ابن اعثم کوفی، محمد بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'فارسى' به 'فارسی') |
جز (added Category:مورّخان using HotCat) |
||
| (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR01398.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:NUR01398.jpg|بندانگشتی|ابن اعثم کوفی، محمد بن علی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type="authorName" | | ! نام!! data-type="authorName" |ابن اعثم کوفی، محمد بن علی | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
| data-type="authorOtherNames" | ابناعثم، اب‍وم‍ح‍م‍داح‍م‍دب‍ن‌ع‍ل‍ی | | data-type="authorOtherNames" | ابناعثم، اب‍وم‍ح‍م‍داح‍م‍دب‍ن‌ع‍ل‍ی | ||
اعثم کوفی | |||
کوفی، اعثم | کوفی، اعثم | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |علی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| data-type="authorWritings" |[[الفتوح]] | | data-type="authorWritings" |[[الفتوح]] | ||
[[فهارس کتاب | [[فهارس کتاب الفتوح]] | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" | | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE01398AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
''' | '''ابن اَعْثَم کوفى، ابومحمد احمد بن على معروف به ابن اعثم کوفى''' (متوفای 314ق /926م)، محدث، شاعر و مورخ شیعى. مؤلف کتاب تاریخی [[الفتوح]] | ||
== | ==ولادت== | ||
از زادگاه و تاریخ تولد و زندگانى وی آگاهى دقیقى در دست نیست. | از زادگاه و تاریخ تولد و زندگانى وی آگاهى دقیقى در دست نیست. | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
در نام و نسب وی نیز اختلاف | در نام و نسب وی نیز اختلاف کرده‌اند: یاقوت نام وی را احمد و برخى محمد آورده‌اند؛ همچنین لفظ اعثم را که لقب پدر او بوده است، گاهى دربارة خود ابن اعثم به کار برده‌اند. | ||
==مذهب== | ==مذهب== | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
آثار ابن اعثم که ذکر آنها در کتب تاریخى آمده، عبارتند از: | آثار ابن اعثم که ذکر آنها در کتب تاریخى آمده، عبارتند از: | ||
# الفتوح در تاریخ. این کتاب به نامهای تاریخ فتوح و فتوحات الشام نیز معرفى شده است. این کتاب یکى از اسناد مهم تاریخى صدر اسلام است که در آن، مؤلف از مورخان و محدثان بنامى مانند مداینى، واقدی، زهری، ابومخنف، ابن کلبى و چند راوی دیگر به عنوان منابع خود نام برده است. کتاب الفتوح از آن روی که مطالب مهمى دربارة حوادث عراق، فتح خراسان، ارمنستان، آذربایجان و همچنین جنگهای اعراب و خزرها و روابط بیزانس و اعراب دارد از اهمیت و اعتبار بسیاری برخوردار است. | # الفتوح در تاریخ. این کتاب به نامهای تاریخ فتوح و فتوحات الشام نیز معرفى شده است. این کتاب یکى از اسناد مهم تاریخى صدر اسلام است که در آن، مؤلف از مورخان و محدثان بنامى مانند مداینى، واقدی، زهری، ابومخنف، ابن کلبى و چند راوی دیگر به عنوان منابع خود نام برده است. کتاب الفتوح از آن روی که مطالب مهمى دربارة حوادث عراق، فتح خراسان، ارمنستان، آذربایجان و همچنین جنگهای اعراب و خزرها و روابط بیزانس و اعراب دارد از اهمیت و اعتبار بسیاری برخوردار است. | ||
# تاریخ. این کتاب به گفتة یاقوت به احتمال قریب به یقین ذیلى بر کتاب اول وی یعنى فتوح است. چون به تصریح ابن حجر، کتاب فتوح وی شامل حوادث سقیفة بنى ساعده تا زمان هارون الرشید است. به احتمال قوی حوادث پس از آن، یعنى از زمان مأمون (د218ق) تا المقتدر بالله ( | # تاریخ. این کتاب به گفتة یاقوت به احتمال قریب به یقین ذیلى بر کتاب اول وی یعنى فتوح است. چون به تصریح ابن حجر، کتاب فتوح وی شامل حوادث سقیفة بنى ساعده تا زمان هارون الرشید است. به احتمال قوی حوادث پس از آن، یعنى از زمان مأمون (د218ق) تا المقتدر بالله (متوفای 320ق) که در فتوح چاپ حیدرآباد آمده، باید همان ذیلى باشد که یاقوت از آن نام برده است. قسمتى از کتاب تاریخ ابن اعثم در 596ق به دستور یکى از بزرگان خوارزم و خراسان که نام وی مشخص نیست و با القاب قوام الدولة و الدین، حاتم الزمان از وی یاد شده، به وسیلة دو مترجم به فارسی ترجمه شده است. نام مترجمان را رضی‌الدین سیدالکتاب و مؤیدالدین ماثرنابادی گفته‌اند، اما در منابع در این باره اختلاف است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/711 رفیعی، علی، ج3، ص26]</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
رفیعی، علی، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374 | [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/711 رفیعی، علی، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374] | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
[[الفتوح/ترجمه]] | [[الفتوح/ترجمه]] | ||
[[جنگهای امام علی علیه‌السلام در پنج سال حکومت]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:عاشوراپژوهان]] | |||
[[رده:محدثان شیعه]] | |||
[[رده:شاعران]] | |||
[[رده:مورّخان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۴
| نام | ابن اعثم کوفی، محمد بن علی |
|---|---|
| نامهای دیگر | ابناعثم، اب‍وم‍ح‍م‍داح‍م‍دب‍ن‌ع‍ل‍ی
اعثم کوفی کوفی، اعثم |
| نام پدر | علی |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 314 ق یا 926 م |
| اساتید | |
| برخی آثار | الفتوح |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01398AUTHORCODE |
ابن اَعْثَم کوفى، ابومحمد احمد بن على معروف به ابن اعثم کوفى (متوفای 314ق /926م)، محدث، شاعر و مورخ شیعى. مؤلف کتاب تاریخی الفتوح
ولادت
از زادگاه و تاریخ تولد و زندگانى وی آگاهى دقیقى در دست نیست.
نسب
در نام و نسب وی نیز اختلاف کرده‌اند: یاقوت نام وی را احمد و برخى محمد آورده‌اند؛ همچنین لفظ اعثم را که لقب پدر او بوده است، گاهى دربارة خود ابن اعثم به کار برده‌اند.
مذهب
یاقوت او را مورخى شیعه دانسته که نزد اصحاب حدیث ضعیف شمرده شده و تصریح کرده که خود، کتاب ابن اعثم را دیده است، اما شوشتری او را شافعى مذهب و از ثقات متقدمین دانسته است. ابن اعثم شعر نیز مى سرود و یاقوت ابیاتى از اشعار او را که برای ابوالحسین بن سلامى بیهقى انشاء کرده، آورده است. ابن حجر شعر او را متوسط شمرده است.
آثار
آثار ابن اعثم که ذکر آنها در کتب تاریخى آمده، عبارتند از:
- الفتوح در تاریخ. این کتاب به نامهای تاریخ فتوح و فتوحات الشام نیز معرفى شده است. این کتاب یکى از اسناد مهم تاریخى صدر اسلام است که در آن، مؤلف از مورخان و محدثان بنامى مانند مداینى، واقدی، زهری، ابومخنف، ابن کلبى و چند راوی دیگر به عنوان منابع خود نام برده است. کتاب الفتوح از آن روی که مطالب مهمى دربارة حوادث عراق، فتح خراسان، ارمنستان، آذربایجان و همچنین جنگهای اعراب و خزرها و روابط بیزانس و اعراب دارد از اهمیت و اعتبار بسیاری برخوردار است.
- تاریخ. این کتاب به گفتة یاقوت به احتمال قریب به یقین ذیلى بر کتاب اول وی یعنى فتوح است. چون به تصریح ابن حجر، کتاب فتوح وی شامل حوادث سقیفة بنى ساعده تا زمان هارون الرشید است. به احتمال قوی حوادث پس از آن، یعنى از زمان مأمون (د218ق) تا المقتدر بالله (متوفای 320ق) که در فتوح چاپ حیدرآباد آمده، باید همان ذیلى باشد که یاقوت از آن نام برده است. قسمتى از کتاب تاریخ ابن اعثم در 596ق به دستور یکى از بزرگان خوارزم و خراسان که نام وی مشخص نیست و با القاب قوام الدولة و الدین، حاتم الزمان از وی یاد شده، به وسیلة دو مترجم به فارسی ترجمه شده است. نام مترجمان را رضی‌الدین سیدالکتاب و مؤیدالدین ماثرنابادی گفته‌اند، اما در منابع در این باره اختلاف است.[۱].