دیوان طبیب اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ی ای ' به 'ی‌ای ')
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۲: خط ۱۲:
| موضوع =
| موضوع =
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر = موسسه انتشارات نگاه
| ناشر = مؤسسه انتشارات نگاه
| مکان نشر = تهران
| مکان نشر = تهران
| سال نشر =  
| سال نشر =  
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
   
   
 
{{کاربردهای دیگر|دیوان اشعار (ابهام‌ زدایی)}}
'''دیوان طبیب اصفهانی''' مجموعه اشعار [[طبیب اصفهانی، عبدالباقی بن عبدالرحیم|عبدالباقی بن محمد رحیم]]، معروف به [[طبیب اصفهانی، عبدالباقی بن عبدالرحیم|طبیب اصفهانی]] (متوفی 1171ق)، شامل غزل‌ها، قصیده‌ها، رباعیات و مفرداتی است که برخی از آنها، زبانزد اهالی خاص و عام است.
'''دیوان طبیب اصفهانی''' مجموعه اشعار [[طبیب اصفهانی، عبدالباقی بن عبدالرحیم|عبدالباقی بن محمد رحیم]]، معروف به [[طبیب اصفهانی، عبدالباقی بن عبدالرحیم|طبیب اصفهانی]] (متوفی 1171ق)، شامل غزل‌ها، قصیده‌ها، رباعیات و مفرداتی است که برخی از آنها، زبان‌زد اهالی خاص و عام است.


آن‌طور که در تذکره‌ها آمده است، [[طبیب اصفهانی، عبدالباقی بن عبدالرحیم|طبیب]] در ایام حیات کوتاهش، دیوان اشعارش را خود ترتیب داده و چنین می‌نماید که این کار به تشویق میرسید علی مشتاق، انجام پذیرفته است<ref>ر.ک: سمیعی، غلامرضا، ص18</ref>.
آن‌طور که در تذکره‌ها آمده است، [[طبیب اصفهانی، عبدالباقی بن عبدالرحیم|طبیب]] در ایام حیات کوتاهش، دیوان اشعارش را خود ترتیب داده و چنین می‌نماید که این کار به تشویق میرسید علی مشتاق، انجام پذیرفته است<ref>ر.ک: سمیعی، غلامرضا، ص18</ref>.
خط ۵۷: خط ۵۸:
وقتی طبیب به اشعار عربی می‌پردازد، آنچنان فصیح سخن می‌گوید که در حد اعجاز است:
وقتی طبیب به اشعار عربی می‌پردازد، آنچنان فصیح سخن می‌گوید که در حد اعجاز است:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''انت غیث الندی الدی الاحسان''|2=''انت بحر السخلدی الافضال''<ref>همان، ص13</ref>}}
{{ب|''انت غیث الندی لدی الاحسان''|2=''انت بحر السخا لدی الافضال''<ref>همان، ص13</ref>}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


از ویژگی‌های مهم شعر طبیب، استفاده از کلمات سالم و صحیح و دوری از کلمات مهجور است:
از ویژگی‌های مهم شعر طبیب، استفاده از کلمات سالم و صحیح و دوری از کلمات مهجور است:
چند در خوابی این مبارک پی/ چند در خوابی ای همایون فال<ref>همان</ref>.
چند در خوابی این مبارک پی/ چند در خوابی‌ای همایون فال<ref>همان</ref>.
 
طبيب غزل‌هاى عرفانى فراوان دارد و مي‌توان گفت با اين شيوه تحولى در شعر پديد آورده‌است.<ref>همان، ص14</ref>}}


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۸۴: خط ۸۷:
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]]
[[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهرماه 1401]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهرماه 1401]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۱۰

دیوان طبیب اصفهانی مجموعه اشعار عبدالباقی بن محمد رحیم، معروف به طبیب اصفهانی (متوفی 1171ق)، شامل غزل‌ها، قصیده‌ها، رباعیات و مفرداتی است که برخی از آنها، زبان‌زد اهالی خاص و عام است.

دیوان طبیب اصفهانی
دیوان طبیب اصفهانی
پدیدآورانطبیب اصفهانی، عبدالباقی بن عبدالرحیم (نویسنده)
ناشرمؤسسه انتشارات نگاه
مکان نشرتهران
چاپیکم
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏ د9 / 6742 PIR
نورلایبمطالعه و دانلود pdf


آن‌طور که در تذکره‌ها آمده است، طبیب در ایام حیات کوتاهش، دیوان اشعارش را خود ترتیب داده و چنین می‌نماید که این کار به تشویق میرسید علی مشتاق، انجام پذیرفته است[۱].

تعداد ابیات کتاب، حدود دو هزار بیت است که در تمام نسخه‌های موجود، با اندک تفاوتی آمده و هدایت در «مجم الفصحا» تعداد ابیات او را «دو سه هزار» بیت ذکر کرده است[۲].

طبیب چندین قصیده مهم دارد که همه آنها در مدح پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) است. در این قصاید، طبیب بیشتر به «غم» پرداخته است، در صورتی که یکی از مشخصات و خصوصیات شعر فارسی، شادی آفرین بودن و نشاط آور بودن شعر است، ولیکن طبیب شاید به دلیل ضربه‌ای که به روح حساس و آرام وی در حمله افغان وارد شده باشد، این‌گونه شده است؛ زیرا می‌دانیم که وی در حدود ده سالگی، شاهد حمله افاغنه بوده است و خونریزی و کشت‌وکشتار و قتل پدر و اقوام، روح حساس شاعر را آنچنان رنجانده است که طالب غم بوده و اینها غیر از اشعار عارفانه اوست:

و نیز می‌گوید:

ای عشرتیان این همه انکار ز غم چیسترفتم بچشانم به شما لذت غم را
غم نیست اگر برشکند محفل عشرتیارت که شکستی نرسد مجلس غم را[۳]

وقتی که طبیب، مدح حضرت علی(ع) را می‌نماید، می‌گوید:

سینه پرخون، طبع محزون، کام خشک و دیده‌تر بخت تار و تن نزار و جان فکار و دل کباب

در جایی که وصف بهار می‌کند، می‌گوید:

مزده بلبل را که آمد گل به باغ شاخسارشد دگر صحن چمن چون محفل از رخسار یار

که چه شعر فاخری است[۴].

وقتی طبیب به اشعار عربی می‌پردازد، آنچنان فصیح سخن می‌گوید که در حد اعجاز است:

انت غیث الندی لدی الاحسانانت بحر السخا لدی الافضال[۵]

از ویژگی‌های مهم شعر طبیب، استفاده از کلمات سالم و صحیح و دوری از کلمات مهجور است: چند در خوابی این مبارک پی/ چند در خوابی‌ای همایون فال[۶].

طبيب غزل‌هاى عرفانى فراوان دارد و مي‌توان گفت با اين شيوه تحولى در شعر پديد آورده‌است.[۷]}}

پانویس

  1. ر.ک: سمیعی، غلامرضا، ص18
  2. همان
  3. همان، ص12
  4. همان، ص12- 13
  5. همان، ص13
  6. همان
  7. همان، ص14

منابع مقاله

سمیعی، کیوان، «دیوان طبیب اصفهانی»، تهران، انتشارات سنایی، جاپ یکم، سده 13.


وابسته‌ها