قشیری، عبدالکریم بن هوازن

عبدالكريم قشيرى نيشابورى (حدود 376-465ق)، از اكابر دانشمندان، نويسندگان، شاعران و صوفيۀ قرن پنجم هجرى است.

قشیری، عبدالکریم بن هوازن
نام قشیری، عبدالکریم بن هوازن
نام‌های دیگر قشیری، ابوالقاسم

نیشابوری، ابوالقاسم عبدالکریم

نیسابوری، عبدالکریم بن هوازن

نام پدر هوازن
متولد ربيع‌الاول سال 376 يا 386 ه‍
محل تولد ناحيه استوا (قوچان كنونى)
رحلت 465 ق
اساتید ابوالقاسم اليمانى، ابوبكر طوسى، ابوبكر بن فورك اصفهانى،
برخی آثار شرح أسماء الله الحسنی

لطائف الإشارات

ترجمه رساله قشیریه

الرسالة القشیریة

ترتیب السلوك في طریق اللّٰه تعالی

کد مؤلف AUTHORCODE03777AUTHORCODE

ولادت

زين‌الاسلام امام ابوالقاسم عبدالكريم بن هوازن بن عبدالملك بن طلحة بن محمد قشيرى نيشابورى در ربيع‌الاول سال 376 يا 386 ه‍ در ناحيه استوا (قوچان كنونى) متولد شد.خانوادۀ وى از اعراب بنى قشير بودند كه در خراسان صاحب املاك بودند.

تحصیلات

وی پس از فوت پدر به قصد آموختن علم حساب روانه نيشابور شد اما دست تقدير او را به مجلس ابوعلى دقاق كشانيد و شيفته او گرديد و از كسب علم حساب منصرف و قدم در طريق ارادت و تصوف نهاد.

وى اهل مسافرت نيز بود و يك سفر به مكه و دو سفر به بغداد داشت.

اساتيد

ادبيات عرب را نزد ابوالقاسم اليمانى، تصوف را نزد ابوعلى دقاق، فقه را نزد ابوبكر طوسى و كلام را نزد ابوبكر بن فورك اصفهانى آموخت.

حضور او در مجلس ابوعلى دقاق به موازات آموختن فقه، حديث و تفسير از محضر اساتيدى همچون احمد بن محمد بن عمر خفاف، ابونعيم اسفراينى و ابن عبدوس مكى بود.در ميان اسامى اساتيد وى ابواسحاق اسفراينى، ابوعبدالرحمن سلمى، ابوالحسين بن بشران نيز به چشم ميخورد.

شاگردان

مجالس املاء حديث و وعظ او مورد توجه طالبان واقع شده و موجب شهرت وى شد و اساس رياست مذهبى او را در نيشابور بنا نهاد.

مدت زيادى از زندگى قشيرى به تربيت شاگردان سپرى شد.بسيارى از دوستداران علم و معرفت نزد وى درس خواندند كه يا در حديث از او اجازه روايت دريافت كردند و يا در طريقت و تصوف جزو مشايخ به شمار آمدند.

وفات

قشيرى پس از 89 سال عمر در سال 465 ه‍ بدرود حيات گفت و او را در مدرسۀ ابوعلى دقاق (در نيشابور) دفن كردند.

آثار

قشيرى به لحاظ احاطه بر علوم و معارف عصر خود، از تفسير و حديث و كلام گرفته تا تصوف و مقامات سلوك، در مقايسه با ديگر صوفيان آثار برجسته‌اى به شرح زير دارد:

  1. ترتیب السلوك في طریق اللّٰه تعالی
  2. تفسير كبير معروف به «التيسير فى التفسير» که قبل از سال 410 ه‍ نوشته است.
  3. التحبير فى التذكير
  4. آداب الصوفيه
  5. لطائف الإشارات
  6. جواهر
  7. عيون الاجوبة فى اصول الاسئلة
  8. مناجات
  9. نكت اولى النهى
  10. نحو القلوب
  11. احكام السماع
  12. اربعين
  13. رساله قشيريه

از ميان آثار وى لطائف الاشارت در تفسير قرآن و رساله قشيريه در تصوف شهرت بسزايى يافتند.

وابسته‌ها