أمالي المرتضی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'براى' به 'برای'
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی')
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای')
خط ۴۹: خط ۴۹:
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] مى‌خوانيم:
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] مى‌خوانيم:


أمالى عنوانى است كه غالباً براى بعضى از كتب حديث استفاده مى‌شود و آن کتابى است كه شامل احاديث شنيده شده از املاى شيخ حديث است. او(املاء كننده) يا آنها را از محفوظات خویش مى‌گوید يا اين كه از روى نوشته مى‌خواند. ترتيب مطالب أمالى اكثراً به ترتيب نوبت شنيدن آنها است و به همين خاطر، به اين کتاب‌ها، مجالس يا عرض المجالس نيز اطلاق مى‌شود.
أمالى عنوانى است كه غالباً برای بعضى از كتب حديث استفاده مى‌شود و آن کتابى است كه شامل احاديث شنيده شده از املاى شيخ حديث است. او(املاء كننده) يا آنها را از محفوظات خویش مى‌گوید يا اين كه از روى نوشته مى‌خواند. ترتيب مطالب أمالى اكثراً به ترتيب نوبت شنيدن آنها است و به همين خاطر، به اين کتاب‌ها، مجالس يا عرض المجالس نيز اطلاق مى‌شود.


اين روش، كه استاد بنشيند و شاگردان هم دور او حلقه زده و مسموعات خود را از او بنویسند، روش فقيهان و محدثان و نيز اهل ادب و علوم ديگر بوده است و در بعضى كتب، از أمالى گوناگون علماى بزرگ و نيز غير معروف نام برده شده است. در [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] از أمالى ابن دريد، أمالى ابن حاجب، أمالى ابن الشجرى، أمالى [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] و... سخن به ميان آمده است. همچنين در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] قريب 30 کتاب أمالى از تصانيف شيعه ذكر شده است.
اين روش، كه استاد بنشيند و شاگردان هم دور او حلقه زده و مسموعات خود را از او بنویسند، روش فقيهان و محدثان و نيز اهل ادب و علوم ديگر بوده است و در بعضى كتب، از أمالى گوناگون علماى بزرگ و نيز غير معروف نام برده شده است. در [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] از أمالى ابن دريد، أمالى ابن حاجب، أمالى ابن الشجرى، أمالى [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] و... سخن به ميان آمده است. همچنين در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] قريب 30 کتاب أمالى از تصانيف شيعه ذكر شده است.
خط ۷۷: خط ۷۷:
همچنين، برخى از مقاصد شعراى عرب در جاهليّت و صدر اسلام را در مدايح و مراثى و هجویّات و... ذكر كرده كه بعضاً مورد نقد قرار گرفته است.
همچنين، برخى از مقاصد شعراى عرب در جاهليّت و صدر اسلام را در مدايح و مراثى و هجویّات و... ذكر كرده كه بعضاً مورد نقد قرار گرفته است.


به خاطر وجود متون متنوّع، فصول مختلف و مباحث گران قدر، براى اين کتاب امتياز ویژه بين كتب عربى حاصل شده است و مرجعى براى علما به شمار مى‌رود. ادبا به آن نيازمندند و علاقه‌مندان در اعصار مختلف به آن ارجاع داده مى‌شوند.
به خاطر وجود متون متنوّع، فصول مختلف و مباحث گران قدر، برای اين کتاب امتياز ویژه بين كتب عربى حاصل شده است و مرجعى برای علما به شمار مى‌رود. ادبا به آن نيازمندند و علاقه‌مندان در اعصار مختلف به آن ارجاع داده مى‌شوند.


همه اين‌ها كه گفته شد، مطالب موجود در متن اصلى کتاب است. علاوه بر اين‌ها زياداتى در انتهاى کتاب موجود است كه با عنوان مساله تنظيم شده و با نام "تكملة الغرر" به کتاب افزوده شده است. با اين تكمله، کتاب أمالى المرتضى به پایان مى‌رسد.
همه اين‌ها كه گفته شد، مطالب موجود در متن اصلى کتاب است. علاوه بر اين‌ها زياداتى در انتهاى کتاب موجود است كه با عنوان مساله تنظيم شده و با نام "تكملة الغرر" به کتاب افزوده شده است. با اين تكمله، کتاب أمالى المرتضى به پایان مى‌رسد.
خط ۸۵: خط ۸۵:
صاحب روضات الجنّات مى‌نویسد:
صاحب روضات الجنّات مى‌نویسد:


من تا به حال، وصف هيچ يك از علماى عامّه را براى کتابى نشنيده‌ام كه بيشتر از آن چيزى باشد كه در شأن الغرر و الدرر (امالى) گفته‌اند، تا آنجا كه آن کتاب را نشانه و دليل منتهاى فضل و هوش و بيانگر مهارت او دانسته‌اند.
من تا به حال، وصف هيچ يك از علماى عامّه را برای کتابى نشنيده‌ام كه بيشتر از آن چيزى باشد كه در شأن الغرر و الدرر (امالى) گفته‌اند، تا آنجا كه آن کتاب را نشانه و دليل منتهاى فضل و هوش و بيانگر مهارت او دانسته‌اند.


علاّمه سيّد محسن امين مى‌گوید:
علاّمه سيّد محسن امين مى‌گوید:
خط ۹۷: خط ۹۷:
امام [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] در يكى از كتبش پس از ذكر بعضى از فضايل سيّد مى‌گوید:
امام [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] در يكى از كتبش پس از ذكر بعضى از فضايل سيّد مى‌گوید:


فضائلش كثير است و براى شهادت در فضلش، کتاب الدرر و الغرر كافى است.
فضائلش كثير است و برای شهادت در فضلش، کتاب الدرر و الغرر كافى است.


و در نهايت، گفتار محمد ابوالفضل ابراهيم، محقق کتاب را مى‌آوريم كه:
و در نهايت، گفتار محمد ابوالفضل ابراهيم، محقق کتاب را مى‌آوريم كه:
خط ۱۱۸: خط ۱۱۸:
آنچه از اسلوب کتاب برمى‌آيد، آن است كه کتاب تأليف و جمع خود سيّد است و شاگردان او فقط توفيق روايت و قرائت کتاب را بر او داشته‌اند. در غير اين صورت، اسلوب تأليف در جاهاى مختلف کتاب به واسطه تعدّد افراد، اختلاف پيدا مى‌كرد، در حالى كه ما طرق روايات را مختلف مى‌يابيم؛ امّا اسلوب کتاب يكسان و واحد است.
آنچه از اسلوب کتاب برمى‌آيد، آن است كه کتاب تأليف و جمع خود سيّد است و شاگردان او فقط توفيق روايت و قرائت کتاب را بر او داشته‌اند. در غير اين صورت، اسلوب تأليف در جاهاى مختلف کتاب به واسطه تعدّد افراد، اختلاف پيدا مى‌كرد، در حالى كه ما طرق روايات را مختلف مى‌يابيم؛ امّا اسلوب کتاب يكسان و واحد است.


امّا نكته‌اى وجود دارد و آن مدح و تمجيد شريف مرتضى و دُعا براى طول عمر او در جاهاى مختلف کتاب است. اين مطالب، چه بسا از اضافات شاگردان او باشد كه اين عبارات را بر متن اصلى در ابتداى هر بحثى اضافه كرده‌اند كه نشان دهند چه مطالب و چه مواردى از گفتار سيّد است و چه مواردى از روايت‌هاى او از ديگران است و بين آن چه او مى‌گوید و ديگران روايت كرده‌اند، اشتباه نشود.
امّا نكته‌اى وجود دارد و آن مدح و تمجيد شريف مرتضى و دُعا برای طول عمر او در جاهاى مختلف کتاب است. اين مطالب، چه بسا از اضافات شاگردان او باشد كه اين عبارات را بر متن اصلى در ابتداى هر بحثى اضافه كرده‌اند كه نشان دهند چه مطالب و چه مواردى از گفتار سيّد است و چه مواردى از روايت‌هاى او از ديگران است و بين آن چه او مى‌گوید و ديگران روايت كرده‌اند، اشتباه نشود.


نحوه تأليف و نُسخ گوناگون أمالى سيّد  
نحوه تأليف و نُسخ گوناگون أمالى سيّد  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش