المعمرين من العرب و طرف من أخبارهم و ما نصحوا به في حياتهم و ما قالوه في منتهى أعمارهم

المعمرين من العرب و طرف من أخبارهم و ما نصحوا به في حياتهم و ما قالوه في منتهى أعمارهم
پدیدآوران	ابو حاتم سجستانی، سهل بن محمد (نويسنده) سلیم، محمد ابراهیم (محقق)
ناشر	دار الطلائع
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	1413ق - 1993م
چاپ	1
شابک	‎977-5375-48-7
موضوع	کشورهای عربی - زندگی فرهنگی - کشورهای عربی - سالمندان
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	6م3س 36/8 DS
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

كتاب المعمرين من العرب و طرف من أخبارهم و ما نصحوا به في حياتهم و ما قالوه في منتهى أعمارهم، تألیف مقری، قرآن‌پژوه و ادیب بصری، سهل بن محمد بن عثمان بن یزید جُشَمی، معروف به ابوحاتم سجستانی، (درگذشته 255ق)، تعداد 110 نفر از عرب‌هایی را می‌شناساند که زندگانی طولانی داشتند و بخشی از حوادث زندگی آنها و نصایح و وصیت‌هایشان را بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر مصری، محمد ابراهیم سلیم، این اثر را تحقیق کرده و برای آن مقدمه نوشته و تعلیقه‌هایی بر آن افزوده است. کتاب حاضر در نزد برخی از اندیشوران، به نام كتاب النصائح نامیده شده است؛ زیرا پند و اندرزهای فراوانی در آن وجود دارد.

مُعَمَّر کیست؟

هرچند هرکسی که عمری طولانی داشته باشد، از نظر لغوی، «مُعَمَّر» شمرده می‌شود، ولی عرب فقط کسی را که 120 سال یا بیشتر زندگی کرده باشد، با این وصف، معرفی می‌کند.

هدف و روش

• متأسفانه ابوحاتم سجستانی، بدون مقدمه وارد اصل بحث شده است و در نتیجه دیدگاه او در مورد اهداف، روش و چگونگی‌های نگارش اثر حاضر پنهان مانده است.
• محمد ابراهیم سلیم، کتاب حاضر را «سفارش‌های پیران» و «چراغ‌های راهنمای زندگی»، دانسته و افزوده است: و چقدر ما به این نصیحت‌های برآمده از تجربه‌ها نیاز داریم؛ تجربه‌هایی که گوهر راستی و ژرف‌نگری دارد. پس بیایید نامه پیران را بخوانید و با جاودانگان زندگی کنید.

ساختار و محتوا

این اثر، بدون تقسیم به فصل و مانند آن، با این روایت آغاز شده است: خضر(ع) - که اسمش خضرون بن قابیل بن آدم(ع) است - در بین فرزندان آدم(ع)، طولانی‌ترین عمر را دارد و با این سخن پایان یافته است که گفته‌اند: ذوالاصبع عدوانی (حُرّثان بن محرّث) 300 سال در این دنیا زندگی کرد و سرانجام کارش به جایی رسید که گفت:

أصبحتُ شيخاً أری الشخصين أربعةً		و الشخصَ شخصين لما مَسَّني الكبر
لا أسمع الصوت حتّی أستدير له		ليلاً و إن هو ناغاني به القمر

.

ترجمه: چنان پیر شده‌ام که دو نفر را چهار تا می‌بینم و از فرط سال‌خوردگی، یک نفر را دو تا می‌پندارم! صدا را در شبانگاه [که فضا آرام است و صدا را به‌راحتی می‌شود شنید] نمی‌شنوم تا به‌سوی آن بچرخم (و به آن رو کنم)، گرچه آن صدا صدایی باشد که ماه آن را در گوش من نجوا کند.

نمونه مباحث

• راویان اخبار نقل کرده‌اند که اکثم بن صیفی 330 سال زندگی کرد و رسالت اسلام را نیز دید. گویند زمانی که اکثم شنید پیامبر(ص) دین جدیدی آورده است، پسرش حبیش را فرستاد که بررسی کند و خبر دقیق بیاورد و به او گفت: پسر عزیزم من به تو سفارش‌هایی دارم، از الآن تا زمانی که برگردی به آن عمل کن. حکایت طولانی است و خلاصه، فرزند اکثم برگشت و از سوی پیامبر(ص) نامه آورد: «أحمدُ إليك اللهَ الذي لا إله إلّا هو. إنَّ اللهَ أمرني أن أقولَ لا إله إلّا الله»؛ یعنی: در نزد تو خدا را ستایش کنم که جز او خدایی نیست و خدا به من فرمان داده است که چنین بگویم.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.