تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز
| نام کتاب | تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | گرانتوفسکی، ادوین آرویدوویچ (نويسنده)
پطروشفسکی، ایلیا پاولوویچ (نويسنده) ک‍اش‍ل‍ن‍ک‍و، گ‍ن‍ادی آن‍دری‌ی‍وی‍چ (نويسنده) ایوانوف، میخائیل سرگی یویچ (نويسنده) بلوی، ل. ک. (نويسنده) کشاورزی، کیخسرو (مترجم) داندامایف، محمد (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | DSR 109 /ت22 |
| موضوع | ایران - تاریخ |
| ناشر | پويش |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1359 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE11416AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى كتاب
تاريخ ايران از زمان باستان تا امروز اثر ادوين آريدوويچ گرانتوسكى و ديگران، با ترجمه "كيخسرو كشاورزى" به همت انتشارات مرواريد انجام گرفته است.
در واقع كتاب حاضر توسط گروه دانشمندان ايران‌شناس دانشگاه‌هاى مسكو و لنينگراد نگاشته‌شده است و پيرامون تاريخ ايران زمين از دوران هخامنشيان، قرون وسطى تا زمان معاصر را در بر دارد.
ساختار كتاب
اين كتاب مشتمل بر 32 بخش است كه در 4 عنوان كلى، ايران باستان، ايران قرون وسطى، ايران عصر جديد و ايران زمان معاصر تقسيم‌بندى شده است.
گزارش محتوا
چهار بخش كتاب به طور خلاصه به شرح زير است:
در بخش «ايران باستان» نتيجه پژوهش‌هاى علمى درباره آثار به دست آمده از مناطق مسكونى‌اى كه انسان‌ها مسكن داشته‌اند، نظام اجتماعى‌اى كه بر جامعه‌هاى آن زمان حكمفرما بوده، پيدايش روابط طبقاتى و نخستين حكومت‌هايى كه در اين سرزمين پديد آمده‌اند، بررسى شده است.
قسمت عمده اين بخش به نخستين حكومتى كه در جهان پديد آمده، يعنى دولت هخامنشى اختصاص دارد. در زمان هخامنشيان و جانشينان اين دولت پس از استيلاى اسكندر؛ يعنى دولت سلوكيه‌هاى مقدونيه، دولت پارتى و دولت ساسانى، طبعا روابط توليدى بر مبناى برده‌دارى بوده و به موازات آن در برخى ناحيه پارس نخستين مركز حكومت‌هاى هخامنشيان و ساسانيان ايران باستان بود، مناطق روابط زندگى اشتراكى محفوظ مانده است.
در دوران باستان ضمن مقايسه با كشورهاى ديگر، ايران از پيشرفته‌ترين حكومت‌ها به شمارمى‌رفت؛ اما تاخت و تاز ويران‌گرانه بيگانان، جنگ‌ها و ستيزهاى پيوسته ميان فئودال‌ها، هجوم‌هاى غارت‌گرانه و نابود كننده بى‌شمار عشاير كوچ‌نشين به مردم شهر و روستا، به نابودى و ويرانى شهرها و روستاها در قرون وسطى منجر شد.
در دوران باستان ضمن مقايسه با كشورهاى ديگر، ايران از پيشرفته‌ترين حكومت‌ها به شمار مى‌رفته است.
با پيدايش پيشرفت در روابط فئودالى در دولت ساسانى، دوره «تاريخ ايران باستان» پايان مى‌يابد و دوره «ايران قرون وسطى» آغاز مى‌شد كه ويژگى مهم اين دوره قدرت گرفتن روابط فئودالى و به موازات آن حفظ روابط پيشين؛ يعنى نظام برده‌دارى در برخى از مناطق كشور است.
در دوران «عصر جديد»، هنگامى كه در ميان ملت‌هاى اروپايى پيشرفت تاريخى ادامه داشت و روابط بورژوازى در آن كشورها برپا مى‌شد، ايران ناتوان نتوانست در برابر تجاوز كشورهاى سرمايه‌دارى ايستادگى كند و به كشورى نيمه مستعمره تبديل شد. از ويژگى‌هاى دوران «ايران معاصر» استقرار تدريجى روابط سرمايه‌دارى، شكل گرفتن طبقه كارگرى و تاثير بى‌چون و چراى اين طبقه در زندگى سياسى كشور، پيكار نيروهاى پيشرفته دموكراتيك عليه امپرياليست‌هاى بيگانه است.
رشد چشم‌گير ايران در پيشرفت صنايع، فلزگذارى و صنعت نفت، ايران را از يك كشور كشاورزى، به كشور كشاورزى صنعتى تبديل كرده است. نويسندگان اين كتاب ا.آ. گرانتوسگى و گ.آ. كاشلنكو نامزد علوم تاريخ، م.آ داندامايو دكتر علوم تاريخ، پرفسور اى.ب. پتروشفسكى نگاشته شده است. نويسندگان براى نوشتن مطالب اين كتاب از نوشته‌هاى تاريخى شوروى، اروپاى باخترى و خود ايران مايه گرفته‌اند. اين اثر كه نخستين كوشش در زمينه ادبيات شوروى به زبان روسى است و كيخسرو كشاورزى آن را ترجمه كرده است، به عنوان كتاب درسى براى دانشجويان دانشگاه‌ها و مدارس عالى تدوين شده است.
ايران، داراى تمدن بسيار كهن است و به موجب نظريه‌هاى دانشمندان و نوشته‌هاى علمى، نام ايران از قبيله باستانى كه خود را "آريا" ناميده گرفته شده و سرزمينى كه اين قبيله در آن ساكن بودند، "آريان" نام داشته است.
در اروپا و امريكا تا پيش از سال‌هاى 30 سده بيستم، كشور ايران را "پرس" مى‌ناميدند. اين نام وسيله يونانيان باستان به اين كشور داده شد و آن را از نام منطقه‌اى در جنوب باخترى ايران به نام "پارس" گرفته‌اند.
ناحيه پرس نخستين مركز حكومت‌هاى ايران باستان؛ يعنى هخامنشيان و ساسانيان بود و از اين پس در جهان باستان، در بيزانس، و سپس اروپا، امريكا و ديگر مناطق نام "پرس" را براى اين كشور به كار مى‌بردند، ريشه اين نام از واژه ايرانى باستانى پارس گرفته شده است.
مهم‌ترين رويداد آغاز قرن بيستم در ايران، انقلاب بورژوازى و ضد امپرياليستى بود، اين انقلاب در پى انقلاب 1905 روسيه در ايرن پا گرفت و بى‌گمان رويدادهاى روسيه اثر فراوانى روى جنبش مردم ايران گذاشت.
دوران ايران معاصر پس از انقلاب كبير سوسياليستى در روسيه، آغازمى‌شود. اين رويداد تاريخ بشرى را از بنياد دگرگون كرد. انقلاب اكتبر در عين حال كه كوبنده‌ترين ضربه‌ها را بر پيكر سيستم‌هاى امپرياليستى جهان، به ويژه استعمارگران وارد كرد، موقعيت ملت‌هاى خاور از جمله ايران را نيرو بخشيد و آن‌ها را در پيكار ضدامپرياليستى و آزادى شان توان بخشيد.
آخرين بخش كتاب سياست خارجى ايران و روابط شورورى ايران در مرحله تازه نام دارد كه در آن به روابط ايران با كشورهاى پيشرفته سرمايه‌دارى، كشورهاى در حال رشد و كشورهاى عربى، روابط ايران و شوروى و روابط ايران با كشورهاى سوسياليستى و اروپاى خاورى پرداخته شده است.
كتاب "تاريخ ايران" به عنوان كتاب درسى براى دانشجويان دانشگاه‌ها و مدارس عالى تدوين شده است. نويسندگان اين كتاب بر اين عقيده‌اند كه اين اثر مى‌تواند، مورد بهره‌بردارى استادان دانشكده‌ها و مدارس قرار گيرد و حتى همه علاقه‌مندان به تاريخ ايران، مى‌توانند از آن بهره‌مند شوند.
وضعيت كتاب
اين كتاب را اولين بار در سال 1385، انتشارات مرواريد منتشر كرده و در سال 1386 به چاپ دوم رسيده است. در انتهاى كتاب تاريخ شمارى از ايران باستان تا زمان معاصر ضميمه شده است.
منابع مقاله
متن و مقدمه كتاب
وابسته‌ها
پیوندها
مطالعه کتاب تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور