أدوات الإعراب
| نام کتاب | أدوات الإعراب |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | بیاتی، ظاهر شوکت (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | PJ 6101 /ب9الف4 |
| موضوع | زبان عربی - آموزش
زبان عربی - اعراب زبان عربی - تلفظ زبان عربی - صرف و نحو |
| ناشر | مجد (الموسسة الجامعیة للدراسات و النشر و التوزیع) |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | |
| کد اتوماسیون | 20657 |
معرفى اجمالى
«أدوات الإعراب»، اثر ظاهر شوكت البياتى، معجمى است از ادوات و كلماتى كه در اعراب كلمات ديگر، تأثير مى‌گذارند.
كتاب، به زبان عربى و در سال 1425ق، نوشته شده است.
نويسنده، ضرورت تدوين كتابى پيرامون موضوع مورد بحث را ازآن‌رو مى‌داند كه مطالعه‌كنندگان قواعد لغت عربى، به شناخت و آشنايى با ادوات اعراب، براى فهم بهتر موضوعات نحو، نياز مبرمى دارند و محتاج معرفت و شناخت طبيعت اين ادوات هستند (مقدمه، ص 7).
ساختار
كتاب، با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب به‌صورت فرهنگ لغت و به ترتيب حروف الفباء، تنظيم شده است.
نويسنده، براى فهم بهتر مطالب و آشنايى خواننده با كلام عرب، سعى نموده است تا از منابع اصيل زبان عربى، به‌عنوان شاهد مثال، استفاده نمايد، بدين منظور وى از آيات قرآن، روايات و اشعار شعراى معروف عرب، استفاده فراوانى برده است.
در پايان ذكر هريك از ادوات، تمرين‌هاى مناسب آن قسمت، براى يادگيرى بهتر مطالب، گنجانده شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، ضمن اشاره به كتاب «مغني اللبيب» ابن هشام، انگيزه نويسنده از تدوين اثر حاضر، بيان شده است (مقدمه، ص 7).
نويسنده در ابتدا، به تعريف مختصر ادات پرداخته و پس از ذكر چندين شاهد مثال و نمونه و تجزيه آن‌ها و اشاره به ادات مورد نظر، كاربردهاى مختلف آن ادات را توضيح داده است؛ به‌عنوان مثال، وى همزه را به دو قسمت «همزه استفهام» و «همزه نداء» تقسيم كرده است. همزه اول، حرفى است مفيد استفهام كه محلى از اعراب ندارد. از اين همزه، نمونه‌هاى فراوانى در قرآن مجيد وجود دارد كه نويسنده به برخى از آن‌ها اشاره كرده است، از جمله: «أ لم يجدك يتيما فآوى» (الضحى: 6)؛ «أ لم نجعل الأرض مهاداً» (النبأ: 6)؛ «فقالوا أ تجعل فيها من يفسد فيها و يسفك الدماء» (البقره: 30) (متن كتاب، ص 9).
همزه دوم، حرفى است به معنى «ياء» كه مفيد نداء بوده و آن نيز محلى از اعراب ندارد. نويسنده براى توضيح اين همزه، از شعر زير استفاده و آن را تجزيه نموده است:
| «أ فاطم مهلا بعض هذا التدلل | و إن كنت قد أزمعت صرمي فأجملي» |
|---|
(همان، ص 10).
وضعيت كتاب
فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.
كتاب، فاقد پاورقى مى‌باشد.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب أدوات الإعراب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور