أسرار الصلاة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می')
    جز (جایگزینی متن - '= ' به '= ')
     
    (۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR00169J1.jpg
    | تصویر =NUR00169J1.jpg
    | عنوان =رسائل الشهيد الثاني(طبع قدیم)
    | عنوان =رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم)
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =
    [[شهید ثانی، زین‌‎الدین بن علی]] (نویسنده)
    [[شهید ثانی، زین‌‎الدین بن علی]] (نویسنده)
    | زبان =عربی
    | زبان =عربی
    خط ۱۲: خط ۱۲:


    فقه جعفری - قرن 10ق - مجموعه‌‏ها
    فقه جعفری - قرن 10ق - مجموعه‌‏ها
    | ناشر =  
    | ناشر =
    مکتبة بصيرتي
    مکتبة بصيرتي
    | مکان نشر =قم - ایران
    | مکان نشر =قم - ایران
    | سال نشر =  
    | سال نشر =
     
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00169AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00169AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =588
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =00169
    | کتابخوان همراه نور =00169
    | کد پدیدآور =
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پس از =
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
    {{کاربردهای دیگر|سر الصلاة (ابهام زدایی)}}


    '''أسرار الصلاة''' تألیف زين‌الدين بن على جبعى عاملى معروف به [[شهيد ثانى]] (م 966 ق) است.
    '''أسرار الصلاة''' تألیف [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|زين‌الدين بن على جبعى عاملى]] معروف به [[شهيد ثانى]] (م 966 ق) است.


    این رساله یکی از ده رساله از نوشته‌های شهید ثانی است که توسط انتشارات مکتبة بصيرتي در قم با عنوان [[رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم)]] به چاپ رسیده است. 
    این رساله یکی از ده رساله از نوشته‌های [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] است که توسط انتشارات مکتبة بصيرتي در قم با عنوان [[رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم)]] به چاپ رسیده است. 


    در این كتاب اسرار باطنى و آداب كارهاى نماز، و وظائف قلب در حالتهاى مختلف آن، با استفاده از روايات معصومین ع و مباحث اخلاقى در کتاب‌هاى علماء با تقوا و عامل بيان شده است [[شهيد ثانى]] علاوه بر این كتاب، سه كتاب ديگر در زمینه نماز نوشته است.در كتاب الفقيه واجبات نماز و در كتاب النفلية مستحبات نماز، و در كتاب آداب الصلاة بعضى از آداب و دعاهاى نماز به صورت مختصر ذكر شده است. (ذ22/1/، 452/4)
    در این كتاب اسرار باطنى و آداب كارهاى نماز، و وظايف قلب در حالتهاى مختلف آن، با استفاده از روايات معصومین ع و مباحث اخلاقى در کتاب‌هاى علماء با تقوا و عامل بيان شده است [[شهيد ثانى]] علاوه بر این كتاب، سه كتاب ديگر در زمینه نماز نوشته است. در كتاب الفقيه واجبات نماز و در كتاب النفلية مستحبات نماز، و در كتاب آداب الصلاة بعضى از آداب و دعاهاى نماز به صورت مختصر ذكر شده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?sectionNumber=3&pageNumber=22&viewType=html ر.ک: متن الذریعه، ج1، ص22]</ref> <ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=4&pageNumber=452&viewType=html ر.ک: همان، ج4، 452]</ref>


    اكثر مطالب كتاب مباحث اخلاقى و عرفانى همچون اخلاص، تواضع، ترس از خدا، ذكر و غفلت، قرب الهى و غير آنان است و در مواردى نيز به صورت مختصر مقدمات واجب و مستحب نماز بيان شده است.مباحث اخلاقى كتاب از کتاب‌هاى متعدد اخلاقى گردآورى شده است اما مؤلف به اسامى آنان در كتاب اشاره نكرده است.وى در مقدمه كتاب دربارۀ آنان مى‌نویسد.
    اكثر مطالب كتاب مباحث اخلاقى و عرفانى همچون اخلاص، تواضع، ترس از خدا، ذكر و غفلت، قرب الهى و غير آنان است و در مواردى نيز به صورت مختصر مقدمات واجب و مستحب نماز بيان شده است.مباحث اخلاقى كتاب از کتاب‌هاى متعدد اخلاقى گردآورى شده است اما مؤلف به اسامى آنان در كتاب اشاره نكرده است.


    فشاركتهم فى مثوبته مجمع اطرافه و مبانيه و تهذيب ترتيبه و تقريب معانيه
    وى در مقدمه كتاب دربارۀ آنان مى‌نویسد:
     
    فشاركتهم فى مثوبته بجمع اطرافه و مبانيه و تهذيب ترتيبه و تقريب معانيه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/169/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A(-%D8%B7%D8%A8%D8%B9-%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85)?pageNumber=102&viewType=html ر.ک: مقدمه کتاب، ص102]</ref>


    کتاب‌هاى متعدد ديگرى به همین نام تأليف شده است كه نام بعضى از آنها در جلد 2 [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]صفحات 47 تا 51 ذكر شده‌اند.
    کتاب‌هاى متعدد ديگرى به همین نام تأليف شده است كه نام بعضى از آنها در جلد 2 [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]صفحات 47 تا 51 ذكر شده‌اند.


    [[شهيد ثانى]] در مقدمه كتاب در معرفى آن مى‌نویسد: قد ذكرنا هذه الرسالة نبذة من اسرارها و زبدة من آدابها و اكثرها قد وردت به النصوص عن اهل الخصوص عليهم افضل الصلوة و اكمل التحيات و بمراعاتها يرتقى القابل من مدارجها الى معارج الاسرار و التجليات علاوه بر این كتاب، [[شهيد ثانى]] داراى آثار ديگر اخلاقى بنام اسرار الزكاة، الصوم، الحج و غير آنان مى‌باشد. (ذ45/2/)
    [[شهيد ثانى]] در مقدمه كتاب در معرفى آن مى‌نویسد: قد ذكرنا هذه الرسالة نبذة من اسرارها و زبدة من آدابها و اكثرها قد وردت به النصوص عن اهل الخصوص عليهم افضل الصلوة و اكمل التحيات و بمراعاتها يرتقى القابل من مدارجها الى معارج الاسرار و التجليات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/169/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A(-%D8%B7%D8%A8%D8%B9-%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85)?pageNumber=102&viewType=html ر.ک: همان، ص102]</ref> علاوه بر این كتاب، [[شهيد ثانى]] داراى آثار ديگر اخلاقى بنام اسرار الزكاة، الصوم، الحج و غير آنان مى‌باشد. <ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=2&sectionNumber=2&pageNumber=45&viewType=html ر.ک: الذریعة، ج2، ص45]</ref>


    ==آداب الصلاة==
    ==آداب الصلاة==


    [[شهيد ثانى]] داراى 4 اثر گرانبها در زمینه نماز مى‌باشد. اولین آنها كتاب الالفية است كه در بيان واجبات نماز تأليف شده است. دومین كتاب النفلية است كه در مستحبات نماز مى‌باشد. سومین آنها التنبيهات العليّة است كه در اسرار و وظائف قلبى نماز نوشته شده است. [[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] درباره آن مى‌نویسد، جعله ثالث الرسالتين الالفية فى واجبات الفرائض اليومیّة و النفلية فى مستحباتها و التنبيهات هذا فى اسرارها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=4&pageNumber=452&viewType=html ر.ک: همان، ج4، ص452]</ref>.


    [[شهيد ثانى]] داراى 4 اثر گرانبها در زمینه نماز مى‌باشد.اولين آنها كتاب الالفية است كه در بيان واجبات نماز تأليف شده است.دومین كتاب النفلية است كه در مستحبات نماز مى‌باشد.سومین آنها التنبيهات العليّة است كه در اسرار و وظائف قلبى نماز نوشته شده است.[[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 452/4 درباره آن مى‌نویسد، جعله ثالث الرسالتين الالفية فى واجبات الفرائض اليومیّة و النفلية فى مستحباتها و التنبيهات هذا فى اسرارها اثر ديگرى از [[شهيد ثانى]] بنام آداب الصلاة وجود دارد كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]22/1 به آن اشاره شده است.[[آقا بزرگ تهرانى]] در معرفى آن مى‌نویسد: هو غير اسرار الصلاة له بل هو مختصر فيه بعض الآداب و الادعية و التعقيبات رائيه فى النجف ضمن مجموعة من رسائل الشهيد عند آقا محمد بن المولى محمد على الخوانسارى
    اثر ديگرى از [[شهيد ثانى]] بنام آداب الصلاة وجود دارد كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به آن اشاره شده است. [[آقا بزرگ تهرانى]] در معرفى آن مى‌نویسد: هو غير اسرار الصلاة له بل هو مختصر فيه بعض الآداب و الادعية و التعقيبات رائيه فى النجف ضمن مجموعة من رسائل الشهيد عند آقا محمد بن المولى محمد على الخوانسارى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?sectionNumber=3&pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ج1، ص22]</ref>


    صاحب اعيان الشيعة در ج 157/7 در مورد این سه كتاب مى‌نویسد:
    صاحب اعيان الشيعة در مورد این سه كتاب مى‌نویسد:


    رسالة فى اسرار الصلاة سماها التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية و اسرارها جعلها ثالثة الرسالتين الالفية فى واجبات الفرائض اليومیة و النفلية فى مستحباتها و التنبيهات فى اسرارها و بعض المعاصرين جعل التنبيهات و الاسرار اثنتين و هما واحد مطبوع عدة مرات
    رسالة فى اسرار الصلاة سماها التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية و اسرارها جعلها ثالثة الرسالتين الالفية فى واجبات الفرائض اليومیة و النفلية فى مستحباتها و التنبيهات فى اسرارها و بعض المعاصرين جعل التنبيهات و الاسرار اثنتين و هما واحد مطبوع عدة مرات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3265/%D8%A3%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=7&pageNumber=155&viewType=html ر.ک: أعيان الشيعة، ج7، ص155]</ref>


    از عبارت اعيان الشيعه مشخص نيست كه چه كسى بين التنبيهات العلّية و اسرار الصلاة فرق گذاشته است اما اگر منظور ايشان تفاوت دو كتاب التنبيهات العلية و آداب الصلاة باشد صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] این تفاوت را قائل شده و همانطور كه گذشت نسخه خطى آداب الصلاة را در كتابخانه مولى محمد على خوانسارى در نجف ديده است.
    از عبارت اعيان الشيعه مشخص نيست كه چه كسى بين التنبيهات العلّية و اسرار الصلاة فرق گذاشته است اما اگر منظور ايشان تفاوت دو كتاب التنبيهات العلية و آداب الصلاة باشد صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] این تفاوت را قائل شده و همانطور كه گذشت نسخه خطى آداب الصلاة را در كتابخانه مولى محمد على خوانسارى در نجف ديده است.
    خط ۵۳: خط ۵۷:
    ==تاريخ تأليف==
    ==تاريخ تأليف==


    تاريخ پایان كتاب نهم ذى الحجة سال 951ق بوده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=4&pageNumber=452&viewType=html ر.ک: الذریعه، ج4، ص452]</ref>


    تاريخ پایان كتاب نهم ذى الحجة سال 951ق بوده است. (ذ452/4/)
    ==نسخه‌ها==


    ==نسخه‌ها==
    در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به نسخه‌اى از كتابخانه سيد‌ ‎عبدالحسين حجة به خط فقيه شيخ على بن على فرزلى شامى عاملى مربوط به 983ق اشاره كرده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=4&pageNumber=452&viewType=html ر.ک: همان]</ref>


    ==حواشى==


    در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]452/4 به نسخه‌اى از كتابخانه سيد‌‎عبدالحسين حجة به خط فقيه شيخ على بن على فرزلى شامى عاملى مربوط به 983ق اشاره كرده است.
    در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] <ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=2&sectionNumber=2&pageNumber=49&viewType=html ر.ک: همان، ج2، ص49]</ref>، <ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=4&pageNumber=452&viewType=html ر.ک: همان، ج4، ص452]</ref>، <ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=5&pageNumber=51&viewType=html ر.ک: همان، ج5، ص51]</ref> به شرح اسرار الصلاة به نام جامع الخيرات از محمد على بن محمدحسن آرانى اشاره شده‌است كه مكررا در ایران چاپ شده است.


    ==حواشى==
    همچنين به تعليقه محمد على بن مفرى فرح مشهدى كه در ذيل عنوان ديوان مؤذن خراسانى چاپ شده است اشاره شده است.


    تعليقه ديگرى كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] <ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=4&pageNumber=452&viewType=html ر.ک: همان، ج4، ص452]</ref>،<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3264/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%A9-%D8%A5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D8%A9?volumeNumber=2&sectionNumber=2&pageNumber=49&viewType=html ر.ک: همان، ج2، ص49]</ref> به آن اشاره شده است تعليقه مولى عبدالرسول فيروزكوهى (م 1325 ق) است.


