مى‌شود و پيشينه آن در دوران پيش از تاريخ مورد بررسى قرار مى‌گيرد. در اين فصل همچنين به شيوه توليد در آذربايجان؛ يعنى نظام اجتماعى - اقتصادى دوران بعد از كمون اوليه در اين سرزمين كه از آن با عنوان شيوه توليد آسيايى ياد مى‌شود، پرداخته شده است. شيوه توليد آسيايى شيوهاى است متكى به مالكيت جمعى كه در نتيجه ظهور اشكال توسعه يافته‌تر توليد و پديد آمدن مازاد محصول كار در پرتو آن پديد مى‌آيد. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
تپه‌هاى باستانى موضوع ديگرى است كه در اين فصل بدان پرداخته شده و در آن از گؤى تپه، يانيق تپه(قره تپه)، تؤير تپه، روس تپه و...نام برده مى‌شود. | تپه‌هاى باستانى موضوع ديگرى است كه در اين فصل بدان پرداخته شده و در آن از گؤى تپه، يانيق تپه(قره تپه)، تؤير تپه، روس تپه و...نام برده مى‌شود. | ||
فصل سوم، به معرفى طوايف قديمى آذربايجان اختصاص داده شده است. | فصل سوم، به معرفى طوايف قديمى آذربايجان اختصاص داده شده است. مؤلف از سه كانون نژادى كه در آذربايجان و سرزمين‌هاى هم جوار آن در اوايل هزاره نخست پيش از ميلاد وجود داشته ياد مى‌كند كه عبارتند از: | ||
#طوايف و اقوام بومى محلى كه اصطلاحا آسيانى خوانده شده‌اند. | #طوايف و اقوام بومى محلى كه اصطلاحا آسيانى خوانده شده‌اند. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
پيش از رسيدن آشوريان و مادها به اين سرزمين اقوام بومى لولوبى و كوتى در اين سرزمين ميزيسته‌اند. | پيش از رسيدن آشوريان و مادها به اين سرزمين اقوام بومى لولوبى و كوتى در اين سرزمين ميزيسته‌اند. | ||
موضوع بعدى در اين فصل معرفى دولت‌هاى تشكيل شده در سرزمين‌هاى مجاور آذربايجان است. اين دولت‌ها عبارتند از: آشور، اورارتور، ماننا، سكاها، مادها، آتورپاتكان، اشكانيان، ساسانيان. در اين فصل | موضوع بعدى در اين فصل معرفى دولت‌هاى تشكيل شده در سرزمين‌هاى مجاور آذربايجان است. اين دولت‌ها عبارتند از: آشور، اورارتور، ماننا، سكاها، مادها، آتورپاتكان، اشكانيان، ساسانيان. در اين فصل مؤلف به بررسى تاريخچه هر كدام از اين دولت‌ها به اجمال و متناسب با ارتباطى كه با تاريخ آذربايجان دارند، به ترتيب تشكيلشان پرداخته است. | ||
مؤلف به هنگام معرفى و بررسى تاريخچه دولت ساسانى، آخرين تمدن ايرانى قبل از ظهور اسلام، به نحو مبسوط از ساختار اجتماعى تمدن ساسانى، هنر، ادبيات، دانش و فلسفه، اعياد و بازيها، آيين‌هاى زرتشتى، مانوى و مزدكى در اين دوره و...سخن مى‌گويد. | |||
در فصل چهارم، تحت عنوان شهرنشينى و شهرها، | در فصل چهارم، تحت عنوان شهرنشينى و شهرها، مؤلف ابتدا به نقل از يكى از پژوهندگان ايرانى، شهرنشينى در ايران پيش از اسلام را شامل سه مرحله مى‌داند و سپس نظرى كلى بر ويژگى‌ها و مسايل عمده شهرها و زندگى شهرى انداخته و از پيدايش شهرنشينى در آذربايجان سخن مى‌گويد. | ||
در ادامه به بررسى سابقه چند شهر مهم آذربايجان در دوران پيش از اسلام پرداخته كه عبارتند از: گنزك، اردبيل، ارميه و مراغه. نويسنده به هنگام معرفى مراغه به مهم‌ترين دژهاى مراغه پيش از دوران اسلام؛ يعنى رويين دژ و داش قلعه ضحاك و قلعه ضحاك اشاره مى‌كند. | در ادامه به بررسى سابقه چند شهر مهم آذربايجان در دوران پيش از اسلام پرداخته كه عبارتند از: گنزك، اردبيل، ارميه و مراغه. نويسنده به هنگام معرفى مراغه به مهم‌ترين دژهاى مراغه پيش از دوران اسلام؛ يعنى رويين دژ و داش قلعه ضحاك و قلعه ضحاك اشاره مى‌كند. | ||
در آخرين فصل از جلد دوم؛ يعنى فصل پنجم كه به تبريز اختصاص يافته، | در آخرين فصل از جلد دوم؛ يعنى فصل پنجم كه به تبريز اختصاص يافته، مؤلف اوضاع جغرافيايى اين شهر اعم از موقعيت جغرافيايى، آب و هوا، معادن، راه‌ها و غيره را مورد بررسى قرار مى‌دهد و از تاريخچه پيدايش و نيز وجه تسميه آن سخن مى‌گويد. | ||
جلد سوم: آذربايجان در سير تاريخ ايران، در دوره ظهور و توسعه اسلام. | جلد سوم: آذربايجان در سير تاريخ ايران، در دوره ظهور و توسعه اسلام. | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
کتاب داراى پاورقى‌هايى به قلم | کتاب داراى پاورقى‌هايى به قلم مؤلف و نيز فهرست مطالب جلد اول و دوم در ابتداى جلد اول و فهرست مطالب جلد سوم در ابتداى اين جلد به همراه فهرست‌هاى ذيل مى‌باشد: | ||
در پايان جلد دوم، فهرست منابع و مراجع، فهرست راهنماى اعلام(نام‌هاى اشخاص و كسان، جاهاى، اقوام، كيش‌ها، زبان خطها، جشن‌ها، بازى‌ها، خاندان‌ها) و در پايان جلد سوم کتاب نامه و نمايه درج گرديده است. | در پايان جلد دوم، فهرست منابع و مراجع، فهرست راهنماى اعلام(نام‌هاى اشخاص و كسان، جاهاى، اقوام، كيش‌ها، زبان خطها، جشن‌ها، بازى‌ها، خاندان‌ها) و در پايان جلد سوم کتاب نامه و نمايه درج گرديده است. | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
# محمدى، ساير، روزنامه ايران، شماره 3553، مورخ 85/11/1. | # محمدى، ساير، روزنامه ايران، شماره 3553، مورخ 85/11/1. | ||
# پيش‌گفتار | # پيش‌گفتار مؤلف بر جلد اول و سوم کتاب. | ||
# متن کتاب. | # متن کتاب. | ||