ابن عرفه، محمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ق' به 'ق') |
جز (جایگزینی متن - '<references/>↵==منابع مقاله==↵' به '<references/> ==منابع مقاله== ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR04153.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:NUR04153.jpg|بندانگشتی|ابن عرفه، محمد بن محمد]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابن عرفه، محمد بن محمد | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |محمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |717ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |تونس | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |803ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام | ||
ابوعبدالله محمد بن هارون | |||
محمد بن حسن زبيدى | |||
ابوعبدالله ابلى | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[تفسیر ابن عرفة]] | ||
[[رسالتان في المنطق]] | [[رسالتان في المنطق]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE04153AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ابن عرفه، ابوعبدالله محمد بن محمد ورعمّى''' (717 - 803ق)، فقيه مالكى در تونس در عهد حَفْصيان بوده است. | |||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
برخى، تولد او را در 717ق، نوشته‌اند. وى در تونس زاده شد و همان جا به تحصيل پرداخت. | برخى، تولد او را در 717ق، نوشته‌اند. وى در تونس زاده شد و همان جا به تحصيل پرداخت. | ||
== | ==اساتید== | ||
وی فقه را نزد ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام، ابوعبدالله محمد بن هارون، محمد بن حسن زبيدى، ابوعبدالله ابلى، محمد بن محمد بن حسین بن سَلَمه انصارى فراگرفت. [[صحيح بخارى]] و [[صحيح مسلم]] را از ابوعبدالله محمد بن جابر وادى آشى شنيد و از او روايت كرد و اجازه گرفت و قرائت را نيز از محمد بن محمد بن سلمه مذكور آموخت. | |||
وی فقه را نزد ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام، ابوعبدالله محمد بن هارون، محمد بن حسن زبيدى، ابوعبدالله ابلى، محمد بن محمد بن | |||
ابن فرحون كه به نظر مى‌رسد راجع به ابن عرفه به سبب نفوذ بسيارش در دربار تونس راه مبالغه پيموده، وى را سرآمد اقرانش در دانش‌هاى گوناگون دانسته است و [[سيوطى]] او را مجدّد سده 8ق، دانسته است. شهرت علمى وى باعث شد كه دانش‌پژوهان از اطراف و اكناف برای استفاده نزد او بيايند؛ تا آنجا كه نوشته‌اند كمتر عالم و قاضى‌اى در تونس در آن زمان مى‌توان يافت كه از ابن عرفه دانش نياموخته باشد. | |||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
از شاگردان معروف وى ابوالعباس احمد بن حسن بن قنفذ است كه به تصريح خود در 777ق، در جامع زيتونه در درس او شركت كرده است. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] نيز نوشته است كه ابن عرفه هنگامى كه در مكه بوده به وى اجازه نقل حديث داده است. وى شاگردان و | از شاگردان معروف وى ابوالعباس احمد بن حسن بن قنفذ است كه به تصريح خود در 777ق، در جامع زيتونه در درس او شركت كرده است. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] نيز نوشته است كه ابن عرفه هنگامى كه در مكه بوده به وى اجازه نقل حديث داده است. وى شاگردان و راویان ديگرى نيز داشت. در 750 يا 756ق، به امامت جامع زيتونه منصوب و در 772ق، به‌عنوان خطیب آنجا انتخاب شد و به افتا پرداخت. | ||
ابن عرفه در 792ق، هنگام سفر حج، در مصر مورد احترام ملك الظاهر قرار گرفت. [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] نوشته است كه در آن سال در قاهره با وى ملاقات كرده است. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] در رفتن حج و بازگشت به قاهره با وى هم‌سفر بوده و ابن عرفه به او و فرزندانش اجازه روايت داده است. او احتمالاً به اسكندريه نيز رفته است. ابن عرفه سرانجام در 793ق، به تونس بازگشت و 10 سال بعد در همان جا وفات يافت. | ابن عرفه در 792ق، هنگام سفر حج، در مصر مورد احترام ملك الظاهر قرار گرفت. [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] نوشته است كه در آن سال در قاهره با وى ملاقات كرده است. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] در رفتن حج و بازگشت به قاهره با وى هم‌سفر بوده و ابن عرفه به او و فرزندانش اجازه روايت داده است. او احتمالاً به اسكندريه نيز رفته است. ابن عرفه سرانجام در 793ق، به تونس بازگشت و 10 سال بعد در همان جا وفات يافت. | ||
از نكات قابل توجه درباره ابن عرفه، مخالفت شديد وى با [[ابن خلدون]] است كه به گفته | از نكات قابل توجه درباره ابن عرفه، مخالفت شديد وى با [[ابن خلدون]] است كه به گفته همین مورّخ به سبب حسادت به برترى علمى [[ابن خلدون]] بوده است. سرانجام ابن عرفه در مخالفت خود پافشارى كرد و در سعايت از [[ابن خلدون]] نزد سلطان با مخالفان وى هم‌داستان شد و توفيق نيافت. برخى اقوال فقهى وى را وزير سراج در «الحلل السندسية» گرد آورده است. او گاهى شعر نيز مى‌سروده و ابياتى از او را سخاوى، داوودى، ابن قاضى مكناسى و باباتنبكتى نقل كرده‌اند. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
ابن عرفه سرانجام در 793ق، به تونس بازگشت و 10 سال بعد در همان جا وفات يافت. | ابن عرفه سرانجام در 793ق، به تونس بازگشت و 10 سال بعد در همان جا وفات يافت<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2361 رفیعی، علی، ج 4، ص284]</ref>. | ||
==آثار== | |||
== | # الحدود الفقهية؛ | ||
# المختصر الكبير (در فقه مالكى كه تأليف آن را در 786ق، به انجام رسانيده است)؛ | |||
# الشامل (كه ظاهراً با المختصر الشامل في أصول‌الدين و مختصر في علم الكلام یکى است)؛ | |||
# الطرق الواضحة في عمل المناصحة.<br> | |||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | |||
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2361 رفیعی، علی، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377]. | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[تفسیر | [[تفسیر ابن عرفه]] | ||
[[رسالتان في المنطق]] | [[رسالتان في المنطق]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۳
| نام | ابن عرفه، محمد بن محمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | محمد |
| متولد | 717ق |
| محل تولد | تونس |
| رحلت | 803ق |
| اساتید | ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام
ابوعبدالله محمد بن هارون محمد بن حسن زبيدى ابوعبدالله ابلى |
| برخی آثار | تفسیر ابن عرفة |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04153AUTHORCODE |
ابن عرفه، ابوعبدالله محمد بن محمد ورعمّى (717 - 803ق)، فقيه مالكى در تونس در عهد حَفْصيان بوده است.
ولادت
برخى، تولد او را در 717ق، نوشته‌اند. وى در تونس زاده شد و همان جا به تحصيل پرداخت.
اساتید
وی فقه را نزد ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام، ابوعبدالله محمد بن هارون، محمد بن حسن زبيدى، ابوعبدالله ابلى، محمد بن محمد بن حسین بن سَلَمه انصارى فراگرفت. صحيح بخارى و صحيح مسلم را از ابوعبدالله محمد بن جابر وادى آشى شنيد و از او روايت كرد و اجازه گرفت و قرائت را نيز از محمد بن محمد بن سلمه مذكور آموخت.
ابن فرحون كه به نظر مى‌رسد راجع به ابن عرفه به سبب نفوذ بسيارش در دربار تونس راه مبالغه پيموده، وى را سرآمد اقرانش در دانش‌هاى گوناگون دانسته است و سيوطى او را مجدّد سده 8ق، دانسته است. شهرت علمى وى باعث شد كه دانش‌پژوهان از اطراف و اكناف برای استفاده نزد او بيايند؛ تا آنجا كه نوشته‌اند كمتر عالم و قاضى‌اى در تونس در آن زمان مى‌توان يافت كه از ابن عرفه دانش نياموخته باشد.
شاگردان
از شاگردان معروف وى ابوالعباس احمد بن حسن بن قنفذ است كه به تصريح خود در 777ق، در جامع زيتونه در درس او شركت كرده است. ابن حجر نيز نوشته است كه ابن عرفه هنگامى كه در مكه بوده به وى اجازه نقل حديث داده است. وى شاگردان و راویان ديگرى نيز داشت. در 750 يا 756ق، به امامت جامع زيتونه منصوب و در 772ق، به‌عنوان خطیب آنجا انتخاب شد و به افتا پرداخت.
ابن عرفه در 792ق، هنگام سفر حج، در مصر مورد احترام ملك الظاهر قرار گرفت. ابن جزرى نوشته است كه در آن سال در قاهره با وى ملاقات كرده است. ابن حجر در رفتن حج و بازگشت به قاهره با وى هم‌سفر بوده و ابن عرفه به او و فرزندانش اجازه روايت داده است. او احتمالاً به اسكندريه نيز رفته است. ابن عرفه سرانجام در 793ق، به تونس بازگشت و 10 سال بعد در همان جا وفات يافت.
از نكات قابل توجه درباره ابن عرفه، مخالفت شديد وى با ابن خلدون است كه به گفته همین مورّخ به سبب حسادت به برترى علمى ابن خلدون بوده است. سرانجام ابن عرفه در مخالفت خود پافشارى كرد و در سعايت از ابن خلدون نزد سلطان با مخالفان وى هم‌داستان شد و توفيق نيافت. برخى اقوال فقهى وى را وزير سراج در «الحلل السندسية» گرد آورده است. او گاهى شعر نيز مى‌سروده و ابياتى از او را سخاوى، داوودى، ابن قاضى مكناسى و باباتنبكتى نقل كرده‌اند.
وفات
ابن عرفه سرانجام در 793ق، به تونس بازگشت و 10 سال بعد در همان جا وفات يافت[۱].
آثار
- الحدود الفقهية؛
- المختصر الكبير (در فقه مالكى كه تأليف آن را در 786ق، به انجام رسانيده است)؛
- الشامل (كه ظاهراً با المختصر الشامل في أصول‌الدين و مختصر في علم الكلام یکى است)؛
- الطرق الواضحة في عمل المناصحة.