جعفری تبریزی، محمدتقی

جعفری تبریزی، محمد تقی

نام	جعفری تبریزی، محمد تقی
نام های دیگر	علامه جعفری جعفری، محمد تقی
نام پدر	کریم جعفری تبریزی
متولد	1304 هـ.ش
محل تولد	تبریز
رحلت	1377 هـ.ش یا 1419 هـ.ق یا 1998 م
اساتید	سید محسن حکیم ، میرزا حسن موسوی بجنوردی، سید محمد هادی میلانی، سید جمال الدین گلپایگانی، سید محمود شاهرودی، سيد عبدالهادى شيرازى
برخی آثار	تکاپوی اندیشه‌ها، عرفان اسلامی ، بررسی افکار هیوم و راسل ، حقوق جهانی بشر و کاوش‌های فقهی
کد مولف	112

ولادت

محمدتقى جعفرى، در سال 1304ش، در شهر تبریز به دنیا آمد.

کسب علم و دانش

قرائت قرآن را از مادرش آموخت. او قرائت قرآن را چنان خوب فراگرفته بود که وقتى در شش سالگى، براى اولین بار وارد مدرسه «اعتماد» تبریز شد، از همان آغاز، او را براى کلاس سوم پذیرفتند.

او هرچند به‌خاطر فقر مالى، در هشت سالگى درس را ترک کرد و به‌عنوان کارگر کفاش مشغول به کار شد، ولى بعد از آن، با برادرش، محمدجعفر تصمیم گرفتند نصف روز را کار کنند و نصف دیگر را مشغول تحصیل علم شوند. در این زمان، آن‌ها وارد مدرسه طالبیه شدند. محمدتقى در آن مدرسه نخست «امثله» و «صرف میر» را نزد استاد سید حسن شربیانى و «البهجة المرضية» و «المطول» را نزد استاد میرزا على‌اکبر اهرى فراگرفت.

او در سال 1319ش، براى ادامه تحصیل، تبریز را به مقصد تهران ترک کرد. او در «مدرسه فیلسوف»، از استاد آیت‌الله حاج شیخ محمدرضا تنکابنى، «مکاسب» و «کفایه» و از آیت‌الله میرزا مهدى آشتیانى، حکمت «منظومه» حکیم ملا هادى سبزوارى و بخشى از امور عامه «اسفار» را یاد گرفت.

او بعد از مدتى، براى ادامه تحصیل به قم رفت و در مدرسه دارالشفاء اقامت کرد و معقول را از آیت‌الله شیخ مهدى مازندرانى و عرفان را از آیت‌الله شیخ محمدتقى زرگر فراگرفت و از درس اخلاق امام خمینى بهره گرفت.

وى بعد از مدتى در درس‌هاى آیت‌الله میرزا فتاح شهیدى شرکت کرد. محمدتقى در سال 1363ق، وارد نجف شد. او با جدیت مشغول تحصیل شد و در درس‌هاى استادان بزرگى شرکت کرد و از آنان بهره‌ها برد؛ از جمله حضرات آیات: شیخ محمدکاظم شیرازى (طهارت و مکاسب محرمه)؛ سید ابوالقاسم خویى (اصول فقه و مکاسب محرمه)؛ سید محمود شاهرودى (صید و ذباحه)؛ سید جمال گلپایگانى (قاعده فراغ و تجاوز)؛ محمدهادى میلانى (فقه و اصول)؛ صدرا قفقازى (اسفار و شوارق الإلهام)؛ مرتضى طالقانى (حکمت و عرفان)؛ سید محسن حکیم و سید عبدالهادى شیرازى.

او در 23 سالگى از آیت‌الله محمدکاظم شیرازى اجازه اجتهاد دریافت کرد و اولین کتابش را در همان زمان به نام «الأمر بين الأمرين» (تقریر درس‌هاى آیت‌الله سید ابوالقاسم خویى) نشر داد. او در مسجد هندى تدریس «مکاسب» را نیز آغاز کرد.

همچنین با مشورت آیت‌الله شیرازى، درسى را درباره مباحث فلسفى و سؤالات و شبهات روز، از جمله ارتباط انسان و جهان، وجدان، جبر و اختیار، براى طلاب نجف شروع کرد. شهید سید محمدباقر صدر جزو شاگردان او بود.

استاد جعفرى، حدود 11 سال در نجف اشرف بود و سرانجام به تهران مهاجرت کرد و حدود 4 سال در مدرسه مروى به تدریس «منظومه» و «عروة الوثقى» پرداخت. وی به‌تدریج، اقشار گوناگون مردم را در دانشگاه‌ها و مساجد و... از سخنان خویش بهره‌مند نمود.

او از سال 1344، مجلس تفسیرى براى شرح و نقد مثنوى تشکیل داد. وی همچنین از حدود سال 1340 تا پایان زندگى، با شخصیت‌هاى علمى متعددى مصاحبه کرده است.

او شاگردان بسیارى تربیت کرد؛ از جمله: «عبدالرحیم گواهى» و «عبدالله نصرى». او بیش از صد کتاب نوشته است که از آن جمله مى‌توان به «ترجمه و تفسیر نهج‌البلاغة»، «تفسیر و نقد و تحلیل مثنوى»، «فلسفه زیبایى و هنر از دیدگاه اسلام»، «حکمت اصول سیاسى اسلام» و «اعلامیه جهانى حقوق بشر از دیدگاه اسلام و غرب و تطبیق آن دو بر یکدیگر» اشاره کرد.

وفات

او سرانجام در 25 آبان 1377ش، درگذشت.

منابع مقاله

ر.ک: «گلشن ابرار»، جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم(ع)وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، ج6، ص393، نشر معروف، قم، 1379.

وابسته‌ها

رسائل فقهی (علامه جعفری) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

منابع فقه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

دومین یادنامه علامه طباطبائی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی جلال الدین محمد بلخی ( جعفری ) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

ترجمه و تفسیر نهج البلاغه (علامه جعفری) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

ترجمه نهج البلاغه (علامه جعفری) / نوع اثر: کتاب / نقش: مترجم

المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمه‌نويس

اصلاحیه اشتباهات چاپی و بعضی از جملات تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

امید و انتظار / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

امام حسین علیه السلام شهید فرهنگ پیشرو انسانیت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغة / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمه‌نويس

تکاپوی اندیشه ها : مجموعه ای از مصاحبه های انجام شده با استاد علامه آیت الله محمد تقی جعفری، در مباحث: اعتقادی، فلسفی، عرفانی... / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

مجمع الرسائل / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر

لغت نامه، يا، فرهنگ بزرگ جامع نوين : ترجمه المنجد / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمه‌نويس

اخلاق و مذهب / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

تحقيق در دو نظام حقوق جهاني بشر از ديدگاه اسلام و غرب و تطبيق آن دو بر يکديگر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

نگاهي به علي (ع) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

نيايش امام حسين عليه السلام در صحراي عرفات / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح

فلسفه و هدف زندگي / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

معجم اشعار در تفسير و نقد و تحليل مثنوي / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

عرفان اسلامي / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

خدا و جهان و انسان از ديدگاه علي بن ابي طالب و نهج البلاغه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

جبر و اختيار / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

فلسفه دين دفتر نخست / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

حکمت اصول سیاسی اسلام: ترجمه و تفسیر فرمان مبارک امیر المؤمنین علی بن ابیطالب علیه السلام به مالک اشتر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

تاريخ از ديدگاه امام علي عليه السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

علي أجنحة الروح : دعاء الإمام الحسين عليه السلام في صحراء عرفات تفسير و معايشة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

قرآن، نماد حيات معقول / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

هدف از زندگي / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

به دنبال اندیشه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

مطالعه تطبیقی نظام حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

فرهنگ پیرو، فرهنگ پیشرو / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

تحليل شخصيت خيام، بررسي آراء فلسفي، ادبي، مذهبي و علمي عمر بن ابراهيم خيامي / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

زيبائي و هنر از ديدگاه اسلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

فرهنگ اسلام شناسان خارجي / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمه‌نويس

شناخت انسان در تصعید حیات تکاملی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

حقوق الانسان فی الاسلام و الغرب / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمه‌نويس

انسان در افق قرآن / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

نظرة فی رحاب الإمام علی بن أبی طالب علیه السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

فلسفه دین / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده