أمل الآمل في علماء جبل عامل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
مؤلف در این باره مى‌گوید: «به معاصران شيخ (طوسى) و افراد نزدیک به زمان وى اكتفا كردم و همگى آنان را ذكر نكردم چرا كه مقصود مهمتر ذكر متأخرين از زمان شيخ بود مگر در مورد اهل جبل عامل.» | مؤلف در این باره مى‌گوید: «به معاصران شيخ (طوسى) و افراد نزدیک به زمان وى اكتفا كردم و همگى آنان را ذكر نكردم چرا كه مقصود مهمتر ذكر متأخرين از زمان شيخ بود مگر در مورد اهل جبل عامل.» | ||
در فايدۀ دهم در بخش دوم مى‌گوید: «کتاب ما در واقع مكمل کتاب | در فايدۀ دهم در بخش دوم مى‌گوید: «کتاب ما در واقع مكمل کتاب میرزا محمد بن على استرآبادى و متمم فوايد آن است چرا كه در بر گيرندۀ اكثر علماى شيعه و بيشتر تأليفات آنهاست اگر کتاب میرزا محمد اكثر متقدمین را گرد آورده، این کتاب به اكثر متأخرين پرداخته است.» | ||
==انگيزۀ تأليف== | ==انگيزۀ تأليف== | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
تراجم را به صورت الفبايى مرتب كرده است. در آخر آن بعد از حرف «ى» باب كنيه‌ها را ذكر كرده است. در بخش دوم فصلى را افزوده با عنوان مواردى كه با «ابن» شروع مى‌شود. در بخش اول دوازده مقدمه و در بخش دوم دوازده فايده آورده است. مطالب موجود در مقدمه‌ها از این قرار است: منزلت راویان و محدثان، مجاز بودن بررسى | تراجم را به صورت الفبايى مرتب كرده است. در آخر آن بعد از حرف «ى» باب كنيه‌ها را ذكر كرده است. در بخش دوم فصلى را افزوده با عنوان مواردى كه با «ابن» شروع مى‌شود. در بخش اول دوازده مقدمه و در بخش دوم دوازده فايده آورده است. مطالب موجود در مقدمه‌ها از این قرار است: منزلت راویان و محدثان، مجاز بودن بررسى عمیق شرح حال اشخاص، چگونگى شناختن عدالت و نكوهش كسى كه در خود برترى مى‌بيند هنگامى كه در مقايسه با گذشتگان در خود امتيازى قائل است، برترى دادن متقدمین بر متأخرين و بالعكس، علت اهتمام ورزيدن برای جمع‌آورى شرح حال علماى متأخر از [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] ره، علت مقدم داشتن علماى جبل عامل بر ديگران، تتبع بسيار در احوال علماى متأخر | ||
==منابع کتاب== | ==منابع کتاب== | ||
مرحوم مؤلف مى‌گوید: «منابعى كه در کتاب خود از آنها نقل كرده‌ام از این قرار است: از فهرست شيخ منتجب الدين على بن بابویه در ذكر متأخرين از [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] تا زمان مؤلفش، از کتاب رجال ابن داوود، از کتاب رجال سيدمصطفى بن حسین تفرشى، از رسالۀ ابن العودى در احوال [[شهيد ثانى]] و مشايخ و شاگردانش، از کتاب الدرّ المنثور نوشتۀ شيخ على بن محمد بن حسن بن شهيد ثانى، از کتاب سلافة العصر نوشتۀ سيدعلى بن | مرحوم مؤلف مى‌گوید: «منابعى كه در کتاب خود از آنها نقل كرده‌ام از این قرار است: از فهرست شيخ منتجب الدين على بن بابویه در ذكر متأخرين از [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] تا زمان مؤلفش، از کتاب رجال ابن داوود، از کتاب رجال سيدمصطفى بن حسین تفرشى، از رسالۀ ابن العودى در احوال [[شهيد ثانى]] و مشايخ و شاگردانش، از کتاب الدرّ المنثور نوشتۀ شيخ على بن محمد بن حسن بن شهيد ثانى، از کتاب سلافة العصر نوشتۀ سيدعلى بن میرزا احمد موسوى، از فهرست شيخ محمد بن على بن شهرآشوب معروف به معالم العلماء | ||
و از اجازات علماى شيعه مانند: اجازۀ شيخ حسن بن [[شهيد ثانى]] برای ابن نجم، و اجازۀ پدرش برای شيخ حسین بن عبدالصمد، و اجازۀ [[شهيد اول]] محمد بن مكى برای ابن نجد، و اجازۀ [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] برای بنى زهره، و از کتاب مرُوج الذهب مسعودى، و از کتاب تاريخ ابن خَلكان از نسخه‌اى به خط خود مؤلف، و از کتاب يتيمة الدهر نوشتۀ ثعالبى، و از کتاب دُمْيَةُ القصر نوشتۀ ابوالحسن باخَرْزى، و از کتاب طبقات الٰادباء نوشتۀ عبدالرحمن بن محمد انبارى... همچنين در موارد كمى از فهرست [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و رجال نجّاشى و خلاصۀ [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] نقل كرده‌ام...» | و از اجازات علماى شيعه مانند: اجازۀ شيخ حسن بن [[شهيد ثانى]] برای ابن نجم، و اجازۀ پدرش برای شيخ حسین بن عبدالصمد، و اجازۀ [[شهيد اول]] محمد بن مكى برای ابن نجد، و اجازۀ [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] برای بنى زهره، و از کتاب مرُوج الذهب مسعودى، و از کتاب تاريخ ابن خَلكان از نسخه‌اى به خط خود مؤلف، و از کتاب يتيمة الدهر نوشتۀ ثعالبى، و از کتاب دُمْيَةُ القصر نوشتۀ ابوالحسن باخَرْزى، و از کتاب طبقات الٰادباء نوشتۀ عبدالرحمن بن محمد انبارى... همچنين در موارد كمى از فهرست [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و رجال نجّاشى و خلاصۀ [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] نقل كرده‌ام...» | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
استاد [[سيداحمد حسینى اشكورى]] دو بخش امل الآمل و نيز کتاب تكملۀ امل الآمل و کتاب | استاد [[سيداحمد حسینى اشكورى]] دو بخش امل الآمل و نيز کتاب تكملۀ امل الآمل و کتاب تتمیم امل الآمل را مورد تحقيق قرار داده است. | ||
کتابخانۀ عمومى آیت‌الله مرعشى -قدس سره- به چاپ «تكمله» و | کتابخانۀ عمومى آیت‌الله مرعشى -قدس سره- به چاپ «تكمله» و «تتمیم» اهتمام ورزيده است. | ||
==فهرستها== | ==فهرستها== | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
# موضوعات کتاب | # موضوعات کتاب | ||
کتاب‌هايى كه در | کتاب‌هايى كه در زمینۀ امل الامل نگاشته شده است | ||
# «تكملة أمل الآمل» اثر امام [[صدر، حسن |سيدحسن صدر]](متوفاى 1354ه.ق). مؤلف آن مى‌نویسد: «بحمد الله موفق شدم ذيل و تكمله‌اى برای کتاب امل الآمل بنویسم. بسيارى از اشخاصى كه او ذكر نكرده است يا مورد غفلت وى قرار گرفته را ذكر كردم. چه كسانى كه نسبت به او متقدم بوده‌اند و چه معاصران وى. و متأخرين از وى تا این زمان را نام برده‌ام و در نتيجه کتاب قطورى در 3 مجلّد از كار در آمد: یک جلد در تكملۀ بخش اول کتاب و دو جلد بزرگ در تكملۀ بخش دوم.» | # «تكملة أمل الآمل» اثر امام [[صدر، حسن |سيدحسن صدر]](متوفاى 1354ه.ق). مؤلف آن مى‌نویسد: «بحمد الله موفق شدم ذيل و تكمله‌اى برای کتاب امل الآمل بنویسم. بسيارى از اشخاصى كه او ذكر نكرده است يا مورد غفلت وى قرار گرفته را ذكر كردم. چه كسانى كه نسبت به او متقدم بوده‌اند و چه معاصران وى. و متأخرين از وى تا این زمان را نام برده‌ام و در نتيجه کتاب قطورى در 3 مجلّد از كار در آمد: یک جلد در تكملۀ بخش اول کتاب و دو جلد بزرگ در تكملۀ بخش دوم.» | ||
# | # «تتمیم أمل الآمل» اثر استاد محقق شيخ عبدالله قزوینى از بزرگان قرن دوازدهم | ||
# | # «تتمیم أمل الآمل» اثر سيدامیر ابراهيم تبريزى قزوینى حسینى متوفاى 1141ه.ق | ||
# «حواشى أمل الآمل» اثر | # «حواشى أمل الآمل» اثر سيدامیر ابراهيم تبريزى قزوینى حسینى متوفاى 1141ه.ق | ||
# «التعليقة على أمل الآمل» اثر مولى [[مجلسی، محمدباقر|محمدباقرمجلسى]] ره | # «التعليقة على أمل الآمل» اثر مولى [[مجلسی، محمدباقر|محمدباقرمجلسى]] ره | ||
# «منتخب أمل الآمل» اثر مولى محمدتقى گلپايگانى نجفى (متوفاى 1292 ه.ق) | # «منتخب أمل الآمل» اثر مولى محمدتقى گلپايگانى نجفى (متوفاى 1292 ه.ق) | ||
# «منتخب أمل الآمل» اثر شيخ محمد ابراهيم تبريزى شيرازى | # «منتخب أمل الآمل» اثر شيخ محمد ابراهيم تبريزى شيرازى | ||
# «الحواشي على امل الآمل» اثر سيدحسن صدر | # «الحواشي على امل الآمل» اثر سيدحسن صدر | ||
# | # «تتمیم امل الآمل» اثر سيدعبدالعلى طباطبائى حائرى | ||
# «حاشية امل الآمل» اثر همان نویسنده | # «حاشية امل الآمل» اثر همان نویسنده | ||
# «اشتباهات امل الآمل» اثر [[افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ| | # «اشتباهات امل الآمل» اثر [[افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ|میرزا عبدالله افندى]] جيرانى اصفهانى | ||
# «اجازة» اثر سيدعبدالله جزائرى تسترى (شوشترى) | # «اجازة» اثر سيدعبدالله جزائرى تسترى (شوشترى) | ||
# | # «تتمیم أمل الآمل» اثر سيدمحمد بحرانى آل ابى شبانه | ||
# «تعليقات على أمل الآمل» اثر [[جزایری، نعمت‌الله|سيدنعمت الله جزائرى]] تسترى (شوشترى) | # «تعليقات على أمل الآمل» اثر [[جزایری، نعمت‌الله|سيدنعمت الله جزائرى]] تسترى (شوشترى) | ||
# «مع موسوعات رجال الشيعة» ج 2 اثر سيدعبدالله شرف الدين | # «مع موسوعات رجال الشيعة» ج 2 اثر سيدعبدالله شرف الدين | ||