المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعي

المصباح المنیر في غریب الشرح الکبیر للرافعي

نام کتاب	المصباح المنیر في غریب الشرح الکبیر للرافعي
نام های دیگر کتاب	الوجیز. شرح فتح العزیز فی شرح الوجیز
پدیدآورندگان	غزالی، محمد بن محمد (نويسنده) رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد (نويسنده) فیومی، احمد بن محمد (نويسنده)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏175‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏غ‎‏4‎‏ ‎‏و‎‏30247
موضوع	احادیث اهل سنت رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، - 623ق. فتح العزیز فی شرح الوجیز - واژه نامه‏ها زبان عربی - واژه نامه‎ها غزالی، محمد بن محمد، 450 - 505ق. الوجیز - نقد و تفسیر فقه شافعی - قرن 5ق. - واژه نامه‏ها
ناشر	موسسة دار الهجرة
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1414 هـ.ق
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE2092AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

«المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى» اثر احمد بن محمد مقرى فيومى، يك فرهنگ لغت عربى به عربى است كه مولف آن به صورت گزينشى در انتخاب واژگان عمل كرده است. وى در اين اثر، كلمات غريب شرح الوجيز رافعى را جمع‌آورى كرده و تعدادى از لغات و الفاظ مشتبهه به آن اضافه كرده است. مولف در اين كار از هفتاد كتاب كمك گرفته است و در سال 734ق آن را به اتمام رسانده است.

گزينش لغات خاص و بررسى كامل هر لغت، باعث شده حجم كتاب، كم باشد و كتاب لغات محدودى را دربر گيرد و كسانى بتوانند از اين كتاب استفاده كنند كه بر ادبيات عرب تسلط كامل داشته باشند.

ساختار

كتاب در يك جلد و بر اساس حروف الفبا (با توجه به حروف اصلى كلمه)، و رعايت ترتيب حروف اصلى (فاء الفعل، عين الفعل، لام الفعل) تدوين شده است. وى در اسامى، ابتدا واژگانى را كه مكسور الاول هستند ذكر كرده، سپس مضموم الاول در پايان مفتوح الاول را ترجمه نموده است و افعال را نيز به ترتيب رايج طبق وزنشان مرتب و ترجمه نموده است.

در ترتيب كتاب، كلمات رباعى و خماسى را همراه با كلمات ثلاثى ذكر كرده است؛ البته مولف در اين كار سعى كرده كه بين حروف كلمات رباعى و خماسى با ثلاثى اتحادى در حروف اصليشان ايجاد كند؛ مثلاً «برقع» را همراه با «برق» آورده است؛ زيرا برقع از جهات حروف با برق متفق است. وى احاديث بسيارى به عنوان شاهد مثال در كتاب ذكر مى‌كند.

مولف در بسيارى از موارد شرح لغوى كلمه را رها كرده و به بررسى معناى فقهى آن پرداخته است، همچنين طرح بعضى مسائل فقه اللغه و مباحث ادبى را نيز در قسمت‌هاى مختلف كتاب ذكر كرده است. لازم به ذكر است كه توجه به تذكير و تأنيث و سعى در ذكر جمع‌هاى اسامى در كتاب قابل توجه است و دلالت بر دقت مولف مى‌كند.== گزارش محتوا==

مولف در مقدمه سبب تاليف كتاب و روش تاليف خود را با مثالهايى بيان كرده است. سپس وارد متن كتاب مى‌شود كه با حرف الف شروع كرده است و هر حرف را با نام كتاب ذكر و به تعداد حروف عربى كه 28 حرف مى‌باشد كتاب ذكر كرده است. لازم به ذكر است كه قبل از ذكر حرف آخر يعنى حرف ياء بابى به نام «باب لا» ذكر كره كه در آن به معانى مختلف آن پرداخته است. سپس به «باب ياء» پرداخته و در پايان خاتمه‌اى نسبتاً طولانى ذكر كرده كه در آن به برخى از قواعد زبان عربى پرداخته است كه دلالت بر دقت مولف مى‌كند.

مولف در خاتمه كتاب تعدادى از مباحث ادبى را در ضمن فصل‌هايى مورد بحث قرار داده است.

منابع مقاله

1-مقدمه و متن كتاب.

كتاب فقه اللغة، محمد ملكى نهاوندى، ص92.

پیوندها

مطالعه کتاب المصباح المنیر في غریب الشرح الکبیر للرافعي در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور