تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة؛ القصاص: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'رده: 25 شهریور الی 24 مهر' به '')
    جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت')
    خط ۳۴: خط ۳۴:


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    از دو بخش كلى تشكيل شده است: در قسمت اول احكام قصاص نفس و درقسمت دوم احكام قصاص اعضا و جوارح و شرايط تعلق قصاص و كيفيت اجراى آن مورد شرح و بررسى قرار ميگيرد.
    از دو بخش كلى تشكيل شده است: در قسمت اول احكام قصاص نفس و درقسمت دوم احكام قصاص اعضا و جوارح و شرايط تعلق قصاص و کیفیت اجراى آن مورد شرح و بررسى قرار ميگيرد.


    در بالاى صفحات كتاب متن كتاب [[تحرير الوسیلة|تحرير الوسيله]] و در پائين شرح و توضيح آن آمده است. مؤلف از دلايل قرآنى، روايى، عقلى و اقوال فقهاى شيعه استفاده كرده است.
    در بالاى صفحات كتاب متن كتاب [[تحرير الوسیلة|تحرير الوسيله]] و در پائين شرح و توضيح آن آمده است. مؤلف از دلايل قرآنى، روايى، عقلى و اقوال فقهاى شيعه استفاده كرده است.


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    در بخش اول كه مربوط به قصاص نفس و موجبات آن است، نگارنده به موارد متعددى از قتل نفس و كيفيت آن و نحوه اجراى قصاص در مورد هريك از انواع قتل اشاره كرده؛<ref>تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت‌الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۹</ref>سپس شروط فقهى اجراى قصاص را بررسى می‌كند.<ref>همان، ص ۱۱۵</ref> 
    در بخش اول كه مربوط به قصاص نفس و موجبات آن است، نگارنده به موارد متعددى از قتل نفس و کیفیت آن و نحوه اجراى قصاص در مورد هريك از انواع قتل اشاره كرده؛<ref>تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت‌الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۹</ref>سپس شروط فقهى اجراى قصاص را بررسى می‌كند.<ref>همان، ص ۱۱۵</ref> 


    در همين راستا او به نحوه قتل عمد بوسيله تيراندازى، مسموم كردن، غرق كردن، سوزاندن، پرتاب كردن از بلندى، سربريدن و انواع ديگر قتل عمد پرداخته و معتقداست به هر شكلى جنايت صورت گرفته قصاص هم بايد به همان شكل اجرا شود.<ref>همان، ص ۳۰۶</ref> 
    در همين راستا او به نحوه قتل عمد بوسيله تيراندازى، مسموم كردن، غرق كردن، سوزاندن، پرتاب كردن از بلندى، سربريدن و انواع ديگر قتل عمد پرداخته و معتقداست به هر شكلى جنايت صورت گرفته قصاص هم بايد به همان شكل اجرا شود.<ref>همان، ص ۳۰۶</ref> 


    وى همچنين به قتل عمدى كه چند نفر در آن شریک باشند، اشاره نموده و كيفيت اجراى قصاص در اين حالت را نيز بيان می‌نماید.<ref>همان، ص ۳۱۷</ref> 
    وى همچنين به قتل عمدى كه چند نفر در آن شریک باشند، اشاره نموده و کیفیت اجراى قصاص در اين حالت را نيز بيان می‌نماید.<ref>همان، ص ۳۱۷</ref> 


    در قسمت بعدى نگارنده به شرايط اجراى قصاص اشاره كرده و امورى مانند: تساوى قاتل و مقتول در حريّت و رقيّت<ref>همان، ص ۱۱۵</ref>  و دين<ref>همان، ص ۱۲۷</ref> ، عدم اجراى قصاص در صورتى كه قاتل پدر باشد<ref>همان، ص ۱۵۰</ref> ، شرط بلوغ و عقل قاتل، احكام حالتى كه مقتول محقون الدم باشد را بررسى نموده و استثنائات اجراى آن را نيز بيان كرده است.<ref>همان، ص ۱۶۱</ref>   
    در قسمت بعدى نگارنده به شرايط اجراى قصاص اشاره كرده و امورى مانند: تساوى قاتل و مقتول در حريّت و رقيّت<ref>همان، ص ۱۱۵</ref>  و دين<ref>همان، ص ۱۲۷</ref> ، عدم اجراى قصاص در صورتى كه قاتل پدر باشد<ref>همان، ص ۱۵۰</ref> ، شرط بلوغ و عقل قاتل، احكام حالتى كه مقتول محقون الدم باشد را بررسى نموده و استثنائات اجراى آن را نيز بيان كرده است.<ref>همان، ص ۱۶۱</ref>   


    در مبحث بعدى كتاب راههاى اثبات قتل عمد اعم از: اقرار قاتل<ref>همان، ص ۱۹۱</ref>، اقامه بيِّنه<ref>همان، ص ۱۹۹</ref>  و شهادت عليه قاتل و قسم خوردن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و به بحث درباره شرايط اقرار و بينه و كيفيت قسم خوردن و احكام آن پرداخته است.<ref>همان، ص ۲۱۷</ref> 
    در مبحث بعدى كتاب راههاى اثبات قتل عمد اعم از: اقرار قاتل<ref>همان، ص ۱۹۱</ref>، اقامه بيِّنه<ref>همان، ص ۱۹۹</ref>  و شهادت عليه قاتل و قسم خوردن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و به بحث درباره شرايط اقرار و بينه و کیفیت قسم خوردن و احكام آن پرداخته است.<ref>همان، ص ۲۱۷</ref> 


    در ادامه، كيفيت استيفاى قصاص و شرايط آن بيان گرديده و استيفاى قصاص زن نسبت به شوهر خويش<ref>همان، ص ۲۸۳</ref> ، محجور<ref>همان، ص۳۲۶</ref> ، اولياى دم، كافر نسبت به مسلمان و اجازه حاكم شرع در اجراى قصاص به تفكيك بررسى شده است.
    در ادامه، کیفیت استيفاى قصاص و شرايط آن بيان گرديده و استيفاى قصاص زن نسبت به شوهر خويش<ref>همان، ص ۲۸۳</ref> ، محجور<ref>همان، ص۳۲۶</ref> ، اولياى دم، كافر نسبت به مسلمان و اجازه حاكم شرع در اجراى قصاص به تفكيك بررسى شده است.


    قسمت دوم مربوط به قصاص اعضا و جوارح بدن انسان است كه در آن به صورت مبسوط درباره قصاص ايجاد جراحت و قطع عضو در اعضايى مانند چشم، گوش، دستها، پاها، صورت، دندانها، لبها، آلت تناسلى، زبان، كندن موها و چگونگى وارد كردن نقص عضو بحث شده و ادله اجراى قصاص در فروض مذكور را بررسى مى‌شود.<ref>همان، ص ۳۶۱</ref> 
    قسمت دوم مربوط به قصاص اعضا و جوارح بدن انسان است كه در آن به صورت مبسوط درباره قصاص ايجاد جراحت و قطع عضو در اعضايى مانند چشم، گوش، دستها، پاها، صورت، دندانها، لبها، آلت تناسلى، زبان، كندن موها و چگونگى وارد كردن نقص عضو بحث شده و ادله اجراى قصاص در فروض مذكور را بررسى مى‌شود.<ref>همان، ص ۳۶۱</ref>