    در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]49/2، 452/4، 51/5 به شرح اسرار الصلاة به نام جامع الخيرات از محمد على بن محمدحسن آرانى اشاره شده‌است كه مكررا در ایران چاپ شده است.
    ==پانويس ==
    <references />


    همچنين به تعليقه محمد على بن مفرى فرح مشهدى كه در ذيل عنوان ديوان مؤذن خراسانى چاپ شده است اشاره شده است.


    تعليقه ديگرى كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]452/4، 49/2 به آن اشاره شده است تعليقه مولى عبدالرسول فيروزكوهى (م 1325 ق) است.
    ==منابع مقاله==
    #مقدمه کتاب
    #آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، دار الأضواء، بیروت - لبنان، 1403 ق یا 1983 م
    #امین، سید محسن، أعيان الشيعة، دار التعارف للمطبوعات، چاپ 1، بیروت - لبنان، 1403ق


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}


    [[رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم)]]
    [[رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم)]]
    خط ۹۰: خط ۹۹:
    [[الحبوة و احکامها]]
    [[الحبوة و احکامها]]


    [[میراث الزوجة غير ذات‌ الولد]]
    [[ميراث الزوجة غير ذات‌ الولد]]


    [[کشف الريبة في أحکام الغيبة]]
    [[کشف الريبة في أحکام الغيبة]]


    [[پرواز در ملکوت]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    خط ۱۰۰: خط ۱۱۰:
    [[رده: فقه مذاهب]]
    [[رده: فقه مذاهب]]
    [[رده: فقه شیعه]]
    [[رده: فقه شیعه]]
    [[رده:25 دی الی 24 بهمن]]
    [[رده:اسفند(1400)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۵۲

    رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم)
    أسرار الصلاة
    پدیدآورانشهید ثانی، زین‌‎الدین بن علی (نویسنده)
    ناشرمکتبة بصيرتي
    مکان نشرقم - ایران
    چاپ1
    موضوعاخلاق اسلامی

    غیبت (اخلاق اسلامی)

    فقه جعفری - قرن 10ق - مجموعه‌‏ها
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏182‎‏/‎‏6‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏9‎‏ر‎‏5‎‏ ‎‏1300‎‏الف
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf
    برای دیگر کاربردها، سر الصلاة (ابهام زدایی) را ببینید.

    أسرار الصلاة تألیف زين‌الدين بن على جبعى عاملى معروف به شهيد ثانى (م 966 ق) است.

    این رساله یکی از ده رساله از نوشته‌های شهید ثانی است که توسط انتشارات مکتبة بصيرتي در قم با عنوان رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم) به چاپ رسیده است. 

    در این كتاب اسرار باطنى و آداب كارهاى نماز، و وظايف قلب در حالتهاى مختلف آن، با استفاده از روايات معصومین ع و مباحث اخلاقى در کتاب‌هاى علماء با تقوا و عامل بيان شده است شهيد ثانى علاوه بر این كتاب، سه كتاب ديگر در زمینه نماز نوشته است. در كتاب الفقيه واجبات نماز و در كتاب النفلية مستحبات نماز، و در كتاب آداب الصلاة بعضى از آداب و دعاهاى نماز به صورت مختصر ذكر شده است.[۱] [۲]

    اكثر مطالب كتاب مباحث اخلاقى و عرفانى همچون اخلاص، تواضع، ترس از خدا، ذكر و غفلت، قرب الهى و غير آنان است و در مواردى نيز به صورت مختصر مقدمات واجب و مستحب نماز بيان شده است.مباحث اخلاقى كتاب از کتاب‌هاى متعدد اخلاقى گردآورى شده است اما مؤلف به اسامى آنان در كتاب اشاره نكرده است.

    وى در مقدمه كتاب دربارۀ آنان مى‌نویسد:

    فشاركتهم فى مثوبته بجمع اطرافه و مبانيه و تهذيب ترتيبه و تقريب معانيه[۳]

    کتاب‌هاى متعدد ديگرى به همین نام تأليف شده است كه نام بعضى از آنها در جلد 2 الذريعةصفحات 47 تا 51 ذكر شده‌اند.

    شهيد ثانى در مقدمه كتاب در معرفى آن مى‌نویسد: قد ذكرنا هذه الرسالة نبذة من اسرارها و زبدة من آدابها و اكثرها قد وردت به النصوص عن اهل الخصوص عليهم افضل الصلوة و اكمل التحيات و بمراعاتها يرتقى القابل من مدارجها الى معارج الاسرار و التجليات[۴] علاوه بر این كتاب، شهيد ثانى داراى آثار ديگر اخلاقى بنام اسرار الزكاة، الصوم، الحج و غير آنان مى‌باشد. [۵]

    آداب الصلاة

    شهيد ثانى داراى 4 اثر گرانبها در زمینه نماز مى‌باشد. اولین آنها كتاب الالفية است كه در بيان واجبات نماز تأليف شده است. دومین كتاب النفلية است كه در مستحبات نماز مى‌باشد. سومین آنها التنبيهات العليّة است كه در اسرار و وظائف قلبى نماز نوشته شده است. آقا بزرگ تهرانى در الذريعة درباره آن مى‌نویسد، جعله ثالث الرسالتين الالفية فى واجبات الفرائض اليومیّة و النفلية فى مستحباتها و التنبيهات هذا فى اسرارها[۶].

    اثر ديگرى از شهيد ثانى بنام آداب الصلاة وجود دارد كه در الذريعة به آن اشاره شده است. آقا بزرگ تهرانى در معرفى آن مى‌نویسد: هو غير اسرار الصلاة له بل هو مختصر فيه بعض الآداب و الادعية و التعقيبات رائيه فى النجف ضمن مجموعة من رسائل الشهيد عند آقا محمد بن المولى محمد على الخوانسارى[۷]

    صاحب اعيان الشيعة در مورد این سه كتاب مى‌نویسد:

    رسالة فى اسرار الصلاة سماها التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية و اسرارها جعلها ثالثة الرسالتين الالفية فى واجبات الفرائض اليومیة و النفلية فى مستحباتها و التنبيهات فى اسرارها و بعض المعاصرين جعل التنبيهات و الاسرار اثنتين و هما واحد مطبوع عدة مرات[۸]

    از عبارت اعيان الشيعه مشخص نيست كه چه كسى بين التنبيهات العلّية و اسرار الصلاة فرق گذاشته است اما اگر منظور ايشان تفاوت دو كتاب التنبيهات العلية و آداب الصلاة باشد صاحب الذريعة این تفاوت را قائل شده و همانطور كه گذشت نسخه خطى آداب الصلاة را در كتابخانه مولى محمد على خوانسارى در نجف ديده است.

    تاريخ تأليف

    تاريخ پایان كتاب نهم ذى الحجة سال 951ق بوده است.[۹]

    نسخه‌ها

    در الذريعة به نسخه‌اى از كتابخانه سيد‌ ‎عبدالحسين حجة به خط فقيه شيخ على بن على فرزلى شامى عاملى مربوط به 983ق اشاره كرده است.[۱۰]

    حواشى

    در الذريعة [۱۱]، [۱۲]، [۱۳] به شرح اسرار الصلاة به نام جامع الخيرات از محمد على بن محمدحسن آرانى اشاره شده‌است كه مكررا در ایران چاپ شده است.

    همچنين به تعليقه محمد على بن مفرى فرح مشهدى كه در ذيل عنوان ديوان مؤذن خراسانى چاپ شده است اشاره شده است.

    تعليقه ديگرى كه در الذريعة [۱۴]،[۱۵] به آن اشاره شده است تعليقه مولى عبدالرسول فيروزكوهى (م 1325 ق) است.

    پانويس

    1. ↑ ر.ک: متن الذریعه، ج1، ص22
    2. ↑ ر.ک: همان، ج4، 452
    3. ↑ ر.ک: مقدمه کتاب، ص102
    4. ↑ ر.ک: همان، ص102
    5. ↑ ر.ک: الذریعة، ج2، ص45
    6. ↑ ر.ک: همان، ج4، ص452
    7. ↑ ر.ک: همان، ج1، ص22
    8. ↑ ر.ک: أعيان الشيعة، ج7، ص155
    9. ↑ ر.ک: الذریعه، ج4، ص452
    10. ↑ ر.ک: همان
    11. ↑ ر.ک: همان، ج2، ص49
    12. ↑ ر.ک: همان، ج4، ص452
    13. ↑ ر.ک: همان، ج5، ص51
    14. ↑ ر.ک: همان، ج4، ص452
    15. ↑ ر.ک: همان، ج2، ص49


    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب
    2. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، دار الأضواء، بیروت - لبنان، 1403 ق یا 1983 م
    3. امین، سید محسن، أعيان الشيعة، دار التعارف للمطبوعات، چاپ 1، بیروت - لبنان، 1403ق

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=أسرار_الصلاة&oldid=713012»