آشنایی با علوم قرآنی (رکنی یزدی)
| نام کتاب | آشنایی با علوم قرآنی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | رکنی یزدی، محمد مهدی (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 69/5 /ر8آ5 |
| موضوع | قرآن - علوم قرآنی |
| ناشر | سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1379 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | 2894 |
معرفى كتاب
نام كتاب:آشنايى با علوم قرآنى
مؤلف:دكتر محمد مهدى ركنى يزدى
كتاب پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه كتاب
براى دانشجويان دانشگاهها تهيه شده مطالب آن به صورت
خلاصه و گذرا بيان شده و از همين جهت نام آن آشنايى با
علوم قرآن گذاشته شده است.وى مطالب را در ده(10)فصل
ارائه نموده كه در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام
سخن گفته،در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول
و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است در فصل سوم دربارۀ
قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌ها
را بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند
مسالۀ كتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده و در اين رابطه
ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده،سپس نوشت افزارهايى را
كه در آن زمان بر روى آن كتابت مى‌كردند نام مى‌برد،و در ادامه كاتبان
وحى در زمان پيامبر(ص)را نام برده و شخصيت‌هايى كه داراى مصحف مى‌باشند
معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پايان اين فصل‌سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است
در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن و در فصل ششم اسامى
و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد
در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا اين
دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است
در فصل هشتم،موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى
بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه،فايدۀ وجود آيات
متشابه را ذكر نموده است
از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد در فصل نهم ضرورت
آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى
و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند
در فصل آخر(فصل دهم)به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از
وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت،اشارات علمى،اعجاز
عددى...مورد بحث قرار گرفته است.
ويژگى‌ها
1-مطالب كتاب به صورت روان بيان شده به گونه‌ايى كه براى عموم
مردم قابل فهم مى‌باشد
2-از آنجا كه مطالب كتاب براى تدريس در دانشگاهها تهيه شده،مباحث
به صورت خلاصه همراه با ذكر مثال،بيان شده است
3-در اين كتاب سعى شده،مباحث اتفاقى بيان و از مواردى كه مورد
اختلاف است همچون حادث و قديم بودن قرآن،پرهيز شود
4-برخى از واژه‌ها كه نيازمند به توضيح بيشترى مى‌باشند در پاورقى
توضيحاتى دربارۀ آنها ارائه شده است.
5-در پايان كتاب،كليۀ مباحث مطرح شده به صورت جزئى
فهرست‌بندى شده و با عنوان فهرست موضوعى آمده است تا مراجعه كنندگان
به راحتى بتوانند به موضوعات مطرح شده در كتاب دسترسى پيدا كنند
6-مطالب به صورت مرتب بيان شده و داراى سير منطقى مى‌باشند
اشكالات:
1-در اين كتاب از منابع اوليه كمتر استفاده شده است و منابع
استفاده شده بيشتر از كتابهاى معاصرين مى‌باشد
2-لازم بود پيرامون«نسخ»نيز در فصل جداگانه‌ايى بحث شود
همانگونه كه دربارۀ محكم و متشابه بحث شده است.
نسخه شناسى
كتاب يك جلد،متن آن فارسى و داراى 223 صفحه مى‌باشد و مشخصات
آن به قرار زير است
1-نوع كاغذ:معمولى
2-جلد:شوميز
3-نوبت چاپ:اول
4-تاريخ انتشار:سال 1379
5-ناشر:سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانى دانشگاهها(سَمْت)و بنياد
پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى
6-تيراژ:پنج هزار نسخه
7-داراى گفتارى از مؤلف در مقدمه با عنوان«درآمد»
8-داراى فهرست:
الف:مطالب كتاب
ب:آيات استفاده شده در متن كتاب
ج:اسامى و اشخاص
د:كتابنامه
پیوندها
مطالعه کتاب آشنایی با علوم قرآنی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور