إرشاد البشر في شرح الباب الحادي عشر

    از ویکی‌نور
    إرشاد البشر في شرح الباب الحادي عشر
    إرشاد البشر في شرح الباب الحادي عشر
    پدیدآورانآل عبدالجبار بحراني، سليمان بن احمد (نویسنده) آل سنبل، ضیاء بدر (محقق)
    عنوان‌های دیگرالباب الحادي عشر. شرح
    ناشرطليعة النور
    مکان نشرایران - قم
    چاپ1
    شابک978-964-2560-63-9
    زبانعربی
    تعداد جلد1

    إرشاد البشر في شرح الباب الحادي عشر، تألیف شیخ سلیمان بن احمد بن الحسین آل عبدالجبار بحرانی قطیفی، کتابی است به زبان عربی در شرح بر باب حادی عشر علامه حلی که کتابی است کلامی. این اثر به تحقیق ضیاء بدر آل سنبل رسیده است.

    این شرح، یکی از 22 شرحی است که علمای اسلام بر «الباب الحادي عشر» علامه حلی نوشته‌اند. البته از میان این شروح، شرح فاضل مقداد سیوری بر این کتاب با نام «النافع يوم الحشر» متداول است و به چاپ رسیده و شرح حاضر، یعنی «إرشاد البشر...» از شروحی است که با تمام فوایدش برای جستجوگران علم کلام، به فراموشی سپرده شده بوده و ازاین‌رو شیخ بلادی در کتاب انوار خویش یادآور می‌شود که: سلیمان بن احمد بن الحسین آل عبدالجبار، کتابی در شرح «الباب الحادي عشر» علامه حلی در معا‎ف خمسه دارد که شرحی است نیکو و مبسوط[۱].

    این شرح دارای ویژگی‌هایی است که از مهم‎ترین آنها موارد ذیل را می‌توان برشمرد:

    1. سادگی و وضوح عبارات که از بارزترین ویژگی‌های آن است؛ نویسنده در نوشتن این اثر از حالت اطناب مملّ و اختصار مخلّ دوری کرده و شرح را به شکل منسجم با طبیعت عبارت در اصل متن علامه حلی نگاشته است.
    2. نویسنده، به‌قدر امکانش سعی کرده متعرض آرای بعضی از علما و محققان بزرگ این فن در مسائلی که محل اختلاف است، گردد و سپس آنچه از نظر خودش حق و صحیح است را بیان نماید.
    3. ارائه مبانی و نظرات دیگر مکاتب کلامی مانند اشاعره و معتزله و... و همچنین آرای حکما و فیلسوفان که این امر باعث می‌شود پژوهش حاضر با ارائه مکاتب متعدد، عمیق‎تر و اثرگذارتر شود.
    4. استشهاد به آیات کریمه و روایات شریفه در میان ارائه مباحث؛ این امر بحث را از حالت محض عقلانی خارج می‌کند و برای نمونه می‌توان به مباحثی که در فصل امامت کتاب مطرح شده است، اشاره کرد.
    5. نظم در ارائه مباحث شرح و دوری از تشویش و تعقید، با قرار دادن عناوین فرعی در مقدمه و هفت فصل در محتوای مطالب کتاب و بحث از مسائل مربوط به هر عنوان با مسائلی که با عبارت متن علامه حلی منسجم باشد و دربردارنده مسائل مربوط به آن مباحث باشد.
    6. نویسنده شرحش را در هماهنگی با عبارت متن در یک مقدمه و هفت فصل نگاشته است؛ او در مقدمه از وجوب شناخت اصول دین، در فصل اول از اثبات واجب الوجود، در فصل دوم از صفات ثبوتیه، در فصل سوم از صفات سلبیه، در فصل چهارم از عدل، در فصل پنجم از نبوت، در فصل ششم از امامت و در فصل هفتم از معاد بحث کرده است.[۲].

    فهرست موضوعات و فهارس عامه شامل فهرست‎های: آیات، احادیث و روایات، اشعار، اعلام، ادیان و فرق و مذاهب و طوایف، اماکن و مصادر تحقیق در آخر کتاب ذکر شده است.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص13
    2. ر.ک: همان، ص13-14

    منابع مقاله

    مقدمه کتاب.

    وابسته‌ها