دروس تفسیر سوره حمد، جهاد اکبر یا مبارزه با نفس، نامه‌های اخلاقی، عرفانی (موسوعه جلد 50): تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR37483J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.) |
جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ دروس تفسیر سوره حمد جهاد اکبر یا مبارزه با نفس نامه های اخلاقی - عرفانی را به [[دروس تفسیر سوره حمد، جهاد اکبر یا مبارزه...) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type='automationCode'| | |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE37483AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''دروس تفسير سوره حمد، جهاد اكبر يا مبارزه با نفس، نامه‌هاى اخلاقى - عرفانى''' جلد 50 از '''موسوعه امام خمينى(س)''' ، مشتمل بر سه بخش مختلف است كه به‌صورت جداگانه منتشر شده و اكنون به دليل حجم كم هركدام از آنها و جهت‌گيرى مشترك اخلاقى - عرفانى ميان آنها، در كنار يكديگر قرار گرفته است <ref>ر.ك: مقدمه، ص5</ref>. | |||
از آنجا كه كتاب‌شناسى كتب مذكور در برنامه موجود است، در اين نوشتار مطالبى پيرامون اين نسخه و توضيحاتى موجز درباره هر بخش از كتاب ارائه مى‌شود. | از آنجا كه كتاب‌شناسى كتب مذكور در برنامه موجود است، در اين نوشتار مطالبى پيرامون اين نسخه و توضيحاتى موجز درباره هر بخش از كتاب ارائه مى‌شود. | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
3. مجموعه درس‌هاى تفسير سوره حمد؛ | 3. مجموعه درس‌هاى تفسير سوره حمد؛ | ||
4. اشارات تفسيرى درباره سوره حمد از ساير آثار حضرت امام(س) | 4. اشارات تفسيرى درباره سوره حمد از ساير آثار حضرت امام(س) <ref>ر.ك: همان، ص9</ref>. | ||
مجموعه درس‌هاى تفسير سوره حمد، حاوى پنج جلسه درس تفسير است كه در آذر و دى‌ماه 1358ش در قم ضبط و تحت عنوان برنامه «با قرآن در صحنه» به‌صورت هفتگى از شبكه سراسرى تلويزيون جمهورى اسلامى ايران پخش گرديد | مجموعه درس‌هاى تفسير سوره حمد، حاوى پنج جلسه درس تفسير است كه در آذر و دى‌ماه 1358ش در قم ضبط و تحت عنوان برنامه «با قرآن در صحنه» به‌صورت هفتگى از شبكه سراسرى تلويزيون جمهورى اسلامى ايران پخش گرديد <ref>ر.ك: همان، ص7</ref>. | ||
در اين كتاب، دروس تفسير با نهايت وسواس ويرايش شده تا تغييرى در كلام ايشان به وجود نيايد و به همين دليل از تغيير لحن گفتارى به نوشتارى نيز استفاده نشده و فقط در جهت فهم بهتر عبارات ايشان، برخى تغييرات و اضافات كه از آن گريزى نبوده، صورت گرفته است | در اين كتاب، دروس تفسير با نهايت وسواس ويرايش شده تا تغييرى در كلام ايشان به وجود نيايد و به همين دليل از تغيير لحن گفتارى به نوشتارى نيز استفاده نشده و فقط در جهت فهم بهتر عبارات ايشان، برخى تغييرات و اضافات كه از آن گريزى نبوده، صورت گرفته است <ref>ر.ك: همان، ص9</ref>. | ||
در اين چاپ، با بازنگرى و اصلاح دوباره ويرايش متن و عناوين آن، پاورقى‌هاى كتاب نيز مورد بررسى مجدد قرار گرفته و اصلاح و تكميل گرديده است | در اين چاپ، با بازنگرى و اصلاح دوباره ويرايش متن و عناوين آن، پاورقى‌هاى كتاب نيز مورد بررسى مجدد قرار گرفته و اصلاح و تكميل گرديده است <ref>ر.ك: همان، ص10</ref>. | ||
بخش دوم كتاب، «جهاد اكبر يا مبارزه با نفس» است. اين بخش از كتاب حاوى تقرير بيانات امام خمينى در نجف بوده و حضرت امام در آستانه ماه مبارك رمضان و ايام ديگر، خطاب به حوزه‌هاى علميه ايراد فرموده‌اند و به همت حجت‌الاسلام‌والمسلمين سيد حميد روحانى تقرير و تنظيم گرديده است | بخش دوم كتاب، «جهاد اكبر يا مبارزه با نفس» است. اين بخش از كتاب حاوى تقرير بيانات امام خمينى در نجف بوده و حضرت امام در آستانه ماه مبارك رمضان و ايام ديگر، خطاب به حوزه‌هاى علميه ايراد فرموده‌اند و به همت حجت‌الاسلام‌والمسلمين سيد حميد روحانى تقرير و تنظيم گرديده است <ref>ر.ك: همان، ص11</ref>. | ||
متن كتاب داراى لحنى خطابى است كه با پند و اندرز همراه بوده و بسيار اثرگذار مى‌باشد. حجم زيادى از عبارات كتاب برآمده از آموزه‌هاى قرآنى و روايى بوده و ميراث حديثى تشيع پيرامون اخلاق و جهاد نفس، محتواى اصلى كتاب را تشكيل مى‌دهد كه با بيانى ساده و بدون اشاره به متن حديث، عرضه گرديده است. | متن كتاب داراى لحنى خطابى است كه با پند و اندرز همراه بوده و بسيار اثرگذار مى‌باشد. حجم زيادى از عبارات كتاب برآمده از آموزه‌هاى قرآنى و روايى بوده و ميراث حديثى تشيع پيرامون اخلاق و جهاد نفس، محتواى اصلى كتاب را تشكيل مى‌دهد كه با بيانى ساده و بدون اشاره به متن حديث، عرضه گرديده است. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
همچنين، به تناسب ماه شعبان و ورود به ماه مبارك رمضان، با اشاره به فرازى از مناجات شعبانيه، به تفسير حجاب‌هاى ظلمانى و نورانى پرداخته و به آداب باطنى روزه اشاره مى‌فرمايند و طلاب جوان را به بيدارى و قدم گذاشتن در راه خلوص و سلوك معنوى دعوت مى‌كنند. | همچنين، به تناسب ماه شعبان و ورود به ماه مبارك رمضان، با اشاره به فرازى از مناجات شعبانيه، به تفسير حجاب‌هاى ظلمانى و نورانى پرداخته و به آداب باطنى روزه اشاره مى‌فرمايند و طلاب جوان را به بيدارى و قدم گذاشتن در راه خلوص و سلوك معنوى دعوت مى‌كنند. | ||
در پايان، خطر دشمنان اسلام را كه براى ضربه زدن به مسلمين نقشه‌هاى خطرناك كشيده‌اند، يادآور شده و شرط مقاومت و ايستادگى در برابر آنها را، اصلاح درونى و نظم بيرونى حوزه‌ها مى‌دانند | در پايان، خطر دشمنان اسلام را كه براى ضربه زدن به مسلمين نقشه‌هاى خطرناك كشيده‌اند، يادآور شده و شرط مقاومت و ايستادگى در برابر آنها را، اصلاح درونى و نظم بيرونى حوزه‌ها مى‌دانند <ref>ر.ك: همان، ص11 و 12</ref>. | ||
مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) در سال 1372ش، متن كتاب را با پاورقى‌هاى جديد، مقدمه و فرازهاى برگزيده با عنوان «جهاد اكبر يا مبارزه با نفس» منتشر كرد و از آن پس، اين كتاب بارها تجديد چاپ گرديد | مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) در سال 1372ش، متن كتاب را با پاورقى‌هاى جديد، مقدمه و فرازهاى برگزيده با عنوان «جهاد اكبر يا مبارزه با نفس» منتشر كرد و از آن پس، اين كتاب بارها تجديد چاپ گرديد <ref>ر.ك: همان، ص12 و 13</ref>. | ||
بخش سوم كتاب، «نامه‌هاى اخلاقى - عرفانى» است. اين بخش از كتاب گزينشى از جانب مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) و مشتمل بر مكتوباتى است كه برخى از آن نامه‌هاى اخلاقى يا عرفانى بوده و برخى از آن وصيت‌نامه اخلاقى - عرفانى است و بعضى از آن به‌واسطه تقديم كتاب به مخاطب بوده كه آن را با نصايح اخلاقى درآميخته‌اند. دو مكتوب عرفانى نيز وجود دارد كه در حقيقت، اجازه اجتهاد عرفان و فلسفه بوده و در نوع خود بى‌نظير است. همچنين اين مجموعه شامل پيام حضرت امام به كنگره نهج البلاغة و پيام به گورباچف مى‌باشد كه در آن نيز، جنبه‌هاى عرفانى متعددى مطرح است. | بخش سوم كتاب، «نامه‌هاى اخلاقى - عرفانى» است. اين بخش از كتاب گزينشى از جانب مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) و مشتمل بر مكتوباتى است كه برخى از آن نامه‌هاى اخلاقى يا عرفانى بوده و برخى از آن وصيت‌نامه اخلاقى - عرفانى است و بعضى از آن به‌واسطه تقديم كتاب به مخاطب بوده كه آن را با نصايح اخلاقى درآميخته‌اند. دو مكتوب عرفانى نيز وجود دارد كه در حقيقت، اجازه اجتهاد عرفان و فلسفه بوده و در نوع خود بى‌نظير است. همچنين اين مجموعه شامل پيام حضرت امام به كنگره نهج البلاغة و پيام به گورباچف مى‌باشد كه در آن نيز، جنبه‌هاى عرفانى متعددى مطرح است. | ||
همه متون اين مجموعه در گذشته به تناسب، چاپ شده و به ترتيب تاريخ در «صحيفه امام» آمده است؛ اما به‌طور منسجم، با اندك تفاوتى، يك بار تحت عنوان «نامه‌هاى عرفانى امام خمينى» به اهتمام آقاى محمد بديعى و مقدمه آقاى محمدباقر تحريرى، همراه با شرح اصطلاحات عرفانى از آقاى محمود نجفى در ضمن مجموعه آثار كنگره انديشه‌هاى اخلاقى - عرفانى امام خمينى توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى و بار ديگر توسط انتشارات تشيع (1382ش) و يك بار ديگر نيز با عنوان «آينه جمال» با مقدمه دكتر فاطمه طباطبايى توسط معاونت فرهنگى ستاد بزرگداشت ارتحال حضرت امام خمينى(س) (1387ش) منتشر گرديده است | همه متون اين مجموعه در گذشته به تناسب، چاپ شده و به ترتيب تاريخ در «صحيفه امام» آمده است؛ اما به‌طور منسجم، با اندك تفاوتى، يك بار تحت عنوان «نامه‌هاى عرفانى امام خمينى» به اهتمام آقاى محمد بديعى و مقدمه آقاى محمدباقر تحريرى، همراه با شرح اصطلاحات عرفانى از آقاى محمود نجفى در ضمن مجموعه آثار كنگره انديشه‌هاى اخلاقى - عرفانى امام خمينى توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى و بار ديگر توسط انتشارات تشيع (1382ش) و يك بار ديگر نيز با عنوان «آينه جمال» با مقدمه دكتر فاطمه طباطبايى توسط معاونت فرهنگى ستاد بزرگداشت ارتحال حضرت امام خمينى(س) (1387ش) منتشر گرديده است <ref>ر.ك: همان، ص14</ref>. | ||
مخاطبين حضرت امام در اين مجموعه، دكتر جواد حجت (1288-1368ش) از شاگردان فلسفه و عرفان امام خمينى(س)، | مخاطبين حضرت امام در اين مجموعه، دكتر جواد حجت (1288-1368ش) از شاگردان فلسفه و عرفان امام خمينى(س)، آيت‌اللَّه سيد ابراهيم علوى خويى مقبره‌اى (1293-1368ش) شاگرد حكمت و عرفان حضرت امام، حجت‌الاسلام‌والمسلمين آقاى محمدحسين بهجتى اردكانى (1313-1386ش) از شاگردان حضرت امام، سيد احمد خمينى (1324-1373ش)، عروس حضرت امام فاطمه طباطبايى، نوه حضرت امام سيد على خمينى و ميخائيل سرگئيويچ گورباچف (متولد 1931م) آخرين رهبر اتحاد جماهير سوسياليستى شوروى است <ref>ر.ك، همان، ص15-21</ref>. | ||
== روش تحقيق == | == روش تحقيق == | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
3. عنوان‌گذارى‌ها تكميل گرديده است. | 3. عنوان‌گذارى‌ها تكميل گرديده است. | ||
4. براى هركدام از كتاب‌ها شماره صفحات جداگانه گذاشته شده و فهارس فنى مستقلى تنظيم گرديده است | 4. براى هركدام از كتاب‌ها شماره صفحات جداگانه گذاشته شده و فهارس فنى مستقلى تنظيم گرديده است <ref>ر.ك: همان، ص22</ref>. | ||
فهارس كه شامل فهرست آيات، احاديث، اسماء معصومين، اعلام، كتب وارده در متن، اشعار، منابع تحقيق و موضوعات است در پايان كتاب آمده است. | فهارس كه شامل فهرست آيات، احاديث، اسماء معصومين، اعلام، كتب وارده در متن، اشعار، منابع تحقيق و موضوعات است در پايان كتاب آمده است. | ||
==پانویس == | |||
<references/> | |||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
| خط ۹۸: | خط ۱۰۲: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ ۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۴۶
| نام کتاب | دروس تفسیر سوره حمد جهاد اکبر یا مبارزه با نفس نامه های اخلاقی - عرفانی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) (محقق)
خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | |
| موضوع | |
| ناشر | موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی (س) |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1392 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE37483AUTOMATIONCODE |
دروس تفسير سوره حمد، جهاد اكبر يا مبارزه با نفس، نامه‌هاى اخلاقى - عرفانى جلد 50 از موسوعه امام خمينى(س) ، مشتمل بر سه بخش مختلف است كه به‌صورت جداگانه منتشر شده و اكنون به دليل حجم كم هركدام از آنها و جهت‌گيرى مشترك اخلاقى - عرفانى ميان آنها، در كنار يكديگر قرار گرفته است [۱].
از آنجا كه كتاب‌شناسى كتب مذكور در برنامه موجود است، در اين نوشتار مطالبى پيرامون اين نسخه و توضيحاتى موجز درباره هر بخش از كتاب ارائه مى‌شود.
اولين بخش كتاب «دروس تفسير سوره حمد» است. مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) در سال 1375ش، كتابى تحت عنوان «تفسير سوره حمد» منتشر نمود كه حاوى چهار بخش مى‌باشد:
1. تفسير سوره حمد از كتاب «سرّ الصلوة»؛
2. تفسير سوره حمد از كتاب «آداب الصلوة»؛
3. مجموعه درس‌هاى تفسير سوره حمد؛
4. اشارات تفسيرى درباره سوره حمد از ساير آثار حضرت امام(س) [۲].
مجموعه درس‌هاى تفسير سوره حمد، حاوى پنج جلسه درس تفسير است كه در آذر و دى‌ماه 1358ش در قم ضبط و تحت عنوان برنامه «با قرآن در صحنه» به‌صورت هفتگى از شبكه سراسرى تلويزيون جمهورى اسلامى ايران پخش گرديد [۳].
در اين كتاب، دروس تفسير با نهايت وسواس ويرايش شده تا تغييرى در كلام ايشان به وجود نيايد و به همين دليل از تغيير لحن گفتارى به نوشتارى نيز استفاده نشده و فقط در جهت فهم بهتر عبارات ايشان، برخى تغييرات و اضافات كه از آن گريزى نبوده، صورت گرفته است [۴].
در اين چاپ، با بازنگرى و اصلاح دوباره ويرايش متن و عناوين آن، پاورقى‌هاى كتاب نيز مورد بررسى مجدد قرار گرفته و اصلاح و تكميل گرديده است [۵].
بخش دوم كتاب، «جهاد اكبر يا مبارزه با نفس» است. اين بخش از كتاب حاوى تقرير بيانات امام خمينى در نجف بوده و حضرت امام در آستانه ماه مبارك رمضان و ايام ديگر، خطاب به حوزه‌هاى علميه ايراد فرموده‌اند و به همت حجت‌الاسلام‌والمسلمين سيد حميد روحانى تقرير و تنظيم گرديده است [۶].
متن كتاب داراى لحنى خطابى است كه با پند و اندرز همراه بوده و بسيار اثرگذار مى‌باشد. حجم زيادى از عبارات كتاب برآمده از آموزه‌هاى قرآنى و روايى بوده و ميراث حديثى تشيع پيرامون اخلاق و جهاد نفس، محتواى اصلى كتاب را تشكيل مى‌دهد كه با بيانى ساده و بدون اشاره به متن حديث، عرضه گرديده است.
حضرت امام، به تناسب لزوم اصلاح نفس و تصفيه باطن، به مضرّات و آثار سوء اختلاف اهل علم در حوزه‌هاى علميه پرداخته، فضلا را از وارد شدن در چند دستگى و فعاليت‌هاى تفرقه‌افكنانه برحذر داشته‌اند.
همچنين، به تناسب ماه شعبان و ورود به ماه مبارك رمضان، با اشاره به فرازى از مناجات شعبانيه، به تفسير حجاب‌هاى ظلمانى و نورانى پرداخته و به آداب باطنى روزه اشاره مى‌فرمايند و طلاب جوان را به بيدارى و قدم گذاشتن در راه خلوص و سلوك معنوى دعوت مى‌كنند.
در پايان، خطر دشمنان اسلام را كه براى ضربه زدن به مسلمين نقشه‌هاى خطرناك كشيده‌اند، يادآور شده و شرط مقاومت و ايستادگى در برابر آنها را، اصلاح درونى و نظم بيرونى حوزه‌ها مى‌دانند [۷].
مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) در سال 1372ش، متن كتاب را با پاورقى‌هاى جديد، مقدمه و فرازهاى برگزيده با عنوان «جهاد اكبر يا مبارزه با نفس» منتشر كرد و از آن پس، اين كتاب بارها تجديد چاپ گرديد [۸].
بخش سوم كتاب، «نامه‌هاى اخلاقى - عرفانى» است. اين بخش از كتاب گزينشى از جانب مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) و مشتمل بر مكتوباتى است كه برخى از آن نامه‌هاى اخلاقى يا عرفانى بوده و برخى از آن وصيت‌نامه اخلاقى - عرفانى است و بعضى از آن به‌واسطه تقديم كتاب به مخاطب بوده كه آن را با نصايح اخلاقى درآميخته‌اند. دو مكتوب عرفانى نيز وجود دارد كه در حقيقت، اجازه اجتهاد عرفان و فلسفه بوده و در نوع خود بى‌نظير است. همچنين اين مجموعه شامل پيام حضرت امام به كنگره نهج البلاغة و پيام به گورباچف مى‌باشد كه در آن نيز، جنبه‌هاى عرفانى متعددى مطرح است.
همه متون اين مجموعه در گذشته به تناسب، چاپ شده و به ترتيب تاريخ در «صحيفه امام» آمده است؛ اما به‌طور منسجم، با اندك تفاوتى، يك بار تحت عنوان «نامه‌هاى عرفانى امام خمينى» به اهتمام آقاى محمد بديعى و مقدمه آقاى محمدباقر تحريرى، همراه با شرح اصطلاحات عرفانى از آقاى محمود نجفى در ضمن مجموعه آثار كنگره انديشه‌هاى اخلاقى - عرفانى امام خمينى توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى و بار ديگر توسط انتشارات تشيع (1382ش) و يك بار ديگر نيز با عنوان «آينه جمال» با مقدمه دكتر فاطمه طباطبايى توسط معاونت فرهنگى ستاد بزرگداشت ارتحال حضرت امام خمينى(س) (1387ش) منتشر گرديده است [۹].
مخاطبين حضرت امام در اين مجموعه، دكتر جواد حجت (1288-1368ش) از شاگردان فلسفه و عرفان امام خمينى(س)، آيت‌اللَّه سيد ابراهيم علوى خويى مقبره‌اى (1293-1368ش) شاگرد حكمت و عرفان حضرت امام، حجت‌الاسلام‌والمسلمين آقاى محمدحسين بهجتى اردكانى (1313-1386ش) از شاگردان حضرت امام، سيد احمد خمينى (1324-1373ش)، عروس حضرت امام فاطمه طباطبايى، نوه حضرت امام سيد على خمينى و ميخائيل سرگئيويچ گورباچف (متولد 1931م) آخرين رهبر اتحاد جماهير سوسياليستى شوروى است [۱۰].
روش تحقيق
1. متن «دروس تفسير سوره حمد» كه از نوارهاى صوتى - تصويرى پياده گرديده، قبلا با دقت ويرايش شده است تا تغييرى در محتواى آن پديد نيايد و لحن گفتارى آن به نوشتارى تبديل نشود؛ لكن با همه اين دقت‌ها، با مراجعه مجدد به نوار صوتى، مواردى يافت شد كه احتياج به اصلاح داشت كه در اين چاپ مدّ نظر قرار گرفت و اصلاح شد.
2. پاورقى‌هاى تحقيقى بر چاپ‌هاى قبلى بازبينى و اصلاح شده است.
3. عنوان‌گذارى‌ها تكميل گرديده است.
4. براى هركدام از كتاب‌ها شماره صفحات جداگانه گذاشته شده و فهارس فنى مستقلى تنظيم گرديده است [۱۱].
فهارس كه شامل فهرست آيات، احاديث، اسماء معصومين، اعلام، كتب وارده در متن، اشعار، منابع تحقيق و موضوعات است در پايان كتاب آمده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.