آشتیانی، محمدرضا

آشتیانی، محمدرضا
نام پدر	عباس
ولادت	1319ش
محل تولد	آشتیان
طول عمر	83 سال
پیشه	استاد حوزه و دانشگاه
اطلاعات علمی
درجه علمی	اجتهاد

محمدرضا آشتیانی(1319-1402ش)، استاد حوزه و دانشگاه، محقق، نماینده سابق قم در مجلس شورای اسلامی

ولادت

در سال‌ ۱۳۱۹ش در آشتیان‌ به‌ دنیا آمد. خانواده‌ او خانواده‌ مذهبی‌ و دوستدار اهل‌ بیت‌ پاک‌ پیامبر(ص‌) بود و پدرش‌ با پیشه‌ کشاورزی‌ روزگار می‌گذراند.

تحصیلات

او نخست‌ به‌ مکتب‌ خانه‌ رفت‌ و پس‌ از حدود ۲ سال‌ که‌ آن‌ را به‌ آموختن‌ قرآن‌ و ادبیات‌ فارسی‌ گذرانده‌ بود، به‌ دبستان‌ رفت‌ و پس‌ از چند سال‌ آن‌ را به‌ پایان‌ رسانید. موقعیت‌ خانواده‌ او به‌ گونه‌ای‌ بود که‌ باید به‌ کمک‌ پدر می‌رفت‌ و به‌ او خدمت‌ می‌کرد. از این‌ رو همچون‌ پدر پیشه‌ کشاورزی‌ را پیش‌ گرفت‌ و چند سال‌ هم‌ بدین‌ عنوان‌ گذرانید، تا اینکه‌ بر حسب‌ اتفاق‌ یکی‌ از وعاظ‌ مشهور به‌ نام‌ آقای‌ منتظری‌ گلپایگانی‌ به‌ آشتیان‌ آمد و با مشاهده‌ استعداد او، از پدرش‌ درخواست‌ کرد که‌ فرزند خود را به‌ تحصیل‌ علوم‌ دینی‌ بگمارد. این‌ امر مورد موافقت‌ پدر او واقع‌ شد.

در حدود ۲۰ سالگی‌ دروس‌ مقدمات‌ را در حوزه‌ علمیه‌ آشتیان‌ آغاز کرد. او با به‌ پایان‌ رساندن‌ مقدمات‌، عازم‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ شد تا از مواهب‌ معنوی‌ و علمی‌ استادان‌ آن‌ دیار عالم‌ خیز بهره‌ ببرد. او در مدتی‌ کوتاه‌ دروس‌ دوره‌ سطح‌ را در نزد بهترین‌ استادان‌ آن‌ روزگار به‌ پایان‌ برد و به‌ درس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ عالمان‌ آن‌ دوره‌ راه‌ یافت‌. البته‌ مهم‌ترین‌ استاد او در این‌ بخش‌، آیت‌ الله‌ مکارم‌ شیرازی‌ بود. او در طی‌ این‌ سالها ضمن‌ تحصیل‌ دروس‌ رسمی‌، به‌ تحقیق‌ و پژوهش‌ درباره‌ مسائل‌ گوناگون‌ اسلامی‌ نیز می‌پرداخت‌.

