تاريخ التشيع في سامراء: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '== گزارش محتوا ==' به '==گزارش محتوا==')
    جز (جایگزینی متن - '.↵↵↵↵رده:کتاب‌شناسی' به '. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی')
     
    (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۴: خط ۴:
    | عنوان‌های دیگر =
    | عنوان‌های دیگر =
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[بلداوی، ایاد عیدان]] (نويسنده)
    [[بلداوی، ایاد عیدان]] (نویسنده)
    | زبان =عربی
    | زبان =عربی
    | کد کنگره =
    | کد کنگره =
    خط ۱۰: خط ۱۰:


    | ناشر =  
    | ناشر =  
    موسسة البلداوی الثقافیة للطباعة و النشر
    مؤسسة البلداوی الثقافیة للطباعة و النشر
    | مکان نشر =بغداد - عراق
    | مکان نشر =بغداد - عراق
    | سال نشر = 1429 ق یا 2008 م
    | سال نشر = 1429 ق یا 2008 م
    خط ۱۷: خط ۱۷:
    | چاپ =1
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =17282
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =23041
    | کتابخوان همراه نور =23041
    | کد پدیدآور =
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پس از =
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
    '''تاريخ التشيّع في سامراء'''، تأليف إياد عيدان البلداوى از جمله آثار تاريخ‌نگارى محلى است كه به بررسى تاريخ تشيع در سامراء پرداخته است. اين اثر در يك جلد، به زبان عربى نگارش شده و در سال 1429ق، به اتمام رسيده است؛ لذا حاوى اطلاعات خوبى درباره تاريخ سامراء در سال‌هاى اخير است.
    '''تاريخ التشيّع في سامراء'''، تأليف إياد عيدان البلداوى از جمله آثار تاريخ‌نگارى محلى است كه به بررسى تاريخ تشيع در سامراء پرداخته است. اين اثر در يك جلد، به زبان عربى نگارش شده و در سال 1429ق، به اتمام رسيده است؛ لذا حاوى اطلاعات خوبى درباره تاريخ سامراء در سال‌هاى اخير است.


    نويسنده، كتاب را با انگيزه اجابت دعوت پيامبر(ص) در مودّت و دوستى عترت آن حضرت و برخوردارى از شفاعت اهل‌بيت(ع) نوشته است.<ref>مقدمه، ص5</ref>
    نویسنده، كتاب را با انگيزه اجابت دعوت پيامبر(ص) در مودّت و دوستى عترت آن حضرت و برخوردارى از شفاعت اهل‌بيت(ع) نوشته است.<ref>مقدمه، ص5</ref>


    == ساختار ==
    ==ساختار==
    كتاب، فاقد تبويب و فصل‌بندى بوده و مشتمل بر يك مقدمه و ارائه مطالب در ضمن عناوين متعددى است.
    كتاب، فاقد تبويب و فصل‌بندى بوده و مشتمل بر يك مقدمه و ارائه مطالب در ضمن عناوين متعددى است.


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    نويسنده در مقدمه كتاب، به تفسير آيات و تعدادى از احاديث شريفى كه از بزرگان علماى اهل سنت در شأن اهل‌بيت(ع) نقل شده اشاره كرده است.<ref>مقدمه، ص5</ref>
    نویسنده در مقدمه كتاب، به تفسير آيات و تعدادى از احاديث شريفى كه از بزرگان علماى اهل سنت در شأن اهل‌بيت(ع) نقل شده اشاره كرده است.<ref>مقدمه، ص5</ref>


    گزارش مباحث كتاب به‌طور خلاصه بدين‌ترتيب است:
    گزارش مباحث كتاب به‌طور خلاصه بدين‌ترتيب است:


    #اولين بحث كتاب به نام‌گذارى سامراء اختصاص دارد. صاحب المعجم، نام سامراء را برگرفته از «سام راه» دانسته؛ چراكه سام بن نوح(ع) پس از خروج از كشتى آن را بنا كرد؛ بدان‌جهت كه آن منطقه داراى هواى پاك، فضائى باز و آبى گوارا بود و گروهى از يهود كه به آنها سامرى مى‌گفتند، در اين منطقه مسكن گزيدند و لذا سامرا ناميده شد.<ref>متن كتاب، ص7</ref>ذكر گزارشات جهان‌گردانى چون [[ابن جبیر، محمد بن احمد|ابن جبير]] و [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] و اقوال ديگر مورخين از ديگر مباحث اين بخش از كتاب است.<ref>متن كتاب، ص8 - 9</ref>
    #اولين بحث كتاب به نام‌گذارى سامراء اختصاص دارد. صاحب المعجم، نام سامراء را برگرفته از «سام راه» دانسته؛ چراكه سام بن نوح(ع) پس از خروج از كشتى آن را بنا كرد؛ بدان‌جهت كه آن منطقه داراى هواى پاک، فضائى باز و آبى گوارا بود و گروهى از يهود كه به آنها سامرى مى‌گفتند، در اين منطقه مسكن گزيدند و لذا سامرا ناميده شد.<ref>متن كتاب، ص7</ref>ذكر گزارشات جهان‌گردانى چون [[ابن جبیر، محمد بن احمد|ابن جبير]] و [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] و اقوال ديگر مورخين از ديگر مباحث اين بخش از كتاب است.<ref>متن كتاب، ص8 - 9</ref>
    #امروزه شرافت سامراء به بركت وجود مرقد مطهر امام هادى و [[امام حسن عسکری(ع)]] در آنجاست و لذا شرح مختصرى از زندگانى، اشعار شعرا و علما در شأن آن بزرگواران و 20 حكمت آموزنده از آن دو امام همام در دو بخش مجزا زينت‌بخش كتاب شده است.<ref>همان، ص10 - 17</ref>
    #امروزه شرافت سامراء به بركت وجود مرقد مطهر امام هادى و [[امام حسن عسکری(ع)]] در آنجاست و لذا شرح مختصرى از زندگانى، اشعار شعرا و علما در شأن آن بزرگواران و 20 حكمت آموزنده از آن دو امام همام در دو بخش مجزا زينت‌بخش كتاب شده است.<ref>همان، ص10 - 17</ref>
    #ولادت امام زمان(عج) در سامراء واقع شده است. نويسنده به تعدادى از روايات درباره ولادت آن حضرت اشاره كرده است. وى تأكيد مى‌كند كه 65 روايت از طريق اهل سنت نقل شده كه تصريح به ولادت آن حضرت و اينكه فرزند [[امام حسن عسکری(ع)]] بوده، دارند.<ref>همان، ص18</ref>
    #ولادت امام زمان(عج) در سامراء واقع شده است. نویسنده به تعدادى از روايات درباره ولادت آن حضرت اشاره كرده است. وى تأكيد مى‌كند كه 65 روايت از طريق اهل سنت نقل شده كه تصريح به ولادت آن حضرت و اينكه فرزند [[امام حسن عسکری(ع)]] بوده، دارند.<ref>همان، ص18</ref>
    #نويسنده در ذيل عنوان «سامراء در شعر عربى»، اشعارى را از ابن حماد بصرى، [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]](ره)، عضدالدوله بويهى و ديگران گرد آورده است.<ref>همان، ص21 - 23</ref>
    #نویسنده در ذيل عنوان «سامراء در شعر عربى»، اشعارى را از ابن حماد بصرى، [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]](ره)، عضدالدوله بويهى و ديگران گرد آورده است.<ref>همان، ص21 - 23</ref>
    #تعداد زيادى از بزرگان شيعه در سامراء و توسط امامين عسكريين(ع) تربيت يافته‌اند كه نويسنده تعداد آنها را 200 تن دانسته كه نقش مهمى در نشر احاديت اهل‌بيت(ع) داشته‌اند.<ref>همان، ص24</ref>نويسنده، شرح حال مختصرى از 38 تن را در ادامه ذكر كرده است.<ref>همان، ص25 - 32</ref>
    #تعداد زيادى از بزرگان شيعه در سامراء و توسط امامين عسكريين(ع) تربيت يافته‌اند كه نویسنده تعداد آنها را 200 تن دانسته كه نقش مهمى در نشر احاديت اهل‌بيت(ع) داشته‌اند.<ref>همان، ص24</ref>نویسنده، شرح حال مختصرى از 38 تن را در ادامه ذكر كرده است.<ref>همان، ص25 - 32</ref>
    #شرح دولت عقيليه كه از حكومت‌هاى شيعى سامراء بوده و پس از بنى‌حمدان از سال 368 - 486ق، به حكومت رسيدند، مطالب صفحات ديگرى از كتاب را به خود اختصاص داده است.<ref>همان، ص33 - 34</ref>
    #شرح دولت عقيليه كه از حكومت‌هاى شيعى سامراء بوده و پس از بنى‌حمدان از سال 368 - 486ق، به حكومت رسيدند، مطالب صفحات ديگرى از كتاب را به خود اختصاص داده است.<ref>همان، ص33 - 34</ref>
    #شرح بناى روضه مطهره عسكريه، مبحث ديگرى است كه نويسنده به آن پرداخته است. اولين كسى كه قبه‌اى بر اين قبر شريف بنا نهاد، ناصرالدوله حمدانى (حدود سال 328ق) بوده است. پس از آن عزالدوله بويهى در سال 337ق و عضدالدوله در سال 368 و ديگران به توسعه بنا همت گماشتند كه نويسنده بدون اشاره به منابع اين گزارشات به شرح اين اقدامات پرداخته است.<ref>همان، ص34</ref>
    #شرح بناى روضه مطهره عسكريه، مبحث ديگرى است كه نویسنده به آن پرداخته است. اولين كسى كه قبه‌اى بر اين قبر شريف بنا نهاد، ناصرالدوله حمدانى (حدود سال 328ق) بوده است. پس از آن عزالدوله بويهى در سال 337ق و عضدالدوله در سال 368 و ديگران به توسعه بنا همت گماشتند كه نویسنده بدون اشاره به منابع اين گزارشات به شرح اين اقدامات پرداخته است.<ref>همان، ص34</ref>
    #خدمت‌گزارى و دربانى مرقد عسكريين متعلق به سادات ماهى‌دشت کرمانشاه بود. بين آنان و مردم سامراء مشاجره‌اى درگرفت و همين باعث جلاى آنها گرديد. گزارش اين ماجرا و كسانى كه بعد از آن، دربانى آن مكان مقدس را عهده‌دار شدند، در اين بخش از كتاب آمده است.<ref>همان، ص37</ref>
    #خدمت‌گزارى و دربانى مرقد عسكريين متعلق به سادات ماهى‌دشت کرمانشاه بود. بين آنان و مردم سامراء مشاجره‌اى درگرفت و همين باعث جلاى آنها گرديد. گزارش اين ماجرا و كسانى كه بعد از آن، دربانى آن مكان مقدس را عهده‌دار شدند، در اين بخش از كتاب آمده است.<ref>همان، ص37</ref>
    #[[حسینی شیرازی، محمد|سيد محمدحسینى شيرازى]] (متوفى 1312ق) از زعماى بزرگ شيعه است كه در سال 1291ق، به سامراء مهاجرت نمود. اقدامات ضد استعمارى ايشان، فضائل اخلاقى و ديگر اقدامات وى به‌اختصار ذكر شده است.<ref>همان، ص38 - 39</ref>
    #[[حسینی شیرازی، محمد|سيد محمدحسینى شيرازى]] (متوفى 1312ق) از زعماى بزرگ شيعه است كه در سال 1291ق، به سامراء مهاجرت نمود. اقدامات ضد استعمارى ايشان، فضائل اخلاقى و ديگر اقدامات وى به‌اختصار ذكر شده است.<ref>همان، ص38 - 39</ref>
    #ذكر دو كرامت، يازده واقعه در تاريخ سامراء، شرح حال مختصر 56 تن از علماى شيعه، نام علمايى كه در مرقد مطهر عسكريه دفن هستند، معرفى سه كتابخانه شيعى و موقوفات شيعى از ديگر مباحث كتاب است.<ref>همان، ص39 - 55</ref>
    #ذكر دو كرامت، يازده واقعه در تاريخ سامراء، شرح حال مختصر 56 تن از علماى شيعه، نام علمايى كه در مرقد مطهر عسكريه دفن هستند، معرفى سه كتابخانه شيعى و موقوفات شيعى از ديگر مباحث كتاب است.<ref>همان، ص39 - 55</ref>
    #شيخ عبدالرحيم بن موسى الغراوى و [[حکیم، محسن|سيد محسن حكيم]]، از علمايى هستند كه به سامراء مسافرت كرده و نويسنده با تفصيل بيشترى به شرح زندگى و اقدامات آنها در سامراء پرداخته است.<ref>همان، ص58 - 61</ref>
    #شيخ عبدالرحيم بن موسى الغراوى و [[حکیم، سید محسن|سيد محسن حكيم]]، از علمايى هستند كه به سامراء مسافرت كرده و نویسنده با تفصيل بيشترى به شرح زندگى و اقدامات آنها در سامراء پرداخته است.<ref>همان، ص58 - 61</ref>
    #ظلم و ستم‌هايى كه به شیعیان سامراء روا شده است، مبحث ديگرى است كه نويسنده، مختصرى از آن را در 18 شماره گرد آورده است. اجبار علما و خانواده‌هاى آنها به مهاجرت به ايران در سال 1980ق و مصادره اموال منقول و غير منقول و جدا نمودن كودكان زير 18 سال آنها و نيز تخريب و انهدام حسينيه نجفى‌ها و تخريب مقبره شيعه معروف به مقبره عجم، از جمله اين اقدامات است.<ref>همان، ص62 - 63</ref>
    #ظلم و ستم‌هایى كه به شیعیان سامراء روا شده است، مبحث ديگرى است كه نویسنده، مختصرى از آن را در 18 شماره گرد آورده است. اجبار علما و خانواده‌هاى آنها به مهاجرت به ایران در سال 1980ق و مصادره اموال منقول و غير منقول و جدا نمودن كودكان زير 18 سال آنها و نيز تخريب و انهدام حسینیه نجفى‌ها و تخريب مقبره شيعه معروف به مقبره عجم، از جمله اين اقدامات است.<ref>همان، ص62 - 63</ref>
    #فرقه منحرف و گمراه وهابيت دو بار اقدام به بمب‌گذارى و منفجر كردن مرقد مطهر عسكريين نموده كه نويسنده با درج بيانيه آيت‌الله سيستانى در محكوميت اين اقدام شنيع، به شرح و توضيح اين فجايع پرداخته است.
    #فرقه منحرف و گمراه وهابيت دو بار اقدام به بمب‌گذارى و منفجر كردن مرقد مطهر عسكريين نموده كه نویسنده با درج بيانيه آيت‌الله سيستانى در محكوميت اين اقدام شنيع، به شرح و توضيح اين فجايع پرداخته است.


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==
    فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.
    فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.
    ==پانويس ==
    ==پانويس ==
    <references />
    <references/>




    خط ۵۹: خط ۵۹:
    مقدمه و متن كتاب.
    مقدمه و متن كتاب.


    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}




    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۳۰

    ‏تاريخ التشيع في سامراء
    تاريخ التشيع في سامراء
    پدیدآورانبلداوی، ایاد عیدان (نویسنده)
    ناشرمؤسسة البلداوی الثقافیة للطباعة و النشر
    مکان نشربغداد - عراق
    سال نشر1429 ق یا 2008 م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تاريخ التشيّع في سامراء، تأليف إياد عيدان البلداوى از جمله آثار تاريخ‌نگارى محلى است كه به بررسى تاريخ تشيع در سامراء پرداخته است. اين اثر در يك جلد، به زبان عربى نگارش شده و در سال 1429ق، به اتمام رسيده است؛ لذا حاوى اطلاعات خوبى درباره تاريخ سامراء در سال‌هاى اخير است.

    نویسنده، كتاب را با انگيزه اجابت دعوت پيامبر(ص) در مودّت و دوستى عترت آن حضرت و برخوردارى از شفاعت اهل‌بيت(ع) نوشته است.[۱]

    ساختار

    كتاب، فاقد تبويب و فصل‌بندى بوده و مشتمل بر يك مقدمه و ارائه مطالب در ضمن عناوين متعددى است.

    گزارش محتوا

    نویسنده در مقدمه كتاب، به تفسير آيات و تعدادى از احاديث شريفى كه از بزرگان علماى اهل سنت در شأن اهل‌بيت(ع) نقل شده اشاره كرده است.[۲]

    گزارش مباحث كتاب به‌طور خلاصه بدين‌ترتيب است:

    1. اولين بحث كتاب به نام‌گذارى سامراء اختصاص دارد. صاحب المعجم، نام سامراء را برگرفته از «سام راه» دانسته؛ چراكه سام بن نوح(ع) پس از خروج از كشتى آن را بنا كرد؛ بدان‌جهت كه آن منطقه داراى هواى پاک، فضائى باز و آبى گوارا بود و گروهى از يهود كه به آنها سامرى مى‌گفتند، در اين منطقه مسكن گزيدند و لذا سامرا ناميده شد.[۳]ذكر گزارشات جهان‌گردانى چون ابن جبير و ابن بطوطه و اقوال ديگر مورخين از ديگر مباحث اين بخش از كتاب است.[۴]
    2. امروزه شرافت سامراء به بركت وجود مرقد مطهر امام هادى و امام حسن عسکری(ع) در آنجاست و لذا شرح مختصرى از زندگانى، اشعار شعرا و علما در شأن آن بزرگواران و 20 حكمت آموزنده از آن دو امام همام در دو بخش مجزا زينت‌بخش كتاب شده است.[۵]
    3. ولادت امام زمان(عج) در سامراء واقع شده است. نویسنده به تعدادى از روايات درباره ولادت آن حضرت اشاره كرده است. وى تأكيد مى‌كند كه 65 روايت از طريق اهل سنت نقل شده كه تصريح به ولادت آن حضرت و اينكه فرزند امام حسن عسکری(ع) بوده، دارند.[۶]
    4. نویسنده در ذيل عنوان «سامراء در شعر عربى»، اشعارى را از ابن حماد بصرى، شريف رضى(ره)، عضدالدوله بويهى و ديگران گرد آورده است.[۷]
    5. تعداد زيادى از بزرگان شيعه در سامراء و توسط امامين عسكريين(ع) تربيت يافته‌اند كه نویسنده تعداد آنها را 200 تن دانسته كه نقش مهمى در نشر احاديت اهل‌بيت(ع) داشته‌اند.[۸]نویسنده، شرح حال مختصرى از 38 تن را در ادامه ذكر كرده است.[۹]
    6. شرح دولت عقيليه كه از حكومت‌هاى شيعى سامراء بوده و پس از بنى‌حمدان از سال 368 - 486ق، به حكومت رسيدند، مطالب صفحات ديگرى از كتاب را به خود اختصاص داده است.[۱۰]
    7. شرح بناى روضه مطهره عسكريه، مبحث ديگرى است كه نویسنده به آن پرداخته است. اولين كسى كه قبه‌اى بر اين قبر شريف بنا نهاد، ناصرالدوله حمدانى (حدود سال 328ق) بوده است. پس از آن عزالدوله بويهى در سال 337ق و عضدالدوله در سال 368 و ديگران به توسعه بنا همت گماشتند كه نویسنده بدون اشاره به منابع اين گزارشات به شرح اين اقدامات پرداخته است.[۱۱]
    8. خدمت‌گزارى و دربانى مرقد عسكريين متعلق به سادات ماهى‌دشت کرمانشاه بود. بين آنان و مردم سامراء مشاجره‌اى درگرفت و همين باعث جلاى آنها گرديد. گزارش اين ماجرا و كسانى كه بعد از آن، دربانى آن مكان مقدس را عهده‌دار شدند، در اين بخش از كتاب آمده است.[۱۲]
    9. سيد محمدحسینى شيرازى (متوفى 1312ق) از زعماى بزرگ شيعه است كه در سال 1291ق، به سامراء مهاجرت نمود. اقدامات ضد استعمارى ايشان، فضائل اخلاقى و ديگر اقدامات وى به‌اختصار ذكر شده است.[۱۳]
    10. ذكر دو كرامت، يازده واقعه در تاريخ سامراء، شرح حال مختصر 56 تن از علماى شيعه، نام علمايى كه در مرقد مطهر عسكريه دفن هستند، معرفى سه كتابخانه شيعى و موقوفات شيعى از ديگر مباحث كتاب است.[۱۴]
    11. شيخ عبدالرحيم بن موسى الغراوى و سيد محسن حكيم، از علمايى هستند كه به سامراء مسافرت كرده و نویسنده با تفصيل بيشترى به شرح زندگى و اقدامات آنها در سامراء پرداخته است.[۱۵]
    12. ظلم و ستم‌هایى كه به شیعیان سامراء روا شده است، مبحث ديگرى است كه نویسنده، مختصرى از آن را در 18 شماره گرد آورده است. اجبار علما و خانواده‌هاى آنها به مهاجرت به ایران در سال 1980ق و مصادره اموال منقول و غير منقول و جدا نمودن كودكان زير 18 سال آنها و نيز تخريب و انهدام حسینیه نجفى‌ها و تخريب مقبره شيعه معروف به مقبره عجم، از جمله اين اقدامات است.[۱۶]
    13. فرقه منحرف و گمراه وهابيت دو بار اقدام به بمب‌گذارى و منفجر كردن مرقد مطهر عسكريين نموده كه نویسنده با درج بيانيه آيت‌الله سيستانى در محكوميت اين اقدام شنيع، به شرح و توضيح اين فجايع پرداخته است.

    وضعيت كتاب

    فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.

    پانويس

    1. مقدمه، ص5
    2. مقدمه، ص5
    3. متن كتاب، ص7
    4. متن كتاب، ص8 - 9
    5. همان، ص10 - 17
    6. همان، ص18
    7. همان، ص21 - 23
    8. همان، ص24
    9. همان، ص25 - 32
    10. همان، ص33 - 34
    11. همان، ص34
    12. همان، ص37
    13. همان، ص38 - 39
    14. همان، ص39 - 55
    15. همان، ص58 - 61
    16. همان، ص62 - 63


    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.

    وابسته‌ها