التعليقات (بوعلی): تفاوت میان نسخه‌ها
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '| پس از =↵| پیش از =↵}}↵↵↵'''' به '| پس از = | پیش از = }} '''') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابن‌س' به 'ابن س') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[ابن سینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده) | ||
[[بدوی، عبدالرحمن]] (محقق) | [[بدوی، عبدالرحمن]] (محقق) | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
اولین مطلبي كه بوعلی، در اين كتاب، به آن پرداخته است، حقيقت علم است كه به دنبال آن، علم واجب تعالي را تبيين كرده تا تفاوت علم واجب با علم موجودات ديگر، معين گردد. اين مطلب، آغازي شده برای بيان ديگر صفات واجب همچون اراده، عنايت، قدرت، حكمت و جود. | اولین مطلبي كه بوعلی، در اين كتاب، به آن پرداخته است، حقيقت علم است كه به دنبال آن، علم واجب تعالي را تبيين كرده تا تفاوت علم واجب با علم موجودات ديگر، معين گردد. اين مطلب، آغازي شده برای بيان ديگر صفات واجب همچون اراده، عنايت، قدرت، حكمت و جود. | ||
ذاتي بودن اراده واجب و غير ذاتي بودن اراده ما، به عنوان تفاوتي بين اراده ما و اراده واجب به شمار آمده است. [[ | ذاتي بودن اراده واجب و غير ذاتي بودن اراده ما، به عنوان تفاوتي بين اراده ما و اراده واجب به شمار آمده است. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، ممكنات را به سه دسته تقسيم كرده است كه عبارتند از: ممكنات علي الاطلاق، عقول و موجودات بالاضافة. او عدم را نيز به دو صورت عدم بالطبع و عدمي كه دارای نوعي وجود است، تقسيم نموده است. | ||
قوای نظريه و قوای عمليه نيز از تقسيمات قوای نفس شمرده شده‌اند. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، در مورد واجب‌الوجود به خواص ديگری نيز اشاره كرده است كه ما فهرست‌وار به بيان برخى از آنها مى‌پردازيم: بطلان جسمیت واجب، بساطت واجب، عدم علم به حقيقت واجب، عدم انقسام واجب و... | قوای نظريه و قوای عمليه نيز از تقسيمات قوای نفس شمرده شده‌اند. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، در مورد واجب‌الوجود به خواص ديگری نيز اشاره كرده است كه ما فهرست‌وار به بيان برخى از آنها مى‌پردازيم: بطلان جسمیت واجب، بساطت واجب، عدم علم به حقيقت واجب، عدم انقسام واجب و... | ||
مؤلف، در بخش ديگری از كتاب خود به احكام عدد پرداخته و در مورد نامتناهي بودن عدد، استدلال خاصی را بيان مى‌نمايد. [[ | مؤلف، در بخش ديگری از كتاب خود به احكام عدد پرداخته و در مورد نامتناهي بودن عدد، استدلال خاصی را بيان مى‌نمايد. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، از جمله تعريفاتي را كه ارائه نموده است، تعريف وضع، متي، أين، زمان و كيف است. | ||
در ادامه، درباره اسباب اجابت دعا، رابطه بين قدرت و اختيار واجب، انحصار كمالات انسان در علم و عمل و... سخن گفته است. | در ادامه، درباره اسباب اجابت دعا، رابطه بين قدرت و اختيار واجب، انحصار كمالات انسان در علم و عمل و... سخن گفته است. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
درباره اينكه آيا جسم در هوا دچار تغيّر مى‌گردد يا نه، به كلامي از ذيمقراطيس اشاره شده كه وي قائل به عدم تغير اجسام در هوا مى‌باشد. | درباره اينكه آيا جسم در هوا دچار تغيّر مى‌گردد يا نه، به كلامي از ذيمقراطيس اشاره شده كه وي قائل به عدم تغير اجسام در هوا مى‌باشد. | ||
از آن‌جا كه هيولا من حيث هي مستعد شيء است، فلذا تفاوت بين هيولا و استعداد، از نظر [[ | از آن‌جا كه هيولا من حيث هي مستعد شيء است، فلذا تفاوت بين هيولا و استعداد، از نظر [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] دور نمانده و به بيان تفاوت آن دو پرداخته است. | ||
تشخص را، به اختصاص داشتن شيء به صفتي غير مشترك، معنا مى‌كند. بعد از اين مطالب حاشيه‌اي، مؤلف، دوباره به بحث از واجب بازگشته و براهین اثبات واجب را به همراه بيان پاره‌ای از صفات او عرضه مى‌نمايد. | تشخص را، به اختصاص داشتن شيء به صفتي غير مشترك، معنا مى‌كند. بعد از اين مطالب حاشيه‌اي، مؤلف، دوباره به بحث از واجب بازگشته و براهین اثبات واجب را به همراه بيان پاره‌ای از صفات او عرضه مى‌نمايد. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
رسيدن موجودات به كمال، مقتضای حكمت الهي بيان شده و اينكه آيا نفوس ناقصه به هنگام مفارقت، به سمت كمال خواهند رفت يا نه، نامعلوم تلقى شده است. از جمله مباحث درخور توجه، کیفیت حدوث كثرات از صادر اول است در عين واحد بودنش. | رسيدن موجودات به كمال، مقتضای حكمت الهي بيان شده و اينكه آيا نفوس ناقصه به هنگام مفارقت، به سمت كمال خواهند رفت يا نه، نامعلوم تلقى شده است. از جمله مباحث درخور توجه، کیفیت حدوث كثرات از صادر اول است در عين واحد بودنش. | ||
[[ | [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، بحثی مبسوط نيز در مورد افلاك و حركت آنها دارد، سپس وارد پاره‌ای مباحث اعتقادي، همچون حقيقت ثواب و عقاب شده است. | ||
آنچه از مطالعه اين كتاب به دست مى‌آيد، اين است كه مباحثش، مباحثی مطروحه از جانب بوعلی بوده است كه به خاطر اهميتش، توسط بهمنيار، مكتوب شده، اما هيچ اقدامي در راستای تنظيم و دسته‌بندی مطالب صورت نگرفته است و به همين جهت، مباحث، پراكنده و در جاهای مختلف، آورده شده است. | آنچه از مطالعه اين كتاب به دست مى‌آيد، اين است كه مباحثش، مباحثی مطروحه از جانب بوعلی بوده است كه به خاطر اهميتش، توسط بهمنيار، مكتوب شده، اما هيچ اقدامي در راستای تنظيم و دسته‌بندی مطالب صورت نگرفته است و به همين جهت، مباحث، پراكنده و در جاهای مختلف، آورده شده است. | ||