الهی قمشه‌ای، مهدی

مهدی الهی قمشه‎ای مهدی الهی قمشه‎ای از علمای شیعه، مترجم قرآن و از اساتید دانشگاه الهیات دانشگاه تهران بود. او در حکمت و فلسفه و عرفان و فقه و اصول و تفسیر، دانش داشت و دارای طبع لطیف و خط خوشی هم بود.

الهي قمشه‎اي، مهدي
نام الهي قمشه‌اي، مهدي
نام های دیگر ال‍ه‍ي‌ ق‍م‍ش‍ه‌اي‌، م‍ح‍ي ‌ال‍دي‍ن‌ م‍ه‍دي

ق‍م‍ش‍ه‌اي‌، م‍ه‍دي‌

ال‍ه‍ي‌ ق‍م‍ش‍ه‌اي‌، م‍ح‍م‍د م‍ه‍دي‌

ال‍ه‍ي‌ ق‍م‍ش‍ه‌اي‌، م‍ح‍م‍د

نام پدر
متولد 1280ش
محل تولد
رحلت 1352ش / 1393ق / 1973م
اساتید
برخی آثار صحيفه سجاديه /نوع اثر:کتاب /نقش:مترجم

منظومه نغمه حسيني /نوع اثر:کتاب /نقش:نويسنده


کد مولف AUTHORCODE02856AUTHORCODE

زیست‎نامه

میرزا مهدی الهی قمشه‎ای معروف به محی‎الدین، فرزند میرزا ابوالحسن از علمای تهران بود که در سال 1322 در قمشه اصفهان (شهرضا) به دنیا آمد.[۱] در اشعارش به الهی تخلص می‎کرد. اصالتاً از سادات بحرین بود و نیاکانش در زمان نادرشاه از بحرین به قمشه آمدند و در آنجا مقیم شدند. لذا به الهی قمشه‎ای مشهور بود. علامه حسن‎زاده از زبان او می‎نویسد: «بارها به این بنده می‎فرمود که من اصلاً، از سادات بحرینم ولی چون در کسوت متعارف فعلی که اختصاص به شیخ دارد شناخته شده‎ام از تبدیل عمامه سفید به سیاه خودداری می‎کنم»[۲] او اکثر تابستان‎ها برای زیارت به مشهد می‎رفت.[۳]

وفات

میرزا مهدی الهی، در شب سه‎شنبه دوازدهم ربیع‎الثانی 1393 قمری مطابق با 25 اردیبهشت 1325 شمسی از دنیا رفت. صبح روز قبلش درسش را برگزار کرده بود و آثاری از بیماری در وی نبود. جنازه‎اش را به قم حمل و در وادی‎السلام این شهر دفن کردند.[۴] علامه طباطبایی در خاک‎سپاری میرزا مهدی الهی بسیار گریست.[۵]

اطلاعات علمی

اساتید و سفرهای علمی

وی دروس ابتدایی و سطوح نهایی را در فقه و اصول از علما و حکمای قمشه و اصفهان فرا گرفت و از آنجا به مشهد سفر کرد. در مشهد از اساتید بنام آنجا مانند آقابزرگ حکیم، حاج‎آقا حسین قمی، میرزا مهدی اصفهانی و آیت‎الله برسی و... بهره برد. او پس از مشهد به تهران رفت و در دانشکده الهیات و دانشگاه تهران به تدریس فلسفه و حکمت و سایر علوم پرداخت.[۶] از دیگر اساتید او می‎توان شیخ اسدالله یزدی، ملا محمدعلی معروف به حاجی فاضل، محمدهادی فرزانه قمشه‎ای و... را نام برد.[۷] او خط را از میرخانی تعلیم می‎گرفت.[۸] وی در شب‎های جمعه جلسه درس تفسیر داشت.[۹] و کتاب قانون بوعلی را هم در تهران تدریس می‎کرد. [۱۰] طبع لطیف او باعث سرایش دیوان اشعار او شده است.

شاگردان

حسن حسن‎زاده آملی؛ عبدالله جوادی آملی؛ ربانی تربتی؛ سید ابوالحسن رفیعی قزوین؛ دکتر محمد انور؛ کاظم مدیر شانه‎چی؛ مسید محمدباقر حجتی؛ محمدباقر محقق؛ عبدالرحیم ملکیان.[۱۱]


آثار

ترجمه

ترجمه آزاد و خلاصه تفسیر قرآن کریم؛ ترجمه آزاد مفاتیح‎الجنان شیخ عباس قمی؛ ترجمه و شرح صحیفه سجادیه[۱۲]

تألیف

حکمت الهی در دو جلد کلیات دیوان الهی (شامل نغمه الهی، نغمه حسینی، نغمه عشاق) توحید هوشمندان (ترجمه و شرح فصوص فارابی)[۱۳] تصحیح تفسیر ابوالفتوح رازی و تعلیقات بر آن[۱۴] تصحیح دوبیتی‎های باباطاهر[۱۵]

پانویس

  1. ر.ک: شریف رازی، محمد، ج8، ص108
  2. ر.ک: حسن‎زاده آملی، حسن، ص83
  3. ر.ک: همان، ص86
  4. ر.ک: همان، ص92-93
  5. ر.ک: همان، ص91
  6. ر.ک: شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج8، ص108
  7. ر.ک: حسن‎زاده آملی، نامه‎ها برنامه‎ها، ص84
  8. ر.ک: همان، ص88
  9. ر.ک: همان، ص84
  10. ر.ک: همان، ص85
  11. ر.ک: سایت راسخون
  12. ر.ک: شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج8، ص109
  13. ر.ک: همان
  14. ر.ک: حسن‎زاده آملی، نامه‎ها برنامه‎ها، ص84
  15. ر.ک: همان، ص88

منابع مقاله

شریف رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، کتاب‎فروشی اسلامیه، تهران، 1352 ش. حسن‎زاده آملی، حسن، نامه‎ها برنامه‎ها، الف لام میم، قم، 1386 ش. پایگاه اینترنتی راسخون به آدرس: http://rasekhoon.net/article/show/156510