المهدي المنتظر من ولد الإمام الحسن أم الإمام الحسين؟ (صلوات‌الله‌عليهم‌جمیعا)

المهدي المنتظر من ولد الإمام الحسن أم الإمام الحسین؟ (صلوات‌الله‌علیهم أجمعین)
پدیدآوران	فتلاوی، مهدی حمد (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	رساله علمیه کتبها الشیخ مهدی حمد الفتلاوی جوابا علی سوال الاستاذ احمد عثمان ابوالمجد من القاهره
ناشر	دار المحجة البيضاء
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1421 ق
چاپ	1
موضوع	مهدویت مهدویت - انتظار - احادیث مهدویت - انتظار - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏224‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏ف‎‏2‎‏م‎‏9*
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

المهدى المنتظر من ولد الامام الحسن(ع) ام الامام الحسين(ع) اثر مهدى حمد فتلاوى درباره تبارشناسى حضرت مهدى(عج) و اثبات نسب آن حضرت بوده كه به زبان عربى و در سال 1342ق نوشته شده است.

انگيزه مؤلف، علاوه بر پاسخ دادن به پرسش استادش احمد عثمان ابوالمجد پيرامون نسب حضرت مهدى(عج)، تشريح اين مسأله و بستن باب شبهات در مورد آن مى‌باشد.

ساختار

كتاب با مقدمه مؤلف در بيان انگيزه تأليف آغاز و مطالب در پنج بخش، ارائه گرديده است.

نويسنده با استناد به منابع حديثى و تاريخى شيعه اماميه و عامه، در صدد است كه اثبات كند حضرت مهدى(عج) از نوادگان امام حسين(ع) و پيامبر خدا(ص) مى‌باشد.

نويسنده در پايان، ديدگاه برخى از علماى اهل سنت را مبنى بر اين كه پدر امام زمان(عج) عبدالله نام دارد، بى‌اساس شمرده و آن را ساخته عباسيان به ويژه محمد بن عبدالله ملقب به مهدى، سومين خليفه عباسى دانسته است.

گزارش محتوا

نويسنده در بخش اول، به اين نكته اشاره كرده است كه طمع كنندگان در زعامت امت اسلامى و قاصبان خلافت پيامبر(ص)، همواره سعى در گمراهى مردم از موضوع مهدويت داشته و حتى خلافاى اموى و مخصوصا معاويه، مهدى(عج) را همان عيسى بن مريم(عج) معرفى مى‌كردند، تا بدين وسيله فكر مهدى(عج) را در انديشه اسلامى از بين ببرند. در اين رابطه به سخنان معاويه در انكار مهدى و احتجاجات ابن عباس عليه وى اشاره شده است.

در دوم، ادعاى برخى مبنى بر اين كه مهدى(عج) از اولاد محمد بن عبدالله حسنى است، به نقل از كتاب «مقاتل الطالبيين»، نوشته ابوالفرج اصفهانى نقل و بررسى شده است.

مورخين عباسى سعى داشتند تا بعد از اين كه بنى‌عباس بر عليه امويان قيام نمودند، چنين وانمود كنند كه مهدى(عج) از اولاد دومين خليفه عباسى، ابوجعفر منصور دوانيقى است و لذا به فرزند او لقب مهدى داده و مدعى شدند كه او امام منتظَر و همان كسى است كه در روايات به قيام وى و برپايى حكومت عادلانه به دست او، بشارت داده شده است. اين امر در سوم مورد بررسى قرار گرفته است.

نويسنده، قيام محمد بن عبدالله حسنى در منطقه ابواء عليه امويان را دليل شهرت وى به مهدى موعود(عج) دانسته و احتمال داده احاديثى كه در آن‌ها تصريح شده مهدى(عج) از اولاد امام حسن(ع) است، ساخته شده پيروان وى باشد و لذا در چهارم، دلايل قائلين به اين قول را به نقل از كتاب «المنار المنيف» ابن قيم جوزى، نقل و بررسى كرده است. اين دلايل عبارتند از:

1. روايتى از اميرالمؤمنين(ع) كه آن حضرت به امام حسن(ع) اشاره كرده و فرموده است، از صلب وى كسى هم نام رسول‌الله(ص) متولد شده و زمين را مملو از عدل و داد خواهد كرد. نويسنده پس از بررسى سند اين روايت، آن را ضعيف دانسته است.
2. قول ابن قيم جوزى مبنى بر اين كه: در بودن مهدى(عج) از اولاد امام حسن(ع)، سرى نهفته است و آن اين كه آن حضرت براى خدا خلافت را ترك نمود و لذا خداوند در صلب ايشان، فرزندى قرار داد كه خلافت حقه را برعهده داشته و زمين را مملو از عدل خواهد كرد. نويسنده در رد اين ادعا، قول علامه بزنجى را نقل و بررسى كرده است.

پنجم، در شش قسمت زير، ادله قائلين به اين كه مهدى(عج) از اولاد امام حسين(ع) مى‌باشد را، بررسى كرده است:

1. احاديث نبوى كه به اين مطلب تصريح كرده‌اند. در اين رابطه به ده روايت اشاره شده است.
2. احاديث ائمه(ع) كه نويسنده معتقد است ايشان به اين كه مهدى(ع) از اولاد چه كسى است آگاه‌ترند.
3. شهادت مورخين كه همگى به ولادت ائمه دوازده‌گانه از اهل‌بيت(ع) رسول خدا(ص) تصريح كرده و به اين مطلب اعتراف دارند كه حضرت مهدى(عج) از نسل امام حسين(ع) مى‌باشد. در اين رابطه به قول مورخانى؛ از قبيل: ابن اثير، ابن مسعودى، ابن شحنه، قرمانى، ابن وردى، ابن خلدون، البافعى، ابوالفداء، السويدى، ابن خلكان و ابن ازرق اشاره شده است.
4. شهادت تاريخ به اين كه آن نه نفرى كه در روايات به آن‌ها اشاره شده كه متصدى امامت و مرجعيت در علم، فقه، حديث، حكمت و رهبرى امت اسلامى خواهند شد، از اولاد امام حسين(ع) بوده‌اند نه امام حسن(ع).
5. شهادت و اعتراف علماى اهل سنت به اين كه حضرت مهدى(عج)، فرزند امام حسن عسکری(ع) كه از اولاد امام حسين(ع) مى‌باشد، در سنه 255ق به دنيا آمده است. علامه نورالدين حنفى در «شواهد النبوه»، حافظ ذهبى در «العبر»، محمد مبين هندى حنفى در «وسيله النجاه»، مخزومى رافعى در «صحاح الاخبار»، عبدالوهاب شعرانى در «اليواقيت و الجواهر»، علامه ابن‌طولون دمشقى در «الشذرات الذهبيه في تراجم الاثنی‌عشر يه»، ابن حجرهيثمى در «الصواعق المحرقه»، علامه حمزاوى در «مشارق الانوار» و ده‌ها عالم ديگر؛ از جمله اين علما مى‌باشند.
6. شهادت و اتفاق تمامى علماى اماميه بر اين مطلب.

در پايان، نويسنده توجه به اين نكته را حائز اهميت دانسته كه مورخين، تاريخ ولادت فرزند امام حسن عسکری(ع) را ذكر كرده، اما هيچ يك از آن‌ها، به تاريخ وفات و سرگذشت وى كه در نوع خود شخصيتى ممتاز و استثنايى است، اشاره‌اى ندارند؛ در حالى كه در علم رجال و شخصيت شناسى، معمولا تاريخ ولادت اشخاص مورد اختلاف است، نه تاريخ وفات و سرگذشت ايشان.

وضعيت كتاب

فهرست آيات، روايات، اسامى روايان احاديث، منابع مورد استفاده مؤلف و موضوعات، در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها به ذكر منابع و توضيح برخى كلمات و عبارات متن پرداخته است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن كتاب.
2. پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى (عليه‌السلام) و مهدويت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانى اسلامى مرجع، ج1 ص466.