۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'براى' به 'برای'
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی') |
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
'''اخلاق الوزيرين- الصاحب بن عباد و ابن العميد''' کتابى از [[ابوحيان على بن محمد بن عباس توحيدى بغدادى]] متوفاى بين 440 و 441 ه.ق است. مؤلف در علوم بسيارى دست داشت‌ه و با زبانى فصيح و در عين حال مصنوع به بيان مطالب متنوع مى‌پرداخت‌ه است. آدام متز، مستشرق سویسى، او را بزرگترين نثر نویس عربى على الاطلاق دانسته است. او از بخت مساعدى برخوردار نبود و سراسر عمر را به فقر و نيازمندى گذراند. | '''اخلاق الوزيرين- الصاحب بن عباد و ابن العميد''' کتابى از [[ابوحيان على بن محمد بن عباس توحيدى بغدادى]] متوفاى بين 440 و 441 ه.ق است. مؤلف در علوم بسيارى دست داشت‌ه و با زبانى فصيح و در عين حال مصنوع به بيان مطالب متنوع مى‌پرداخت‌ه است. آدام متز، مستشرق سویسى، او را بزرگترين نثر نویس عربى على الاطلاق دانسته است. او از بخت مساعدى برخوردار نبود و سراسر عمر را به فقر و نيازمندى گذراند. | ||
معاش او از راه نگارش کتابهايى | معاش او از راه نگارش کتابهايى برای وزراء و امرايى چون ابن عميد و صاحب بن عباد تامين مى‌شد و عجب آن است كه مشمول لطف و انعام هيچ يك از اين بزرگان قرار نگرفت. | ||
مؤلف در اين کتاب، ضمن امثال و حكايات و لطايف، به زبان طنز از معايب و زشتيهاى دو وزير آل بویه، اسماعيل بن عباد طالقانى 385 ه.ق مصاحب و وزير مویدالدوله ديلمى و وزير برادرش فخرالدوله، و ابوالفضل محمد بن حسين عميد بن محمد معروف به ابن العميد 360 ه.ق، وزير با تدبير ركن الدوله ديلمى و معلم عضد الدوله ديلمى، ياد كرده است. از اين رو كسانى اين اثر او را مثالب الوزيرين و ذم الوزيرين خوانده‌اند. | مؤلف در اين کتاب، ضمن امثال و حكايات و لطايف، به زبان طنز از معايب و زشتيهاى دو وزير آل بویه، اسماعيل بن عباد طالقانى 385 ه.ق مصاحب و وزير مویدالدوله ديلمى و وزير برادرش فخرالدوله، و ابوالفضل محمد بن حسين عميد بن محمد معروف به ابن العميد 360 ه.ق، وزير با تدبير ركن الدوله ديلمى و معلم عضد الدوله ديلمى، ياد كرده است. از اين رو كسانى اين اثر او را مثالب الوزيرين و ذم الوزيرين خوانده‌اند. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در مقدمه مشروح کتاب، سبب تألیف آن را شرح مى‌دهد و تاريخچه‌اى از كارهاى مشابه نقل مى‌كند و خود را در بيان مثالب و معايب اين دو وزير محق مى‌شمارد. سپس به شرح مفصل خصوصيات زندگى صاحب بن عباد مى‌پردازد، و آنگاه به سراغ ابوالفضل بن عميد مى‌رود و بيشتر از خست و لئامت او سخن مى‌گوید. در خلال بحث از ابن العميد، كرارا به بيان مطالب صاحب گريز مى‌زند، و از علاقه او به شنيدن تملق و از خودبزرگ بينى او ياد مى‌كند كه خویش را در علم بيان از قس بن ساعده و در نحو از [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] و در كلام از نظام و در فقه از ابوحنيفه و در عروض ازخليل بن احمد بالاتر مى‌شمرد و به ولع او به سجع سازى اشاره، و سجعهاى غريبى از او نقل مى‌كند و فخرفروشى او را در احاطه بر لغت عرب و آشنايى با نوادر و غرائب الفاظ مى‌نكوهد. استادى ابوحيان در هجو، آن هم در لباس و ظاهر جد، به دل مى‌نشيند و بر عقل و احساس اثر مى‌كند. او | نویسنده در مقدمه مشروح کتاب، سبب تألیف آن را شرح مى‌دهد و تاريخچه‌اى از كارهاى مشابه نقل مى‌كند و خود را در بيان مثالب و معايب اين دو وزير محق مى‌شمارد. سپس به شرح مفصل خصوصيات زندگى صاحب بن عباد مى‌پردازد، و آنگاه به سراغ ابوالفضل بن عميد مى‌رود و بيشتر از خست و لئامت او سخن مى‌گوید. در خلال بحث از ابن العميد، كرارا به بيان مطالب صاحب گريز مى‌زند، و از علاقه او به شنيدن تملق و از خودبزرگ بينى او ياد مى‌كند كه خویش را در علم بيان از قس بن ساعده و در نحو از [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] و در كلام از نظام و در فقه از ابوحنيفه و در عروض ازخليل بن احمد بالاتر مى‌شمرد و به ولع او به سجع سازى اشاره، و سجعهاى غريبى از او نقل مى‌كند و فخرفروشى او را در احاطه بر لغت عرب و آشنايى با نوادر و غرائب الفاظ مى‌نكوهد. استادى ابوحيان در هجو، آن هم در لباس و ظاهر جد، به دل مى‌نشيند و بر عقل و احساس اثر مى‌كند. او برای هر مطلب شاهدى مى‌آورد. مع الوصف [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] داشتن اين کتاب را شوم مى‌داند. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||