اساتید

در طول‌ دوران‌ تحصیل‌ خود از محضر عالمان‌ بسیاری‌ بهره‌مند شد، وی که‌ مقدمات‌ را در حوزه‌ علمیه‌ آشتیان‌ به‌ پایان‌ برده‌ بود، شرح‌ لمعه‌ را نزد آیت‌الله‌ شیخ‌ علی‌ پناه‌ اشتهاردی‌ و آقای‌ شب‌ زنده‌ دار، قوانین‌ را نزد آیت‌ الله‌ ستوده‌ فرا گرفت‌. برای‌ آموختن‌ رسائل‌ به‌ درس‌ آیت‌الله‌ نوری‌ همدانی‌ و آیت‌ الله‌ مکارم‌ شیرازی‌ رفت‌. کفایه‌ را نیز نزد آیت‌الله‌ سلطانی‌ طباطبائی‌(ره‌) و آیت‌الله‌ فاضل‌ لنکرانی‌ آموخت‌. با پایان‌ یافتن‌ دوره‌ سطح‌ به‌ درس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ آیت‌الله‌ مکارم‌ شیرازی‌ رفت‌ و یک‌ دوره‌ اصول‌ که‌ حدود 6 سال‌ به‌ طول‌ انجامید و حدود 15 سال‌ درس‌ فقه‌ را نزد وی‌ فرا گرفت‌. حجت‌الاسلام و المسلمین آشتیانی همچنین، طی‌ این‌ سال‌ها در درس‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) و درس‌ آیت‌ الله ‌شیخ‌ مرتضی‌ حائری‌(ره‌) و در روزهای‌ پنج‌ شنبه‌ و جمعه و ایام‌ تعطیل‌ در جلسات‌ تفسیر آیت‌ الله ‌مکارم‌ شیرازی‌ حاضر می‌شد.

فعالیت‌های‌ علمی‌ و فرهنگی‌

از جمله فعالیت‌های‌ مهم‌ وی‌، شرکت‌ در تدوین‌ تفسیر نمونه‌ است‌.

کار تدوین‌ و نگارش‌ تفسیر نمونه‌ از سال‌ 1351 آغاز شد، این‌ کار به‌ پیشنهاد آیت‌الله مکارم‌ شیرازی‌ بود، وی‌ بر این‌ باور بودند که‌ جای خالی یک‌ تفسیر فارسی‌ که‌ همگان‌ بتوانند آن‌ را بخوانند و از آن‌ استفاده‌ کنند، احساس می‌شود. از این‌ رو حجت‌الاسلام‌ و المسلمین‌ آشتیانی‌ به‌ همراه‌ گروهی‌ از فضلای‌ آن‌ روزگار تحت‌ اشراف‌ آیت‌الله ‌مکارم‌، کار نگارش‌ این‌ اثر عظیم‌ را آغاز کردند که‌ با عنایت‌ پروردگار در سال‌ 1367 به‌ پایان‌ رسید و در 27 جلد در اختیار همگان‌ قرار گرفت‌. از فعالیت‎های‌ مهم‌ دیگر وی‌، شرکت‌ در تدوین‌ تفسیر موضوعی‌ قرآن‌ به‌ نام‌ «پیام‌ قرآن‌» و نیز شرکت‌ در نگارش‌ تفسیر نهج‌البلاغه‌ است‌ که‌ هر دو اثر هم‌ اکنون‌ منتشر شده‌ و در اختیار عموم‌ مردم‌ قرار گرفته‌ است‌.

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین‌ آشتیانی‌ هم‌ اکنون‌ از اعضای‌ جامعه‌ مدرسین‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ است‌ و از اسفند 1382 در دوره های هفتم، هشتم و نهم نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی بودند.

وفات

سرانجام در روز جمعه 2 تیرماه 1402ش برابر با 4 ذی‌الحجه 1444ق در سن 83 سالگی درگذشت.

وابسته‌ها

‏تفسیر نمونه تاریخ تفسیر قرآن کریم ترجمه گویا و شرح فشرده‌ای بر نهج البلاغه نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان المعجم المفهرس لألفاظ نهج البلاغة ‏طرحی نو در تدريس عقايد اسلامی: سطح یک نسخه ترجمه نهج البلاغه (بر اساس ترجمه مکارم) نهج البلاغه با ترجمه گویا و شرح فشرده المعجم المفهرس لألفاظ نهج البلاغة قصص القرآن مقتبس من تفسیر الأمثل پیام امام امیرالمومنین علیه السلام: شرح تازه و جامعی در نهج البلاغه العرفان الإسلامي: شرح جامع علی الصحیفة السجادیة